دا
دا روایت خاطرات سیده زهرا حسینی است، که در مورد جنگ ایران و عراق و به اهتمام اعظم حسینی در قالب کتاب نگاشته شده و توسط انتشارات سوره مهر به چاپ رسیدهاست. واژه دا، در زبان لری، لکی و کردی به معنی مادر است و حسینی که خود یکی از کردهای پهله زرین آباد استان ایلام است، با انتخاب این عنوان سعی کرده به موضوع مقاومت مادران ایرانی در طول جنگ ایران و عراق بپردازد. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان، این کتاب مهمترین و تأثیرگذارترین کتاب در زمینهٔ خاطرهنگاری جنگ هشت سالهٔ ایران و عراق محسوب میشود.[1][2] بنابر ادعای رسانههای داخلی، کتاب دا پرمخاطبترین کتاب سال ۱۳۸۸ در ایران بود. انتشار این کتاب، اعتراض تکاوران نیروی دریایی ارتش را نسبت به تصویری که از ارتش در این کتاب ترسیم میشود، در پی داشت.[3]
نویسنده(ها) | سیده زهرا حسینی |
---|---|
کشور | تهران |
زبان | فارسی |
موضوع(ها) | جنگ ایران و عراق |
گونه(های) ادبی | خاطرات |
ناشر | ناشر فارسی: انتشارات سوره مهر |
تاریخ نشر | ۱۳۸۷ |
موضوع
خاطرات ذکر شده در این کتاب در دو شهر بصره و خرمشهر است و سالهای محاصره خرمشهر توسط نیروهای عراقی محور مرکزی کتاب را تشکیل میدهد. حسینی در آن زمان دختر ۱۷ سالهای بوده و گوشهای از تاریخ جنگ را بازگو میکند که غالباً به اشغال و فتح خرمشهر مربوط میشود. تبلیغات گستردهای برای این کتاب انجام شد، از جمله پوسترهایی با حضور هنرپیشههای معروف طراحی شده بود که به معرفی این کتاب میپرداختند.[4]
کتاب شامل سه قسمت است. قسمت نخست کتاب سالهای ابتدایی زندگی حسینی در عراق و مهاجرت اجباری خانواده وی تحت فشار حکومت عراق را روایت میکند. قسمت دوم کتاب به شرح فعالیتهای حسینی در جریان جنگ ایران و عراق پرداختهاست. قسمت سوم کتاب هم در مورد زندگی شخصی حسینی و ماجرای ازدواج وی است.[5] سیده زهرا حسینی این اثر را به زینب دختر فاطمه زهرا تقدیم نمودهاست.[6]
ترجمه انگلیسی
این کتاب توسط پال اسپراکمن، به زبان انگلیسی ترجمه شده و توسط انتشارات مزدا در آمریکا به چاپ رسید و با حضور مترجم آن در محل نمایندگی دائمی جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد (نیویورک) رونمایی شد.[7][8][9] همچنین این کتاب به زبان ترکی استانبولی و اردو ترجمه شده و کار ترجمه آن به زبانهای اسپانیایی و عربی نیز در حال انجام است.[10][11][12]
این کتاب اواخر شهریور ۱۳۸۷ برای نخستین بار منتشر شده و رونمایی از این کتاب ششم آبانماه ۸۷ انجام شد.[13]
ترجمه به سایر زبانها
تصویر جلد کتاب | نام خارجی کتاب | معادل فارسی | مترجم | ترجمه به زبان | سال | ناشر | محل نشر |
---|---|---|---|---|---|---|---|
One Woman's war | نبرد یک زن | پاول اسپراکمن | انگلیسی | - | انتشارات مزدا | نیویورک-امریکا | |
- | - | - | زیر نظر سید حسن نصرالله | عربی | - | - | لبنان |
- | ماں (ما) | مادر | محمد بشیر عالمی | اردو | - | موسسه فرهنگی اکو خانه فرهنگ ایران | تهران-ایران کراچی-پاکستان |
- | - | - | - | ترکی استانبولی | - | وابستگی فرهنگی سرکنسولگری جمهوری سلامی ایران | استانبول-ترکیه |
- | Daa | - | مریم حق روستا | اسپانیولی | - | - | اسپانیا و کشورهای آمریکای لاتین |
در ۲۲ تیرماه ۱۳۹۳ آرین بیکر، دبیر خاورمیانه مجله تایم، یک مصاحبه در خصوص کتاب دا با سیده زهرا حسینی، انجام داد. حسینی تبلیغات منفی و جنگ نرم دشمنان نظام جمهوری اسلامی علیه ایران را علت نگارش کتاب «دا» عنوان کرد.[14]
روایت در صدا و سیما
در بیست و نهمین سالگرد آزادسازی خرمشهر، برنامهٔ قصه دا به کارگردانی سینا عطاییان و تهیهکنندگی علیتقی پور، از شبکه دوم سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش شد. این برنامه که به صورت انیمیشن روتوسکوپی شده، با روایت کتاب دا توسط هنرپیشگان زن ایرانی در ۱۲۰ قسمت آماده شد. لعیا زنگنه، افسانه بایگان، شقایق فراهانی، شبنم قلی خانی، پردیس افکاری، نیوشا ضیغمی، پریوش نظریه، بهناز جعفری، مهتاب کرامتی، نسرین مقانلو، اکرم محمدی، رؤیا تیموریان، آزاده نامداری، سحر دولتشاهی و … از جمله راویان بودند.[15][16] همچنین در شهریور ۱۳۹۲، اقتباسی آزاد از این کتاب در یک مجموعه ۳۰ قسمتی با عنوان خبر آن روزها از رادیو ایران پخش شد.[17]
جوایز
- دومین جایزه ادبی جلال آلاحمد برگزیده و شایسته تقدیر شناخته شد.[18]
این کتاب در سیزدهمین دوره جایزه کتاب سال دفاع مقدس به عنوان اثر برگزیده در بخش خاطرات دیگرنوشت انتخاب شد.[19]
- کتاب سال ۱۳۸۸
- جشنواره کتاب سال شهید غنیپور
- شایسته تقدیر در نخستین دوره جشنواره لوح و قلم[20]
دیدگاهها
پال اسپراکمن مترجم کتاب به زبان انگلیسی معتقد است:
با خواندن این کتاب به تفاوتهای جنگ ایران و عراق با دیگر جنگها پیبردم. جنگ ایران، جنگ متعارف همراه با خشونت و تجاوز نیست بلکه این جنگ همانطور که ایرانیان میگویند دفاع مقدس و سرشار از معنویت و ارزش است.
دکتر لتیشیا نانکت از دانشگاه نیوساوت ولز استرالیا نیز مقالهای با موضوعیت نشر و استقبال عمومی این کتاب مینویسد و در آن به علل استقبال گسترده از این اثر در مقایسه با با سایر روایتهای جنگ میپردازد . یک مقاله پژوهشی در مورد کتاب در نشریه Sociological Journal of Art and Literature در سال ۲۰۱۳ منتشر شد.[22]
این کتاب، کتابی است که جهانیان را به گریه واخواهد داشت. این وجود ادبیات است که منجر به این تأثیر میشود.[23]
انتشار این کتاب اعتراض افسران و تکاوران نیروی دریایی ارتش نسبت به تصویری که از ارتش در این کتاب ترسیم میشود را در پی داشت؛
با انتشار کتاب «دا» و روایتهایی که راوی این کتاب از افسران و تکاوران ارتشی داشت، انتقادات و اعتراضاتی نجیبانه از ارتش و نیروی دریایی برخاست که واقعیت ماجرا آنگونه هم نیست که خانم سیده زهرا حسینی در «دا» روایت کردهاست. معترضان میگویند که حسینی، تکاوران نیروی دریایی را در روزهای مقاومت در خرمشهر به گونهای به تصویر کشیده بود که گویی در شهر اشغالشده کاری جز استراحت ندارند در حالی که بنا بر ادعای مسوولان نیروی دریایی، خط درگیری این افراد با دشمن در بیرون از شهر بوده و این نیروها صرفاً برای تجدید قوا و استراحت وارد شهر میشدند و نقطه برخورد و ارتباط راوی کتاب با نیروهای ارتشی دقیقاً در این مواقع بودهاست.[24]
منابع
- «با کتابهای پرفروشهای دفاع مقدس آشنا شوید/ از «دا» و «من زندهام» تا پالتوییهای روایت فتح». خبرگزاری مهر.
- «پیکر مادر راوی کتابˈ دا ˈ در تهران تشییع شد». ایرنا.
- «"دا" پرمخاطبترین کتاب سال 88 شد/ سوره مهر ناشر برگزیده ادبیات». بایگانیشده از اصلی در ۳۰ اوت ۲۰۱۶. دریافتشده در ۲۶ اوت ۲۰۱۶.
- «کتاب «دا» در برنامه گزارش 100 روزه رئیسجمهور». ایسنا.
- Staff writers. "One Woman's War: Da (Mother), The Memoirs of Seyyedeh Zahra Hoseyni". Mazda Publishers. Retrieved 4 July 2014.
- حسینی، سیده زهرا (1389). دا. تهران: سوره مهر. ص. ۱. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۰۶-۴۸۸-۲. تاریخ وارد شده در
|تاریخ بازبینی=
را بررسی کنید (کمک); پارامتر|تاریخ بازیابی=
نیاز به وارد کردن|پیوند=
دارد (کمک) - «کتاب دا به انگلیسی ترجمه و در آمریکا منتشر شد». همشهری آنلاین.
- «نسخه انگلیسی کتاب «دا» در نیویورک رونمایی شد/ اسپراکمن: «دا» یک پدیده فرهنگی است». خبرگزاری مهر.
- «Iranian bestseller "Da" appears in English». تهران تایمز.
- ««دا» به زبان اردو ترجمه شد». فارس نیوز.
- «کتاب دا به زبان ترکی استانبولی ترجمه شد». وبگاه الف.
- «Spanish version of Iran novel 'Da' to hit book market». irandaily.
- «رؤیا تیموریان: جهان «دا» فراتر از جهان ماست». کتاب نیوز.
- «ترجمه عربی «دا» زیر نظر سید حسن نصرالله». شبکه خبر.
- «روایت 120قسمتی کتاب «دا» در تلویزیون». همشهری آنلاین.
- http://www.fardanews.com/fa/news/148861/زنان-بازیگر-دا-را-روایت-میکنند
- «اقتباسی آزاد از کتاب "داً در قصه شب" رادیو ایران». خبرگزاری مهر.
- «کتاب «دا» پرفروشترین کتاب». خبرگزاری فارس.
- «برگزیدگان جشنواره کتاب سال دفاع مقدس معرفی شدند». پایگاه اطلاعرسانی حوزه.
- «جایزه «لوح و قلم» برای سوره مهر و کتاب «دا»». بایگانیشده از اصلی در ۱۳ سپتامبر ۲۰۱۶. دریافتشده در ۳۰ اوت ۲۰۱۶.
- staff writers (6 October 2014). "The English version of "Da" unveiled in New York\ Sparchman: "Da" is a cultural phenomena". Mehr News. Retrieved 6 October 2014.
- Gradual Reading of Da by Mohammad Reza Javadi Yeganeh, Seyed Mohammad Ali Sohofi and Tahereh Khairkhah, in the Sociological Journal of Art and Literature of the University of Teheran Faculty of Social Sciences (Volume 5, Issue 2, Autumn 2013; pg. 165–186)
- http://www.rasanews.ir/textversion/detail/news/262627/54
- http://www.sobhanepress.ir/fa/news/26876/غافلگیری-ارتش-در-ابتدای-جنگ-کذب-محض-است-انتقاد-ناخدا-یکم-تکاوران-دریایی-بوشهر-از-راوی-کتاب-دا