لری بویراحمدی
لری بویراحمدی یکی از گویش‌های جنوبی زبان لری است که اکثریت مردم شهرستان بویراحمد، شماری از مردم شهرستان کهگیلویه، دنا، گچساران، چرام وشهرستان رستم به این گویش صحبت می‌کنند. این گویش همچنین با تغییرات بسیار اندکی در شهرستان ممسنی، رستم و برخی مناطق لردگان صحبت می‌شود. گویش بویراحمدی صرفا به ایل بویراحمد تعلق دارد و سایر ایلات استان کهگیلویه و بویراحمد نظیر نوئی، طیبی، بهمئی، سادات و دشمن زیاری هر کدام گویش مخصوص به خود را دارند و نمی توان نام بویراحمدی بر این گویش ها گذاشت. لری بویراحمدی گویشی از لری جنوبی و هم خانواده بختیاری است که دارای کد زبانی Luz در مجامع زبان‌شناسی می‌باشد.[1]
| لری بویراحمدی | |
|---|---|
| کدهای زبان | |
| ایزو ۳–۶۳۹ | – |
لری جنوبی در پنج استان عمده تکلم می‌شود:
- کهگیلویه و بویراحمد: تمامی شهرستانها
- خوزستان: شهرستانهای جنوب شرقی استان؛ از جمله شهرستانهای: رامهرمز، باغملک، بهبهان، هندیجان، ماهشهر
- فارس: شهرستانهای: ممسنی، رستم، کازرون.
- بوشهر: شهرستانهای: دیلم، گناوه، دشتستان
- چهارمحال و بختیاری: لردگان (در روستاها و شهرهای جنوبی شهرستان)
در زیر تعدادی از واژه‌ها و اصطلاحات و افعالی که برای لری بویراحمدی اختصاصی تر هستند برای نمونه آورده می‌شود.
نمونه واژه‌ها
گستردگی مناطق لُرنشین خاورمیانه
| لری بویراحمدی | فارسی | تلفظ | توضیحات |
|---|---|---|---|
| بو | بابا | bow | |
| دی/دای | دایه، مادر | day/dey | |
| کَکا | برادر | kaka | |
| گو | برادر | gow | |
| دَدَ/دَیَه | خواهر | daya/dada | |
| بوآ | پدربزرگ | bavaa | |
| نَنَه | مادربزرگ | nana | |
| تاتَه | عمو | tata | |
| حالو | خالو_دایی | haloo | |
| همریش | همریش (باجناق) | homrish | |
| بنکو/بمکو | گروه-دسته | bomkoo/bonkoo | |
| کُر | پسر | kor | (کُره که به معنی (بچه مذکر) است از همین ریشه است) |
| دُوَر | دختر | dooar | |
| جمولو | دوقلو | jmoloo | |
| اُرسی | کفش | orsi | |
| کوش | کفش | kowsh | |
| دین | دنبال، پیرو | din | کلمه دین در عربی از همین واژه گرفته شده‌است. |
| سی | برای | si | |
| سی چه | برای چه | si che | |
| ها | آره | ha | |
| بهر | سهم | bahr | |
| وَته، ازته | اصلاً | vatah | |
| هرگه | هرگاه | harga | |
| هردمبیل | قاتی پاتی | hardambil | |
| گهکون | سحر | gahkoon | |
| دس نماز | وضو(دست نماز) | das nemaz | |
| پساپس | عقب عقب(پس پس) | pasaapas | |
| هیبا | هم راستا | hiba | |
| گارَه | (گاهواره) نوبت | gara | |
| گَه | نوبت | gah | |
| ایسو | ایسون، اینسان، حالا-اکنون | iso | |
| اوسو | اوسون، آنسان، اونوقت | ouso | |
| مِن | میان، توی | men | |
| تو | اتاق | too | |
| پلشت | کثیف، پلشت | pelasht | |
| پشنگه | ذرات مایعات که به اطراف پاشیده می‌شود | peshenga | |
| پشکو | چس فیل | peshkoo | |
| جومه | جامه-پیراهنن | jooma | |
| ارخلق | لباس مردانه قدیمی | arkhalegh | |
| دلگ | دلق-جامه ای جلیقه مانند و ضخیم که معمولاً زنان می‌پوشیدند | dalg | |
| چارقَی | چارقد، روسری | charghay | |
| پتی | خالی-برهنه | pati | |
| گپو | بزرگ | gapoo | |
| گت، گتو | بزرگ | gtoo, got | |
| دوال | کمربند | dooal | |
| کنارآب | توالت | kenaraab | |
| گُنج | زنبور | Gonj | |
| بنگشت | گنجشک | bengesht | |
| گلو | گربه | geloo , gloo | |
| بَندیر | منتظر | bandir | |
| تیه | دیه->دیده-> چشم | tiya | |
| نفت | دماغ | noft | |
| فیر | دماغ | fir | |
| کلیچ | انگشت | clich | |
| کچه | چونه | kacha | |
| بت | گلو | bot | |
| کپ | دهان | kap | |
| کپدره | دهان دره | kapdara | |
| چیل | لب و دهان | chil | |
| گرداله | کلیه | Gordalah | |
| گرده | کلیه | Gorda | |
| کم | شکم | kom | |
| کنجر | نیشگون | konjor | |
| رَز | درخت انگور | raz | |
| پِرز | ذره | perz | |
| پرزالو | صفت چیزی که به راحتی مانند علف خشک ریز ریز می‌شود | perzaloo | |
| برد | سنگ | bard | |
| صبا | فردا | sabaa | |
| دوش | دیشب | doosh | |
| پرندوش | پریشب | parandoosh | |
| دیگ | دیروز | dig | |
| پریگ | پریروز | parig | |
| پسین | عصر-غروب | pasin | |
| دیسه | مدت-دوره زمانی | disa | |
| وَدَر | به در -بیرون | vadar | |
| سیزه و در | سیزده به در | siza vadar | |
| حولکی | با عجله | houlaki | |
| وَدَسی | ازدستی، عمداً | vadasi | |
| وَراسی! | به راستی-جدی! واقعا! | varaasi | |
| هیمَه | هیزم | hima | |
| هوار | صاف (هموار) | hovar | |
| حونه | خونه-خانه | hoona | |
| بالاخونه | پشت بام | baalaa hoona | |
| سیک | کنج، زاویه | sik | |
| رهگه | محل عبور | rahgah | |
| برم | برکه-گودال بزرگ آب | barm | |
| سمَه | سمبه-سوراخ | sema | |
| تاپو | محفظه ای درون دیوار زیر تاقچه که گندم را درون آن نگهداری می‌کردند | taapoo | |
| گندنا | تره (سبزی) | gandanaa | |
| پیرمک | کپک | pirmak | |
| کاسه‌پشت | لاک‌پشت | kaasa posht | |
| موری | مورچه | mouri | |
| بق | قورباغه | ghorbak | |
| باهِندَه | پرنده | bahenda | |
| وَرزا | گاو نر اخته با هیکل ورزیده | varza | |
| گووَر | گودر، گوساله | gooar | |
| کاوَه | بره نر | kaavah | |
| کَهرَه | بزغاله | kahra | |
| جولَه/جیلَه | جوجه تیغی | joola/jila | |
| کتو | توله سگ، سگ | ktoo | |
| سگ توره | شغال | sag toora | |
| گی ترن | سرگین غلتان | Gi teran | |
| گَرگَراک/گرگراشک | مارمولک بزرگ | gargarashk/gargaraak | |
| مارمَلِشک/تِیتَکُم | مارمولک | teytakom/marmaleshk | |
| گُندگر | عنکبوت | gondgor | |
| کف دونک | عنکبوت | kaf davanak | |
| بالداسک | پرستو | baldasak | به دلیل شباهت بال‌های پرستو به داس |
| بال قبا سوزک | قبا سبز | bal ghaba sowzak | |
| گندی | عدس | gendi | |
| بُنگ | بانگ، صدا | bong | |
| قایی | قادی، ساندویچ | ghaayi | |
| پَل | گیسو، گیسوی بافته شده | pal | |
| شربتین | کاسه کوچک، جام، شربت خوری | Sharbatin | |
| می‌بریز | ماهی بریز، ظرفی مانند ماهی تابه | mey beriz | |
| لت | پاره ای از چیزی-طرف | lat | یه لت هندونه: یه تکه هندونه - او لت: اون طرف |
| رو | رود | roo | |
| روی | عزیز | rooy | در گویش لری لرستانی روله گفته می‌شود |
| رِشک | بچه شپش | reshk | |
| کول | شانه | kool | |
| گوشتیل | کشتی | goushtil | |
| گُند | بیضه | Gond | |
| رم | موهای زهار | rom | |
| پند | مقعد | pend | |
| کند | ماتحت هر چیزی | kend | |
| دیگبر | دیگ بزرگ | digbar | |
| کلوک | ظرفی برای نگهداری روغن | kolook | |
| ترشپلا | آب‌کش-تراوش پیاله | troshpla | |
| دول | دلو | dool | |
| دشکه | نخ | deshka | |
| دولاغ | گردوخاک | doolagh | |
| هلو | شعله | halo | |
| تش | آتش | tash | |
| بوی | ای وای-اوا | booy | |
| سرپچ | گیج | sarpach | |
| کلو | دیوونه | kaloo | |
| لیوه | آدم ساده | liva | |
| گیجال | گیج و منگ | gijaal | |
| شیتال | شوت، گیج و منگ | shital | |
| دند | سر، بی‌حس، بدون فهم | dond | به افراد با درک پایین نیز گفته می‌شود. |
| تش و برق | رعد و برق | tash o bargh | |
| رقات | پشت سرهم | reghaat | |
| تلیشه | تکه باریک از پارچه یا چیزهای دیگر مثلاً استخوان | tlisha | |
| هس | هست-استخوان | has | سه حرف ابتدای استخوان یعنی است همین کلمه است چنان‌که در لری بویراحمدی به استخوان هسخون نیز گفته می
شود در ضمن کلمه هسته (هسته میوه) نیز از همین ریشه است. |
| جختی | تازه | jakhti | |
| نچک | نوچ | nachak | |
| دسپلو | دستمالی کردن چیزی | dasploo | |
| دنگ | محکم | deng | |
| سله | نوعی سبد | salah | |
| شپلاق | سیلی | shapalagh | |
| کپه | توده | kpah | |
| کر | کنار | ker | |
| کلم | توده سفت | klom | |
| گل کلم | تکه‌های گل که خشک وسفت شده‌است | gel klom | |
| کته | توده سفتی که روی زخم پس از مدتی ایجاد می‌شود | kota | |
| کرکر | ته دیگ | kerker | این کلمه از ریشه کروندن یعنی خراشیدن آمده است. |
| قاتق | غذایی که با نان خورده می‌شود | ghaatogh | |
| گله گله | جای به جای | gla gla | |
| گمبه | دسته | gomba | |
| گمبگل | دسته گل | gomb gol | |
| گمبله | کوتاه وچاق | gembla | |
| مازَه | منطقه بالا و وسط هر چیز تپه مانند | maazah | |
| گر | نوک | gor | |
| لیم لیم | آرام آرام | Lim Lim | |
| مَشت | غلیظ وپرمایه | masht | |
| منگه | صدای زیرلبی | mongah | |
| وایه | آرزو | vaaya | |
| وَلم | زیاد، حسابی | valm | |
| کخ | برجستگی | kokh | |
| ن‌ها | جلو | nhaa | |
| دیندا | پشت سر | dindaa | |
| رِک | چوبی که به عنوان حائل زیر شاخه سنگین شده درخت می‌گذارند تا نشکند | rek | |
| خاگ | تخم | khag | هاگ همان خاگ به معنی تخم یا خایه می‌باشد. |
| کل | پوست یک شئ مانند تخم مرغ | kol | |
| دم ری | روبرو و مقابل | dam ri | |
| دمری | دمر-وارونه | damari | |
| وقشه | عطسه | vakhsha | |
| گردله با | گردباد | gerdelaba | |
| کشکاور | خمیازه | Kashkaver | |
| یه پیوس | مدام | ya peyvas | |
| همدا (هندا ) | هم اندازه | homda | |
| کاک | خشک و تمیز | kaak | |
| درک | خشک و پاک | derk | |
| آسره | برآمده | asera | |
| تمب | برآمدگی | tomb | |
| آفری | مراسم ختم | afari | |
| کولین | ظرفی قدیمی مخصوص نگهداری کره | kooleen | |
| پناپله (پنهان پله) | مخفی | panaapala | |
| تزگ | |||
| بوگرد (بومگرد) | قطعه چوب ضخیمی که در گذشته به وسیله بندی که به دو طرفش بسته می‌شد به عنوان غلتک روی پشت بام به کار می‌رفت | boogard | |
| چمبریک | دو حلقه فلزی که با بند به هم بسته می‌شد و به دو طرف بوگرد وصل و برای کشیدن بوگرد به کار می‌رفت | chambarik | |
| کَرَه | سنگ چین هاییکه از روی هم انباشتن سنگ‌های کوچک و بزرگ از داخل زمین‌ها و باغ‌ها ایجاد می‌شود و معمولاً به عنوان مرز زمین‌ها و باغ‌ها استفاده می‌شود | karra | |
| لووه (لوده) | ظرفی مانند کجاوه برای حمل انگور که از چوب به صورت دو طرف هم شکل درست و روی خر انداخته می‌شد | lowa | |
| مَهلی | خیلی | mahli | |
| یَه کلی | خیلی | ya kli | |
| یه چنینی | اینقدر | ya chnini | همراه با نشان دادن چیزی برای مقایسه مانند حجم مشت |
| هور | ظرفی خورجین مانند بافته شده از نوارهای پارچه‌های مختلف که برای حمل گندم بر روی خر استفاده می‌شد | hoor | |
| شَلَه | ظرفی خورجین مانند بافته شده از نوارهای پارچه‌های مختلف و رشته‌هایی از موی بز که برای حمل کاه بر روی خر استفاده می‌شد | shala | |
| پندوم | ورم | pandoom | |
| جِر | قوز | jer | |
بعضی از واژه‌ها به صورت شکسته ادا می‌شوند و در بیشتر موارد حروف صدادار تغییر می‌کنند یعنی مثلاً آ به او و او به‌ای تبدیل می‌شود یا حروفی که در یک کلمه تلفظ آن‌ها کمی مشکل است حذف می‌شوند مانند:
- زونی:زانو
- نون:(نان)
- واری:وارو
- دس:دست
- چو:چوب
- رَه:راه
- کُه:کوه
- می:مو
- رووَه:روباه
- حونه:خونه
- نخون:ناخن
- او:آب
- سوز:سبز
- دو:دوغ
- کلا:کلاغ
پاره ای از کلمات به شکلی شکسته شده‌اند که به نظر می‌آید ارتباطی با فارسی ندارند. مثلاً کلمه (تیه) که همان دیده یعنی چشم می‌باشد.
اصطلاحات
- وخوگرتن:به خودگرفتن:اعتراف کردن vakho geroftan
- آمخته وابین:عادت کردن، آموخته شدن Amokhta vabiyan
- بونگ کردن:صدازدن bong
- ورفراهسن:یهو از خواب پریدن varfrahesan
- چاکسن: چاک خوردن chakesan
- ترزسن: سوختن terzesan
- بُل کردن: بال کردن، پریدن bol
- دک زدن: درنگ کردن dok
- تک کردن: چکیدن tok kerdan
- پق کردن: اخم کردن pogh
- سیل کردن: نگاه کردن seyl
- شی کردن: شوی کردن، شوهر کردن shi
- بسی کردن: فرستادن bsi
- بهر کردن:تقسیم کردن bahr
- رو کردن:حرکت کردن (رو کن:حرکت کن)row
- تنگسن :tengesan پرتاب شدن
- ور کردن: به تن کردن- پوشیدن var kerdan
- ور داین: انداختن ver dayan
- تر دادن: غلتاندن ter
- وتاسه رفتن: به تاسه رفتن: از نفس افتادن در اثر گریه یا خنده زیادtaasah
- واداشتن: نگه داشتن vadashtan
- جر کردن: دعوا کردنjar
- رمسن/رمبسن:فرو ریختن rombesan/remesan
- نشسن سرکرپا:نشستن روی دوپاsar krapaa
- سک زین: سیخونک زدن sok zayan
- لک زین: چرت زدن lek zayan
- داسون گرتن: بدی کسی را پشت سرش گفتن و دادخواهی از او نزد دیگران (داسون در اصل دادستاندن است)daasoon
- رنجه رنجه کردن:ریزریز کردن renja renja
- شفت دادن: سخن را به درازا کشاندن Sheft
- غمه زدن: غمبه زدن-غرولند کردن ghoma
- غل زدن: غل غل کردن- جوشیدن ghel
- کمخزه کردن: خزیدن بچه نوزاد روی شکم komkheza
- چنگ پل کردن:راه رفتن نوزاد روی دو دست و دو زانو Changa pol
- لت و لو خوردن: تلوتلو خوردن lat low
- خنج زین: چنگ زدن khenj
- بنا کردن: آغاز کردن bena kerdan
- مله کردن: شنا کردن mala kerdan
- بندیر بیین:منتظر بودن bandir biyan
- آخون کردن: خرمن کردن Akhoon
- تش پرکردن: آتش برکردن tash bor kerdan
- تنگ کردن: محکم بستن چیزی مانند بار خر Teng
- پشک داین (پشک دادن): ریختن و پخش کردن چیزی مانند آب Peshk dayan
- یه پاره: بعضی
- او خردن؛آب خوردن
افعال
- دِر کِردن:برگشتن - در کو:برگرد der kerdan
- وَریساین (وریستادن): پا شدن-برایست: پاشو varisayan
- مِزنایَن:مکیدن - بِمِزْن : بمک meznayan
- کُهتن:گاز گرفتن-فقط برای ساخت های ماضی_ کهت : گاز گرفت coht-کوزییَن(کوزیدن) - بکوز:گاز بگیر coziyan برای ساخت های مضارع
- هلییدن(هلیدن):گذاشتن، اجازه دادن-بهل : اجازه بده heliyan فقط برای ساخت های مضارع
- لِشتن:اجازه دادن، لشتم:اجازه دادم leshtan فقط برای ساخت های ماضی
- جکسن (جیکستن):دویدن:جیکسم-جیکسی-جیکس-جیکسیم-جیکسیت-جیکسن jekesan
- واداشتن:نگهداشتن (وادار:نگه دار)vadashtan
- خُوسین: خسبیدن، خوابیدن khowsiyan
- اِسَیَن (استدن):گرفتن (بسون:بگیر)Esayan
- وابین (وابیدن): شدن- وابید-> وابود-> (شد) Vabiyan
- ورچردن: بالا رفتن از چیزی مانند صخره با چنگ و پا varchardan
- ورموتسن: پلاسیده شدن varmootesan
- پروسن (پروستن):پرورش یافتن (به منظور بیان اینکه چیزی مانند ترشی خوب جا افتاده و به عمل آمده به کار می‌رود)parvestan
- وریچسن (وریچستن):از هم باز شدن و پخش وپلا شدن یک مجموعه (ورریچنادن تلویزیون: باز کردن و جداکردن قطعات تلویزیون)varichesan
- دلسن (دلستن):نشت کردن و بیرون رفتن شیره یا آب چیزی Dalesan
- واپلادن (واپلاییدن): آب چیزی را گرفتن Vapladan
- وراشکنادن: یک باره از جا پریدن و فرار کردن Varoshkanadan
- پشکسن (پشکستن): پخش و پلا شدن Peshkesan
افعال ماضی یا مضارع استمراری که با اضافه کردن «می» به ریشه فعل در فارسی ساخته می‌شود در لری بویراحمدی با اضافه کردن «ای» ساخته می‌شود:
- می‌رم: ایرَم (میروَم:ایرَوُم)
- می‌رفتم: ایرَتُم
- می‌پزم: ایپَزُم
- می‌پختم: ایپختُم
- می‌رفتند:ایرَتِن
بعضی کلمات مانند توانست و دانست به این صورت نبوده و با اضافه شدن (ست) به قسمت اصلی فعل مضارع ساخته می‌شوند. در لری بیشتر افعال گذشته با اضافه شدن این یکی (ست) ساخته می‌شوند مانند:
- کندس: کندست، کنده شد
- پَرس: پَرست، پرید
- بُرس: بُرست، برید (از نفس افتاد)
- خندس: خندید
- درس: دریده شد
- گریوس: گریه کرد
- جِکِس: دوس، دوید
- چسپس: چسپید
- خارس: خارید
- جمبس: جمبید
ماضی نقلی در این گویش با اضافه شدن (اِ) به ماضی ساده ساخته می‌شود که در نوشتن به (ه) تبدیل می‌شود مانند:
- رَتِمِه=رفته‌ام
- گُتیِی: گفته‌ای
- بردیمه:برده‌ایم
- گُتیتِه: گفته‌اید
- ورگشتمه:برگشته ام
- اِشنُفتِمِه: شنفته ام، شنیده ام
علامت جمع
پسوند /gal-/ و تکواژگونه‌های آن که به عنوان یکی از تکواژهای جمع در زبانهای بلوچی شرقی، بختیاری، کردی جنوبی، آشتیانی، آزرانی، آمره‌ای و نایه‌ای به کار میرپد در زبان بویراحمدی به تنها پسوند جمع‌ساز تبدیل شده‌است. علامت جمع در این زبان «اَل» یا «یَل» می‌باشد. [2] مثال:
کتابَل (کتابها)، ماشینَل (ماشینها)، کُرَل (پسرها)
- برای ضمایر اول شخص و دوم شخض به صورت «نَل» به کار می‌رود. مثال:
ایمانل (ماها)، ایشانل (شماها)
- برای ضمایر سوم شخص به صورت «گَل» به کار می‌رود. مثال:
اینگل (اینها)، اونگل (اونها)
- برای کلماتی که آخر آن‌ها صدا دار باشد «یَل» به کار می‌رود. مثال:
شاخَیَل (شاخه‌ها)، بچیل (بچه‌ها)
کلمه گله از همین ریشه گرفته شده‌است.
حروف اضافه
حروف اضافه ای که در لری به کار می‌روند با معادل فارسی خود تفاوت دارند. در زیر چند نمونه از این حروف اضافه را می‌بینیم:
- وه(va): به، از
مثال: ایخی بری وه کوچو؟ (می‌خواهی بری به کجا؟). وه کوچو اومِی؟ (از کجا آمدی؟)
- نه(na) / اَ(a): را
نکته: «نه» بعد از کلماتی که آخرشان صدا دار باشد استفاده می‌شود
مثال: تنَه دوس دارُم (تورا دوس دارم). کتابَه بیِه (کتاب را بده). جیجَه نه غذا وَش بیِه (جوجه را بهش غذا بده)
- سی(si): برای، واسه
مثال: بیو سی مو کار کو (بیا برای من کار کن). سیچه ایگریوی؟ (برای چه گریه می‌کنی؟)
پسوند «ین»
این پسوند به آخر برخی کلمات اضافه می‌شود و نشان دهنده زیاد بودن آن در فرد یا چیزیست که به آن نسبت داده شده‌است.
مثال:
- لونجین (لونج + ین): کسی که لب‌های بزرگ و برآمده داشته باشد. لونج به معنی لب می‌باشد.
- پقین (پق + ین): اخمو، کسی که زیاد اخم می‌کند. پُق به معنی اخم می‌باشد. پُق کردن: اخم کردن
- کمین (کم + ین): شکمو، کسی که زیاد غذا می‌خورد. کُم: شکم
- مُل ملین (مُل مل + ین): پر مو. مُل: مو
ضمایر ملکی
- اُم-اِت -اِش- مون- تون- شون نمونه: کتابُم- کتابِت- کتابِش- کتابمون- کتابتون- کتابشون
البته «ن» آخر ضمایر در زبان گفتاری اکثراً گفته نمی‌شود
ضمایر شخصی
- مو- تو- وو- ایما- ایشا- اونگل-اورو-ایرو
مثال:
- «ایما رتیم وه حونه»: ما رفتیم خونه
- «ای حونه مال مویه»: این خانه مال منه
- «کو بره اورو»؛پسر برو اونجا
جمله‌ها
- لری بیراحمئی یکی وه شاخه یَل زؤن لریه: لری بویراحمدی یکی از شاخه‌های زبان لریه
- وَریس بِرَه درستَه بخو: پاشو برو درستو بخون
- ینه سی ایشا اِسَمِه: این رو برای شما خریدم.
- بره او سیم بیار؛برو و آب برام،بیار
- بره بخواوس؛برو و بخواب
نمونه ای از ضرب‌المثل‌ها
- داری که خَل وابی دَ راس وانیبو (درختی که خم شد دیگه راست نمیشه) در مورد آدمی که رذایل اخلاقی نهادینه شده ای دارد به کار می‌رود
- گلو دسش وَه پِه نیرسه ایگه ترشه (گربه دستش به پی نمی‌رسه میگه ترشه) موقعی گفته می‌شود که فردی توانایی انجام کاری را نداشته باشد و با بهانه‌هایی سعی در انکار آن داشته باشد.
- خر همو خره جلش عوض وابیه (خر همون خره پالونش عوض شده) موقعی گفته می‌شود که فردی در ظاهری جدید فخر فروشی کند
- آردشه بخته آربیزشه آوِخته (آردشو بیخته و الکشو آویخته) در مورد کسی که از کاری برای همیشه دست می‌کشد و دیگر مسئولیتی را نمی‌پذیرد گفته می‌شود
- دوست دارُم نه بهزه خوم (دوستت دارم نه بهتر از خودم) زمانی گفته می‌شود که یکی از دو دوست بخواهد چیزی را با دوستش تقسیم کند و تمایل دارد قسمت بهتر برای خودش باشد.
منابع
- «Luri, Southern - MultiTree». multitree.org. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۸-۱۰.
- اسفندیار طاهری (زمستان ۱۳۹۹)، «روند دستوری شدگی پسوند جمع‌ساز /gal-/ در زبانهای ایرانی»، فصلنامه علمی زبان پژوهی دانشگاه الزهرا (۳۷)، ص. ۲۰۴، ۲۰۵
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.