جعفر بن علی

جعفر بن علی (۲۲۶ – ۲۷۱ هجری قمری) پسر علی النقی امام دهم شیعیان و برادر حسن عسکری (امام یازدهم شیعیان دوازده‌امامی) است. در زمان حیات حسن عسکری کشمکش‌های زیادی بر سر امامت شیعیان بین جعفر و حسن عسکری و طرفداران دو برادر به‌وجود آمد. سید رفیع الدین رفیعی از شاگردان مجتهدی سیستانی، شیخ مولوی قندهاری، ودیگر بزرگان حوزه اخیراً کتابی به نام طهر مطهر نگاشته و در آن به جمع‌آوری نظرات بزرگانی پرداخته از جمله: آیت‌الله سید محمود مجتهدی سیستانی آن را تقیهٔ جعفر و برای حفظ جان امام زمان می‌دانند؛ و همچنین بزرگانی مثل ابوالحسن عبیدلی از علمای قرن ۳۳۸–۴۳۶ جعفر را نه تنها کذاب نمی‌داند بلکه او را دارای محاسن اخلاقی می‌داند که این مطلب را شاگرد عبیدلی در کتاب المجدی فی الانساب صفحه۱۳۶از قول استادش بیان می‌کند. همچنین مؤلف دلایل زیادی بر پاک بودن و مطهر بودن فرزندان ائمه در کتاب طهر مطهر آورده‌است و همه فرزندان ائمه را مطهر می‌داند

برای افراد دیگری با نام جعفر بن علی، جعفر بن علی (ابهام‌زدایی) را ببینید.

لقب جعفر کذاب

سید محمد شیرازی نیز در کتب حیات امام حسن عسکری این لقب را از سوی بنی العباس می‌داند. که به وی نسبت داده‌اند و او را پاک و مطهر می‌داند.

به گفته حسین مدرسی، هر چند مشکل است که پذیرفت که شیعیان کسی که چنین آشکارا بی‌دین باشد را به عنوان امام پذیرفته بودند.

پس از حسن عسکری

بعد از حسن بن علی عسکری جعفر خواستار دریافت سهم الارث از اموال او شد؛ امری که بر طبق فقه شیعه و با توجه به آن‌که مادر حسن عسکری در قید حیات بود ممکن نبود.[1] این مسئله نهایتاً پس از هفت سال کشمکش میان جعفر از یک سو و مادرش از سویی دیگر، با دخالت خلیفهٔ وقت (معتمد) با تقسیم میراث میان مادر و خواهر و برادر ایشان خاتمه یافت؛ که مؤلف کتاب طهر مطهر همه این موارد را تقیه جناب جعفر می‌داند[2]

او پس از درگذشت برادرش، گفت برادرش هیچگاه فرزندی نداشته‌است که مؤلف کتاب طهر مطهر این امر را نیز رد کرده و سادات نقوی را از نسل جعفر می‌داند که شماری از سادات پاکستان نیز نقوی هستند[3] در عراق و کوفه بسیاری یا شاید حتی اکثریت شیعیان، امامت جعفر را پذیرفتند؛ که این مطلب را بدون سند تاریخی می‌دانند با توجه به تاییده علمای که برای جعفر در بالا مطرح شد بزرگان و متکلمانی از شیعه مانند علی بن حسین بن فضال، برجسته‌ترین روحانی شیعه در کوفه، از این جمله بودند. اما جعفر نیز مدت زیادی عمر نکرد و چند سالی پس از کشته شدن حسن عسکری درگذشت.[4]

او بعدها در میان شیعیان دوازده امامی به جعفر کذاب معروف شد که این لقب تا حالا باقی مانده‌است.[5][6][7][8][9][10]

پانویس

کتاب طهر مطهر در تبرئه جناب جعفر

  1. حسین مدرسی طباطبایی، مکتب در فرایند تکامل: نظری بر تطور مبانی فکری تشیع در سه قرن نخستین، ترجمه هاشم ایزد پناه، نشر کویر، چاپ پنجم 1387، ص. 155.
  2. Moojan Momen. An introduction to Shiʻi Islam: the history and doctrines of Twelver Shiʻism. pp. 161–163. ISBN 0-300-03531-4.
  3. احمد کسروی، در پاسخ بدخواهان، ۱۳۲۴.
  4. Modarressi 1993, p. 77-85
  5. المستطابة فی نسب سادات طابة، در الرسائل الثلاث ص۱۶۵–۱۶۶
  6. المستطابة فی نسب سادات طابة، در الرسائل الثلاث ص۱۶۱
  7. عمدة الطالب فی انساب آل ابی‌طالب ص۱۹۹
  8. الشجرة المبارکة فی انساب الطالبیة ص۷۸
  9. المجدی فی انساب‌الطالبیین ص۱۳۰–۱۳۱
  10. ««طُهر مُطهر»؛ در دفاع از عموی امام زمان (عج)». سایت خبرگزاری قرآن. دریافت‌شده در ۱۵ اکتبر ۲۰۲۰.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.