تصادف رانندگی

تصادف رانندگی و به زبان فارسی دری «حادثه ترافیکی»[1] به حادثهٔ ترافیک خیابانی یا جاده‌ای می‌گویند که در آن دست کم یک وسیلهٔ نقلیهٔ خیابانی با یک وسیلهٔ نقلیهٔ دیگر، یا با یک کاربر (استفاده‌کننده) راه دیگر، یا یک جسم ثابت در کنار جاده، ویا با خودرو دیگر که معمولاً آسیب مالی یا جانی در پی دارد، برخورد کرده باشد. تصادفات یکی از عوامل اصلی مرگ در کشورهای جهان می‌باشد.

تصادف رانندگی
A head-on collision involving two vehicles
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
تخصصطب اورژانس
آی‌سی‌دی-۱۰V89.2 or V99
آی‌سی‌دی-9-CME810 - E819
سمپD000063

تاریخچه

نخستین تصادف رانندگی منجر به مرگ در ایران در سال ۱۳۰۵ میان یک اتومبیل و درشکهٔ حامل درویش خان نوازنده مشهور تار در خیابان سپه تهران اتفاق افتاد. در دنیا نخستین انسانی که در یک حادثه رانندگی جان خود را از دست داد، یک خانم انگلیسی بود. بریجیت درسکول ۴۴ساله اولین کسی در دنیا است که در یک سانحه رانندگی جان خود را از دست داده‌است. وی روز هفدهم اوت سال ۱۸۹۶ در میدان کریستال پالاس لندن بر اثر تصادف فوت کرد.[2]

استاندارد های ایمنی خودرو

متاسفانه خودرو ها دچار تصادف می شوند و مهندسین باید تلاش کنند تاثیرات آن را به حداقل برسانند. نصب کمربند ایمنی، یکی از گام هایی بود که برای کمتر کردن آسیب های ناشی از برخورد های شدید برداشته شده است. قسمت های مچاله یا جمع شونده جلو و عقب خودرو برای جذب انرژی های مرگباری طراحی شده اند که در یک تصادف ایجاد می شوند. تست تصادف برای برسی عملکرد تجهیزات و طراحی خودرو به کار می روند.

عوامل مؤثر

عواملی چون نوشیدنی الکلی مصرف داروهای خواب‌آور دخانیات و خواب آلود بودن خوردن و آشامیدن در حین رانندگی همین‌طور دید چشم می‌توانند همیشه مشکل ساز باشند. تصادف‌های رانندگی همواره می‌تواند علتهای گوناگون دیگری چون خرابی سیستم ترمز، فرسوده بودن خودرو، کم نور بودن چراغها و.. داشته باشند. گاهی هم عوامل محیطی مثل آب و هوا یا خرابی جاده زمینه‌ساز حادثه می‌شود؛ ولی در بسیاری از زمینه‌ها همواره اشتباه‌های انسانی از نخستین علل تصادفات بشمار می‌آیند.

حالات مختلف تصادف

تصادف دو خودرو سه حالت دارد:

  • تصادف از عقب (برخورد جلوی ماشین به سپر عقب ماشین دیگر)
  • تصادف از بغل
  • تصادف از روبرو (شاخ به شاخ شدن)

عادات رانندگان

عادات متعددی در رانندگان برافزایش تصادفات در ایران مؤثر است:

  1. رانندگی با چراغ خاموش در شب
  2. صحبت و توجه به همراه در حین رانندگی
  3. خوردن و نوشیدن در رانندگی
  4. عدم رعایت فاصله ایمنی و توجه نکردن به سرعت
  5. حرکات نمایشی در حین رانندگی
  6. بی‌توجهی به علائم راهنمایی رانندگی
  7. صحبت با تلفن همراه در حین رانندگی
  8. وجود نقص فنی در خودرو و بی‌توجهی به آن
  9. جر و بحث در داخل خودرو
  10. خوردن شربت یا قرصهای مسکن و خواب‌آور.
  11. مصرف مواد افیونی

سرعت

راندن خودرو بدون توجه به سرعت مجاز که اصطلاحاً سرعت گفته می‌شود. لازم به توضیح است که سرعت زیاد یا کمتر از حد مجاز باعث ایجاد مشکل در رانندگی می‌شود.

سرعت زیاد و یا کمتر از حد مجاز از عوامل مؤثر در تصادفات می‌باشد به عنوان مثال:

سرعت زیاد نزدیک به پیچ، سرعت زیاد برای سبقت گرفتن، سرعت زیاد و ترکیدن لاستیک، سرعت زیاد و نقص فنی (عدم گرفتن ترمز)، سرعت کمتر از حداقل سرعت در اتوبان‌ها و بزرگراه‌ها.

خطای دید

یکی دیگر از عوامل تصادفات رانندگی خطای دید است. عده‌ای از افرادی که دارای گواهینامه با عینک هستند زمان رانندگی از عینک استفاده نمی‌کنند و این مسئله در دید آنان خطا ایجاد می‌کند و باعث بروز تصادف می‌شود. خواب آلوده بودن راننده و مصرف داروهای مسکن هم باعث خطا در دید وی خواهد شد.

تأخیر درک

رانندگی با حالت خستگی و در مدت طولانی زمان عکس‌العمل راننده را افزایش می‌دهد و به ویژه با رانندگی طولانی استثنایی. نوشیدن مشروبات الکلی و مصرف مواد افیونی هم درک راننده را پائین خواهد آورد.

طراحی جاده

یکی از عواملی که باعث تصادف می‌شود جاده است. چنانچه جاده‌ها با اصول مهندسی ساخته نشوند تصادف در جاده بیشتر می‌شود. در طراحی جاده مهندسین به شیب جاده و پیچ‌های جاده‌ها توجه زیادی دارند.

طراحی خودرو

طراحی روشی است قانونمند جهت رفع نیاز جامعه. رؤیای طراح نظم بخشیدن به یک حرکت نتیجه بخش است. در طراحی خودرو طراح سعی دارد که با توجه به نیاز جامعه با بررسی کلیه امکانات موجود طرح خود را به نتیجه برساند. در بخش طراحی خودرو، طراح باید وضعیت فرهنگی، اقتصادی جامعه خود را در نظر داشته باشد. وضعیت راه‌ها و جاده‌ها و بزرگراه‌های هر کشوری متفاوت است؛ و باتوجه به این شرایط طرح خود را پیاده می‌کند. چنانچه این مسئله رعایت نشود، باعث حوادث ناگواری خواهد شد.

تعمیرات خودرو

چنانچه خودرو نقص فنی داشته باشد احتمال بروز تصادف بسیار زیاد می‌شود. تعمیرات خودرو به منظور بازدیدهای فنی قبل از استفاده از آن است. چنانچه مشکلی در آن دیده شود قبل از استفاده از آن، نواقص برطرف گردد.

آمار تصادفات

سالانه ۸۰۰ هزار تصادف در ایران روی می‌دهد که از حیث آمار مرگبارترین حوادث جاده‌ای، ایران رتبه اول را در جهان دارد.[3] رعایت قوانین و مقررات رانندگی که اصطلاحاً فرهنگ رانندگی گفته می‌شود، باعث کاهش آمار تصادفات است.

به گفته رئیس سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای سهم تصادفات راکبین موتورسیکلت در راه‌های کشور به ۱۸٫۵ درصداست. بر پایه آمار سالانه ۱۹ هزار نفر در حوادث رانندگی در راه‌های کشور جان خود را از دست می‌دهند و بیش از ۳۰۰ هزار نفر مصدوم می‌شوند.[4]

نمودار آمار کشته‌شدگان تصادف در ایران. ۱۳۸۰ تا ۱۳۹۵:[5][6][7]

هوو

یکی از خودروهای پرتصادف خودرو سنگین هوو ساخت چین و مونتاژ ایران خودرو است.[8][9]

روند آماری

سه عامل مهم در تصادفات مؤثر است:

با ایجاد مشکل در هرکدام از این عوامل آمار تصادفات زیاد شده و با رفع مشکل آمار تصادفات کاهش پیدا می‌کند. در سال‌های اخیر با آموزش و بهتر شدن جاده‌ها و رفع نواقص خودروها آمار تصادفات به‌خوبی کاهش پیدا کرده‌است.

حوادث متداول

بیشتر تصادفات رانندگی در نتیجه بی دقتی و بی‌توجهی و سهل انگاری راننده صورت می‌گیرد که ضایعات جبران ناپذیری به وجود می‌آورد.

تعداد زیادی از تصادفات ناشی از انحراف به چپ و انحراف به راست خودروهاست؛ و رانندگان این نوع خودرو بدون توجه به اینکه ممکن است خودروی از جهت راست و چپ می‌آید به یکباره بدون زدن چراغ راهنما فرمان را می‌چرخانند.

هزینه‌های اقتصادی

ضررهای ناشی از تصادفات رقم بسیار زیادی را تشکیل می‌دهد. در هر تصادف و یا حادثه جدا از ضررهای روانی ضررهای مالی چون هزینه‌های بیمارستانی و هزینه‌های کفن و دفن ودیه و در مورد خودرو هزینه‌های صافکاری، رنگ و تعمیرات به راننده یا خانواده وی تحمیل می‌شود. در سال این ارقام مبالغ زیادی خواهد بود. برآورد مالی مجلس ایران در سال ۱۳۹۵ گویای این است که تصادفات رانندگی خسارتی معادل ۷ درصد تولید ناخالص داخلی در ایران به بار می‌آورد.

آثار حقوقی

آثار حقوقی تصادفات یعنی جبران ضرر و زیان‌های ناشی از تصادفات. این ضررها می‌تواند مادی باشد یا اجتماعی-روانی. ضررهای مادی یعنی جبران هزینه‌های ناشی از تصادف خودرو یا هزینه‌های بیمارستانی است. ضررهای اجتماعی-روانی یعنی بازداشت راننده و زندانی شدن او که از نظر روانی لطمه هائی به خود راننده و خانواده‌اش می‌رساند.

پس از حادثه

در آزمایشی بین تلفن همراه در حال زنگ زدن، سیگار روشن و بار الکتریکی ساکن ناشی از مالیدن لباس نایلونی به بدن که هر سه از عوامل خطرناک برای شعله‌ور کردن بنزین می‌باشند الکتریسیته ساکن (بار منفی جمع شده در پوست دست) ناشی از لباس نایلونی از قدرت بیشتری برخوردار بود تا بنزین ریخته شده روی زمین را آتش بزند.[10]

جستارهای وابسته

منابع
  1. شرمیلا؛ زنی که در هرات رانندگی می‌کند، بی‌بی‌سی فارسی
  2. همشهری آنلاین
  3. افزایش مجدد مرگ و میر ناشی از حوادث رانندگی در ایران
  4. 18.5 درصد تلفات رانندگی به راکبین موتور اختصاص دارد . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]
  5. «آمار ۱۴ سال تصادفات رانندگی در یک نگاه +نمودار». www.shafaf.ir. ۱۵ مهر ۱۳۹۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.
  6. آنا، خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی - (۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۵). «مرگ نزدیک 17 هزار نفر در تصادفات سال 94 با وجود کاهش 1.7 درصدی تلفات حوادث رانندگی». خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی - آنا. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.
  7. «آمار تلفات حوادث رانندگی در پنج سال گذشته/بیشترین تلفات در استان فارس». iscanews.ir. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۲-۱۹.
  8. Fars News Agency: تریلرهای هووسال گذشته ۱۱۸نفر را کشتند
  9. پوسیدگی کامیون‌های چینی هوو
  10. نشنال جئوگرافیک فارسی، لحظه‌ها
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تصادف رانندگی موجود است.
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به تصادف رانندگی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.