بکتاشخان میریمانیدزه
بکتاشخان که به بکتاشخان گرجی هم مشهور است (درگذشته ۱۶۳۹ میلادی)، بین سالهای ۱۶۳۸–۱۶۳۱ میلادی و در حکومت شاه صفی (۱۶۴۲–۱۶۲۹)، حاکم (بیگلربیگ) صفویان در بغداد بود. اشتغال او در این منصب، با حمله امپراتوری عثمانی و سقوط بغداد (۱۶۳۸) که پایانبخش جنگ ایران و عثمانی (۱۶۳۹–۱۶۲۳) بود، تمام شد.
زندگی
بکتاش از طایفه میریمانیدزه بود که اعضای آن، همراه با رشد و قدرتگرفتن شاه عباس بزرگ از نفوذ و قدرت زیادی برخوردار شدند؛ گرچه مناصب حساس را پیشتر در دست گرفته بودند. بکتاشخان، پس از مرگ دایی خود میرمان میریمانیدزه (صفیقلیخان) به جای او حاکم بغداد شد.[1] پس از بازپسگیری بغداد در ۱۶۲۴، ایرانیان از آن در برابر حملات متعدد عثمانیها، دفاع کردند و پیش از محاصره ۱۶۳۸ میلادی، بکتاشخان به تعمیر و تقویت استحکامات و دیوارهای قلعه شهر که در حملهها و محاصره قبلی، آسیب دیده بودند، پرداخت تا دشمنان نتوانند از دیوارهای شهر، عبور کنند.[2] در طول محاصره ۱۶۳۸ که منجر به سقوط بغداد شد، بکتاشخان مقاومت سرسختانهای از خود نشان داد و شش هفته مانع ورود عثمانیها به شهر شد.[3] او یک سال پس از سقوط بغداد، در سال ۱۶۲۹ میلادی به دستور سلطان مراد چهارم در جلوی خیمهٔ وی اعدام شد.[4]
پانویس
- Maeda 2003, p. ۲۵۳.
- Mikaberidze 2011, p. ۱۷۷.
- Bengio & Litvak 2014, p. ۶۳.
- Maeda 2003, p. ۲۷۱.
منابع
- Bengio, O.; Litvak, Meir (2014). The Sunna and Shi'a in History: Division and Ecumenism in the Muslim Middle East. Springer. ISBN 978-1-137-49506-8.
- Floor, Willem (1997). "The Rise and Fall of Mirza Taqi, The Eunuch Grand Vizier (1043-55/1633-45)". Studia Iranica. 26 (2): 247. doi:10.2143/SI.26.2.2003944. Retrieved 3 July 2016.
- Maeda, Hirotake (2003). "On the Ethno-Social Background of Four Gholām Families from Georgia in Safavid Iran". Studia Iranica (32): 1–278.
- Mikaberidze, Alexander (2011). Conflict and Conquest in the Islamic World: A Historical Encyclopedia [2 volumes]: A Historical Encyclopedia. ABC-CLIO. ISBN 978-1-59884-337-8.