جاش (اصطلاح)
جاش، واژهای در زبان کُردی در عراق به معنای واقعیِ «کرهخر» است اما در اصطلاح معمولاً برای واحدهای نظامی متشکل از کردها استفاده میشود. بهمعنای «خائن» یا فُرشَن، (نوعی همدست) که با دشمنان کُرد یکی شده و بر ضد ارتش کُرد، شورشیان کُرد یا شهروندان کُرد همدست میشوند. این اصطلاح توهینآمیز است، که به منظور دستنشانده بودن استفاده میشود.
تاریخ
در طی عملیات انفال، که در طی آن کردها به فرماندهی ژنرال علی حسن المجید، تارومار و غارت شدند، این ژنرال دستور داد که واحد جاشها، احشام، گوسفندان، بزها، پول و سلاح و حتی زنان کرد را بهطور قانونی به غنیمت بگیرند.
اصطلاح «پلیس جاش» توسط کردها نسبت به شبهنظامیان پلیس محلی کرد در سال ۱۹۴۴ اطلاق گردید.
در نیمه دوم قرن بیستم، کردهایی که با دولت عراق همدست بودند را جاش خطاب میکردند. تعداد جاشها در ۱۹۸۶ به ۱۵۰ هزار نفر رسید تا بدین وسیله، از درگیری مستقیم در جنگ ایران و عراق جلوگیری شود. این جاشها در قیام کردها در ۱۹۹۱ همتراز با بقیه مردم کرد قرار گرفتند. تعدادی از کردها میگویند که جاشها به کلی فراموش شدهاند.
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Jash (term)». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲ بهمن ۱۳۹۳.