تنبیه بدنی

تنبیه بدنی یا کتک عبارت است از وارد کردن درد بر شخص برای تغییر دادن رفتار او یا مجازات کردن او. تنبیه بدنی گونه‌ای از خشونت است.

حفظ نظم

تنبیه بدنی از آغاز تاکنون نقش تعیین‌کننده‌ای در نظام قضایی داشته، و نیز برای حفظ انضباط ‏(en)‏ کودکان در خانه و مدرسه استفاده می‌شود.

پس از عصر روشنگری

پس از عصر روشنگری در اروپا، ژان ژاک روسو شیوه‌های جدیدی برای حفظ انضباط ‏(en)‏ در خانه و مدرسه مطرح کرد و روش تنبیه بدنی را ناکارآمد دانست.

دورهٔ نوین

نظام‌های قضایی جدید نیز معمولاً تعیین جریمه نقدی یا حبس را بر تنبیه بدنی ترجیح می‌دهند.

در ایران
فلک کردنِ یک متخلف در ملاء عام. سال ۱۹۲۰ میلادی، ایران.

اگر چه هر گونه خشونتی در مدارس ایران خلاف مقررات اعلام شده‌ است اما در طی سال‌ها، گزارش‌های متعددی از خشونت در مدارس مطرح شدند[1]. در برخی کشورهای جهان سومی چون ایران، تنبیه بدنی تبدیل به یک هنجار فرهنگی شد که حتی برای آن ضرب‌المثل‌هایی نیز وجود دارد. برای مثال، «چوب معلم گُله هر کی نخوره خله» یا «چوب معلم گر بود زمزمه محبتی/جمعه به مکتب آورد طفل گریزپای را» و حتی «جور استاد به ز مهر پدر».[1]

نمونه‌های وحشتناک آن اگرچه قبلاً هم تکرار شده[1] و امروزه باید گسترش آن در مناطق مختلف را متفاوت عنوان کرد اما دی ۱۳۹۶، ماجرای دانیال رفیعی دانش‌آموز جیرفتی مدرسه شهید فاریابی تکرار شد که به روایت برادر وی دو دانش‌آموز ظاهراً از آشنایان مدیر مدرسه با وی درگیر می‌شوند، هر سه به دفتر احضار شده، آن دو نفر مرخص شده و ۱۰ دقیقه پس از پایان وقت کاری مدرسه و رفتن دانش‌آموزان مدیر مدرسه با مشت به بینی و دهان وی می‌کوبد که پارگی لبش نیاز به ۱۲ بخیه پیدا می‌کند. پس از روی زمین افتادن وی با لگد به او ضربه می‌زند که یکی از ضربه‌ها به شکستن بینی وی منجر شده و او را همان‌طور که خون از صورتش می‌رفته، به خانه می‌فرستند. برادر رفیعی گفت:

از پزشکی قانونی سه ماه طول دوره درمان گرفتیم و از مدیر مدرسه شکایت کردیم؛ البته شنیده‌ایم، وی خودش استعفا داده و آموزش و پرورش با او برخوردی نکرده‌است

پدر وی گفت که از سوی نزدیکان مدیر مدرسه تهدید شدند و حتی «فردی که خودش را کارمند حراست آموزش‌وپرورش» معرفی کرده آن‌ها را تهدید کرده بود که اگر پی‌گیری کنند دیگر در هیچ مدرسه‌ای دانیال را نخواهند پذیرفت. امید سلاجقه، مدیر روابط عمومی آموزش‌وپرورش کرمان با تکذیب این‌که هیچ کارمندی از حراست آن سازمان چنین مراجعه‌ای نداشته‌ است گفت: "۵ دی این اتفاق افتاده و ۷ دی به هیئت تخلفات معرفی و نهایتاً از سمت مدیری برکنار شده‌ است و دانیال رفیعی در همان مدرسه تحصیل می‌کند." ضمن این‌که ۲۲ دی گفته‌های متفاوتی از سلاجقه منتشر شد که در ۲۳ دی تغییر یافت[2][3] مبنی بر اینکه در زمان اشاره به خبر از عنوان قدیمی و سوخته استفاده کرده بود و این‌که چرا مدیر مدرسه تعلیق نمی‌شود که مورد انتقاد برخی هنرمندان چون باران کوثری نیز قرار گرفت.[4] دلیل رسانه‌ای شدن موضوع توسط خانواده رفیعی، تهدیدهای صورت‌گرفته مدیر مدرسه و پاسخ‌گویی ضعیف مسئولان آموزش‌وپروش به آن‌ها پس از گذشت دو هفته که به آن‌ها می‌گفتند بروید شکایت کنید و آن‌ها هم با مراجعه به پزشک قانونی همین‌کار را کرده بودند عنوان شد.[2][3] این در حالی‌ست که موضوع پرخاش فرماندار گلپایگان به خبرنگار[5] و تظاهرات ۱۳۹۶ ایران نیز از وقایع اجتماعی و فرهنگی‌ای بودند که اوایل زمستان سال ۱۳۹۶ رخ دادند.

تأثیرات طولانی مدت تنبیه بدنی

رفتار اجتماعی

کودکانی که در کودکی مورد تنبیه بدنی واقع می‌شوند، با این مفهوم انس می‌گیرند. آن‌ها تربیتی جز این را درک نمی‌کنند و به همین دلیل در رفتارهای اجتماعی‌شان پرخاشگر خواهند شد.

آن‌ها در رفتار با هم‌سالان خود تهاجمی‌تر از افراد نرمال برخورد خواهند کرد. این امر ممکن است دایره دوستی آن‌ها را محدود کند و از این بابت نیز مورد آسیب قرار خواهند گرفت.

تأثیر تنبیه بدنی فقط به این ختم نمی‌شود. این کودکان معمولاً به درستی نمی‌توانند خشم خود را مدیریت کنند. به همین دلیل، در مواجهه با افراد غریبه سریع‌تر از کوره در می‌روند. در رانندگی، رفتارهای اجتماعی و مواردی که نیاز دارند با اجتماع مواجه باشند، خشم خود را به درستی مدیریت نمی‌کنند و تبعات تصمیمات خشن و خشمگینانه خود را به بهای زیادی پرداخت می‌کنند.

تأثیرات ساختاری

تنبیه بدنی روی ذهن کودک اثرات طولانی مدت به جا می‌گذارد که تا بزرگسالی پابرجا خواهد بود.

کودکی که در سایه ترس و نگرانی بزرگ شود، تأثیرات ساختاری بسیار بدی را در ذهن تجربه خواهد کرد! روابط او با معلمانش و تقریباً تمام بزرگسالان، همواره در سایه ترس و استرس خواهد بود؛ لذا در یادگیری با اختلال مواجه می‌شود! در صورت عدم یادگیری، جرئت پرسیدن سؤال را نخواهند داشت! در سایه این ترس امکان گرفتن حق خود را کمتر پیدا می‌کنند!

کیفیت ارتباطات والد-فرزند

در طولانی مدت باعث می‌شود، کودک از پدر و مادر خود حس انتقام داشته باشد و در این اندیشه بزرگ شود که چه روزی می‌تواند تمام تنبیه بدنی‌های انجام شده توسط والدین خود را جبران کند.

معمولاً والدینی که تنبیه بدنی می‌کنند، فرزندشان این موارد را تجربه می‌کند:

  1. پدر و مادر خود را دوستان خوبی برای خود نمی‌دانند.
  2. در بزرگسالی روی حرفهای والدین حساب ویژه‌ای باز نمی‌کنند.
  3. از گذاشتن والدین خود در سن پیری در سرای سالمندان هیچ مشکلی ندارند.
  4. دوست داشتن والدین را به راحتی زیر سؤال می‌برند.
  5. در بزرگسالی به راحتی به والدین بی‌احترامی می‌کنند. سلامت روانی

سلامت روانی

اگر تنبیه بدنی کودک در جمع انجام شود، تأثیرات مخربش، بیشتر از زمانی است که در تنهایی اتفاق بیفتد

زمانی که کودک این واقعه دردناک جسمی و روانی را تجربه می‌کند، می‌توان گفت که بعد از مدت زمان کوتاهی تجربه جسمی تنبیه بدنی را فراموش خواهد کرد. آنچه او تا بزرگسالی با خود حمل خواهد کرد، همان تجربه روانی اوست که حس انتقام را در او بیدار نگه خواهد داشت. زیرا:

  1. تا زمانی که پدر و مادر حضور دارند تنبیه بدنی تأثیر خواهد داشت!
  2. تا زمانی که عامل تنبیه‌کننده قدرت دارد، اثرات تنبیه بدنی نمایان خواهد بود!

دیده شده، وقتی کودکان تنبیه شده به سن بلوغ می‌رسد، در پی انتقام خواهد بود!

با توانمندی جسمانی خود، تمام زجرهای تنبیه بدنی را روی پدر و مادر خود اجرا خواهد کرد.

اثر روانی تنبیه بدنی نیز به گونه‌ای است که در اولین بار بیشترین تأثیر را خواهد داشت.

به مرور زمان او به تنبیه شدن عادت خواهد کرد و دیگر تنبیه بدنی هم اثری نخواهد داشت.

درونی‌سازی اخلاقی

معمولاً کودکانی که تنبیه بدنی می‌شوند، این شیوه تربیتی را یاد خواهند گرفت و درونی‌سازی می‌کنند. آن‌ها می‌آموزند هر زمانی که کسی از آن‌ها تبعیت نکرد و حرف آن‌ها مورد پذیرش قرار نگرفت، تنها راه محقق شدن اهدافشان، از راه تنبیه خواهد بود و آن هم بدترین نوع آن یعنی تنبیه بدنی!

دیده شده‌است، برخی از مدیران نیز به دلیل اینکه همواره سعی می‌کنند خواسته‌های خود را از طریق تنبیه به دیگران تحمیل کنند، با کارمندان خود مشکل دارند و حتی بسیاری از معلمان و دبیران مدارس نیز از این قاعده مستثنا نیستند.

افرادی که تنبیه بدنی را تجربه کرده‌اند، معمولاً در ارتباط مؤثر با دیگران به مشکل برخواهند خورد.

جستارهای وابسته

منابع
  1. «چوب معلم گله…؟». روزنامه پیام ما. باید فرهنگ‌سازی شود
  2. «روایت کتک‌خوردن دلخراش یک دانش‌آموز از مدیر مدرسه». فرارو.
  3. «توضیحاتی دربارهٔ حادثه تنبیه بدنی دانش‌آموز جیرفتی/ بازگشت «دانیال» به مدرسه و اخراج مدیر». ایسنا.
  4. «دانیال رفیعی دانش‌آموز ۱۴ ساله جیرفتی …». اینستاگرام باران کوثری.
  5. «برکناری فرماندار گلپایگان به دلیل برخورد توهین‌آمیز با یک خبرنگار». یورونیوز.


Wikipedia contributors, "Corporal Punishment," Wikipedia, The Free Encyclopedia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.