حشمتالله طبرزدی
حشمتالله طبرزدی (زادهٔ ۱ فروردین ۱۳۳۸ در روستای دُرّ از توابع گلپایگان اصفهان) روزنامهنگار، فعال سیاسی و فارغالتحصیل رشته مهندسی راه و ساختمان از دانشگاه پلی تکنیک تهران (امیر کبیر) است.
حشمت الله طبرزدی | |
---|---|
![]() حشمت الله طبرزدی | |
دبیرکل جبهه دموکراتیک ملی ایران سخنگوی همبستگی برای دمکراسی و حقوق بشر در ایران | |
اطلاعات شخصی | |
زاده | حشمت الله طبرزدی ۱۳۳۸ (خورشیدی) روستای دُرّ از توابع گلپایگان اصفهان، ایران |
ملیت | ایران |
حزب سیاسی | جبهه دموکراتیک ملی ایران |
همسر(ان) | محبوبه علی نقیان |
فرزندان | ۳دختر و ۳ پسر |
پیشه | فعال سیاسی روزنامهنگار |
پیشینه
او که از اعضای اولیه دفتر تحکیم وحدت در دهه شصت بود با انشعاب از این گروه در سال ۱۳۶۳ به همراه برخی دیگر «اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان و فارغالتحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی» را تأسیس کرد.
حشمت الله طبرزدی در ابتدا از هواداران جدی جمهوری اسلامی از جمله آیت الله سید علی خامنهای و اکبر هاشمی رفسنجانی بود و مروج طرح مرجعیت سید علی خامنهای بود. اما با آغاز تورم شدید در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی به منتقد وی تبدیل شد و در دوران پس از دوم خرداد نیز به یکی از منتقدان جدی رهبری بدل گشت. حشمت الله طبرزدی در سال ۷۵ کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری شد ولی رد صلاحیت وی ازسوی شورای نگهبان، موفق به حضور در کارزار انتخاباتی نشد. او با تأسیس دفاتر اتحادیه در بیشتر استانهای کشور فعالیت گسترده را رهبری میکرد که پس از انتخاب خاتمی نیز فعالیتشان ادامه یافت. اوج فعالیت جنبش تحت رهبری او، در میتینگ ۲۹ مهر سال ۷۶ بود که با موضوع نهادهای فراقانونی برگزار شد و آنها را به چالش کشید. قبل از آن نیز در نهم و نوزدهم مهرماه همان سال چنین میتینگهایی در ارومیه و تبریز با اقبال مردمی مواجه گردید و گسترش دامنه موضوعات آن به تهران، جنبش دانشجویی ایران را وارد فاز جدیدی از مبارزه نمود و حکومت را با مطالبات جدی دانشجویی-مردمی روبرو ساخت. او در سالهای پایانی دهه هفتاد به چهره شاخص دانشجویی مخالف جمهوری اسلامی بدل شد و جبهه دمکراتیک ایران را تأسیس کرد و اکنون خود را یک سکولار میداند.[1]
وی مدیر مسئول نشریات «پیام دانشجو»، «ندای دانشجو»، «هویت خویش» و «گزارش روز» بود.[2] با وجود اینکه وی چندی پیش از رویداد ۱۸ تیر ۱۳۷۸ دستگیر و در زندان به سر میبرد، اما به دلیل فعالیت هواداران «اتحادیه انجمنهای اسلامی دانشجویان و فارغالتحصیلان دانشگاهها و مراکز آموزش عالی» در جریان اعتراضات تیر ماه ۱۳۷۸ برخوردهای سختی با او در زمان بازداشت صورت گرفت.[3]
هفتهنامه پیام دانشجو در سالهای میانه دهه هفتاد افشاگریهای گستردهای پیرامون فساد اقتصادی و سیاسی در بدنه جمهوری اسلامی منتشر ساخت که یکی از مهمترین آنها اختلاس ۱۲۳ میلیارد تومانی در بانک صادرات بود. این نشریه پس از چند نوبت توقیف، لغو امتیاز شد. طبرزدی همچنین چند بار توسط وزارت اطلاعات دستگیر شده و مورد تهدید قرار گرفت.
تحصیلات
حشمت الله طبرزدی دوره ابتدایی را در «دبستان دانش دُرّ» در روستای دراز توابع گلپایگان گذراند. او دبیرستان را در دبیرستان فردوسی شهر گلپایگان در مقطع هفتم و هشتم دبیرستان و سپس در آبادان تا مقطع دیپلم ادامه داد. او در مهر ماه ۵۶ در مقطع کارشناسی مهندسی عمران وارد مدرسهٔ عالی ساختمان وابسته به دانشگاه پلی تکنیک تهران شد و در سال ۶۸ خورشیدی فارغالتحصیل گردید.
نامه به رهبری
طبرزدی پس از تجربه کردن اولین زندان و شکنجه، نامهای سرگشاده به رهبر جمهوری اسلامی نوشت و در آن ضمن انتقادات تند، رهبران جمهوری اسلامی را دعوت کرد به آنچه «راه مردم» نامید گام بگذارند. تیتر این نامه تند و انتقادی چنین بود: علی شکنجهگاه نداشت. همین نامه باز موجب برخورد و بازداشت و تبعات سخت بعدی برای او گردید.[4]
زندان و بازداشت

از سال ۷۴ به بعد بازداشتهای موقت داشت اما از ۷۹ به بعد او به زندانهای طولانی مدت محکوم شد. ابتدا به ۱۴ سال زندان و محرومیت از تمامی حقوق اجتماعی خود محکوم گردید که بعدها به ده سال تخفیف یافت.
در مجموع از سال ۷۹ طبرزدی بیش از ۹ سال حبس در زندان و بازداشتگاههای سپاه و وزارت اطلاعات را پشت سر گذاشتهاست. او توسط قاضی حداد به ۱۰ سال محرومیت از حقوق اجتماعی و زندان محکوم گردید. این موضوع باعث بروز مشکلات مالی برای او و خانواده او شد.
طبرزدی روز ۷ دیماه ۸۸، بلافاصله پس از تظاهرات هواداران جنبش سبز ایران در تاسوعا و عاشورا (۵ و ۶ دی ۱۳۸۸) توسط مأموران وزارت اطلاعات بازداشت و به زندان اوین منتقل شد.[5] در هنگامهٔ جنبش سبز وی در زندان زیر شکنجههای سخت قرار گرفت و دست به اعتصاب غذا زد در پی آن صد و بیست و هشت شخصیت سیاسی، حقوق بشری، نویسنده، شاعر، هنرمند، پزشک، استاد دانشگاه، روزنامهنگار، ناشر و بیست و سه نهاد از سراسر جهان، طی نامهای به دبیرکل سازمان ملل و گزارشگر ویژه حقوق بشر ایران خواستار رسیدگی به وضع وخیم زندانی سیاسی حشمت الله طبرزدی دبیرکل جبهه دمکراتیک ایران شدند.[6] طبرزدی بارها اعلام کرد که برای رسیدن به آزادی و دمکراسی باید هزینه داد و از رفتن به زندان و تحمل سختیهایش هراسی ندارم.[7]
- احمد شهید گزارشگر وِیژه سازمان ملل در گزارش سپتامبر ۲۰۱۱ خود در بند ۲۷ گزارش خود از وضعیت حقوق بشر در ایران دربارهٔ حشمت الله طبرزدی چنین نوشت:
حشمت الله طبرزدی فعال سیاسی و دبیرکل جبهه دموکراتیک ایران در ۲۷ دسامبر ۲۰۰۹ دستگیر و به زندان اوین منتقل شد. بر اساس گزارشها در سلول انفرادی نگهداری و شکنجه شدهاست. در اکتبر ۲۰۱۰ طبرزدی به ۹ سال زندان و ۷۴ ضربه شلاق برای اقدام علیه امنیت ملی و توهین به رهبر محکوم شد. پس از اعتراض به اعدام ۵ زندانی سیاسی، طبرزدی به زندان رجایی شهر منتقل شد. طبرزدی در نامهای که از زندان نوشت از دادگاههای بینالمللی خواست که به شکایت او علیه سید علی علی خامنهای رهبر ایران رسیدگی کنند. در آوریل ۲۰۱۱ طبرزدی به همراه دیگر زندانیان در زندان رجایی شهر در اعتراض به شرایط زندان دست به اعتصاب غذا زد.[8]
طبرزدی مجدداً پیشتر در آستانه شب چهارشنبهسوری سال ۹۴ احضاریه از دادسرای اوین برایش ارسال میشود که وی از گرفتن ان امتناع میکند و در پی این امتناع در ۲۸ اردیبهشت ۹۵ به عنوان نتیجه عدم حضور در دادسرا مأمورین ضابط قوه قضائیه اقدام به بازداشت او میکنند.
طبرزدی در ۷ آبان ۱۳۹۸ که برای شرکت در مراسم روز «بزرگداشت کوروش» به شیراز سفر کرده بود توسط نیروهای امنیتی بازداشت شده و خانه او در تهران تفتیش شدهاست.[9]
طبرزدی و جنبش سبز
حمایتهای طبرزدی از جنبش سبز و گفتگوهای او با رسانههای خارجی موجب گردید که برای سه سال دیگر در سختترین شرایط به زندان برود. وی حرکت جنبش سبز را خودجوش و اصیل میداند و امیدوار است این جنبش منشأ تحولات عظیم و در نهایت تغییر رژیم شود. وی میگوید: «به نظر من جنبش سبز یک جنبش خودجوش یا خود به خودی است. برای این که هیچکس از پیش برای آن برنامهریزی نکرده بود. این یک جنبشی است که معلول تقلب، تجاوز، کشتار، سرکوب و اعترافگیری است؛ ولی خود جوش بودن آن موجب این نمیشود که اهداف اصیلی در برنامه نداشته باشد. پس میتوانیم آن را تحلیل کنیم. به لحاظ اجتماعی یا پایگاه طبقاتی این جنبش به طبقهٔ متوسط اجتماعی مربوط است. در واقع جامعهٔ شهری، تولیدگران، کسبه، تکنوکراتها و نیز اداریها، دانشجویان و دانش آموختگان در آن فعال هستند. اگر چه بخشی از کارگران یا روستاییان و کشاورزان نیز از آن حمایت میکنند اما این جنبش به پایگاه طبقاتی آنها مرجوع و مربوط نیست. در عین حال زنان و فرهنگیان متوسط شهری در آن فعال هستند. جنبش، خاستگاه طبقاتی-اقتصادی معینی ندارد، ولی از یک پایگاه اجتماعی برخوردار است. من از کسانی که به دنبال باز تولید شکل دیگری از جمهوری اسلامی خط امامی هستند، دعوت میکنم برای یکبار هم که شده شعارهای اسلامی خود را در بین جنبش سبزیها که خود طلایه داران آن هستند، بیان کنند تا دریابند که هیچکس طالب این شعارها نیست پس مردم ما از حکومت دینی گذر کردهاند.»[10]
مخالفت با نظام جمهوری اسلامی
او از جمله ۱۵ فعال سیاسی و مدنی بود که در بهمن ۱۳۹۶ با تأکید بر «اصلاحناپذیری» نظام جمهوری اسلامی ایران خواستار برگزاری همهپرسی تحت نظارت سازمان ملل متحد برای «گذار مسالمتآمیز» از حکومت فعلی «به یک دموکراسی سکولار پارلمانی» شد.[11] او در اسفند ۱۳۹۹ در حالی که کمتر از ۴ ماه به انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ در ایران باقی مانده بود، با ایجاد کمپینی به منظور تحریم انتخابات، صفحه رأی شناسنامه خود را در مقابل دوربین برنامه زنده کانال یک آتش زد و از مردم ایران خواست که در حرکتی مشابه در چهارشنبه سوری پیش رو، به این کمپین و مخالفت با حکومت جمهوری اسلامی بپیوندند.[12][13]
نگارخانه
- حشمت الله طبرزدی در حین سخنرانی دبیرستان دانشگاه ملی سال ۱۳۵۹، در سن ۲۱ سالگی
- توقیف پیامدانشجو
- میتینگ طبرزدی (برای اولین بار بیان شد که ولایت فقیه هم در چارچوب قانون است) مقابل دانشگاه تهران ۲ آذر ماه ۱۳۷۵ پس از آزادی از زندان
- طبرزدی در اعتراضات مردمی سال ۱۳۸۸
پانویس
- حکومت فعلی، همهجا خلاف منافع ملی، مصاحبه فریبا داوودی مهاجر با حشمت الله طبرزدی بایگانیشده در ۶ ژانویه ۲۰۰۹ توسط Wayback Machine (روزآنلاین، ۹ شهریور ۱۳۸۷)
- ما علیه خویش انقلاب کردیم/گفتگو با حشمت الله طبرزدی بایگانیشده در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (ادوار نیوز، ۱۹ خرداد ۱۳۸۷)
- گفتگو با حشمت الله طبرزدی در خصوص ۱۸ تیرماه و حادثه کوی دانشگاه بایگانیشده در ۳۰ ژانویه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (ادوار نیوز، ۳ تیر ۱۳۷)
- حشمت اله طبرزدی (۲۲ آذر ۱۳۹۰). «علی شکنجه گاه نداشت». گاه نوشتههای سیروس. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۴.
- «ماشاالله شمس الواعظین دستگیر شد». بیبیسی فارسی. ۸ دی ۱۳۸۸. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۴.
- نامه ۱۲۸ شخصیت برجسته به دبیرکل سازمان ملل و گزارشگر ویژه حقوق بشر بایگانیشده در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (کانون حمایت از خانواده جان باختگان و بازداشتیها)
- «متن دفاعیات حشمت الله طبرزدی که به دادگاه ارائه شدهاست». فعالین حقوق بشر و دمکراسی در ایران. ۱۹ شهریور ۱۳۸۹. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۴.
- گزارش سپتامبر ۲۰۱۱ گزارشگر ویژه سازمان ملل درمورد وضعیت حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران بایگانیشده در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (سایت حقوق بشر برای همه در ایران)
- «'حشمت الله طبرزدی بازداشت شد'». BBC News فارسی. ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۵. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۰-۳۰.
- پیام طبرزدی از زندان برای فتنه ی سبز بایگانیشده در ۲ مه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (راه سبز)
- «۱۵ فعال سیاسی و مدنی ایرانی خواستار برگزاری همهپرسی تحت نظارت سازمان ملل شدند». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۰۶.
- «طبرزدی برگ انتخاباتی شناسنامه اش را در برنامه زنده تلویزیونی به آتش کشید». Twitter. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۱۴.
- کمپین آتش زدن برگی از شناسنامه که مهر اسارت انتصابات رژیم خوردهاست, retrieved 2021-03-14