دانشنامه تبرستان و مازندران
دانشنامه تبرستان و مازندران یک مجموعه کتاب پنج جلدی است که در قالب یک پروژهٔ گروهی به بررسی تاریخ، تمدن، فرهنگ و هنر استان مازندران کنونی و سرزمین طبرستان بزرگ می‌پردازد و شمایی کلی از تاریخ و فرهنگ این حوزهٔ تمدنی ارائه می‌دهد. گسترهٔ فرهنگی مورد بررسی در این دانشنامه شامل استان مازندران، غرب استان گلستان (استرآباد)، شمال استان البرز (تالقان و روستاهای منطقهٔ تاریخی لورا)، شمال شرقی استان تهران (قصران، شمیرانات، لواسان، دماوند و فیروزکوه)، شمال استان سمنان (سنگسر، شهمیرزاد، سرخه، افتر و لاسگرد)، شرق استان گیلان (فرهنگ دیلمان و اشکورات) و شمال استان قزوین (فشگلدره و الموت) است، اما تمرکز محوری بر میراث معنوی و مادی استان کنونی مازندران قرار دارد.[1] تألیف این دانشنامه از سال ۱۳۸۰ آغاز شد. اما ساختار مبنایی و نظام‌مند آن از سال ۱۳۹۰ در فرهنگخانه مازندران با گردآوری و تدوین مجموعه با مدیریت احمد محسن‌پور قادیکلایی و با سرپرستی جهانگیر نصری اشرفی آغاز شد.[1][2][3]
| پرونده:فرهنگ و هنر مازندران | |
| ویراستار(ها) | جعفرشجاع‌کیهانی (سرگروه ویراستاران) معصومه افشار (ویراستار نهایی) |
|---|---|
| نویسنده(ها) | جهانگیر نصری‌اشرفی (سرپرست گروه نویسندگان و ویراستاران) |
| تصویرگر(ها) | فرزاد امامی (مدیر هنری و سرگروه عکاسی) |
| کشور | تهران |
| زبان | فارسی، انگلیسی |
| موضوع(ها) | تبری‌شناسی، گیلک‌شناسی |
| گونه(های) ادبی | دانشنامه |
| ناشر | نشر نی فرهنگ‌خانۀ مازندران |
تاریخ نشر | ۱۳۹۸ |
دانشنامه تبرستان و مازندران حدود ۱۸۰۰ سرفصل و نزدیک به ۹۰ هزار مدخل دارد که در ۲۶ فصل سامان یافته و ۱۲۰ هزار قطعه عکس را نیز در بر می‌گیرد. در تدوین دانشنامه نزدیک به ۱۲۰۰ نفر از چهره‌های علمی مازندران، ایران و جهان در قالب ۲۰ کارگروه نقش داشته‌اند.[1][4] تمامی مدخل‌های این مجموعه به زبان فارسی منتشر شده‌اند، اما برخی جلدها به دو زبان انگلیسی و فارسی نوشته شده‌است.[4]
فهرست مجلدات
| شماره مجلد | موضوع |
|---|---|
| ۱ | دیباچه |
| ۲ | سرفصل‌های تاریخ، اقوام، جغرافیای طبیعی و محیط زیست، باستان‌شناسی، معماری |
| ۳ | سرفصل‌های شهرستان‌ها، نظام‌های اداری، آموزشی و فرهنگی، اقتصاد، نام‌آوران |
| ۴ | سرفصل فرهنگ: فرهنگ ناملموس/فرهنگ ملموس |
| ۵ | سرفصل‌های زبان، ادبیات، موسیقی، رسانه‌ها، افزوده‌ها |
منابع
- خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): گرد انتظار بر مجوز انتشار دانشنامۀ مازندران، نوشته‌شده در ۲۴ فروردین ۱۳۹۸؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مازندران: تقدیر از پژوهشگران دانشنامه مازندران و طبرستان به مناسبت روز قلم، نوشته‌شده در ۱۴ تیر ۱۳۹۸؛ بایگانی‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان مازندران: تجلیل از نویسندگان بزرگترین دانشنامۀ تبرستان و مازندران، نوشته‌شده در ۱۵ تیر ۱۳۹۸؛ بایگانی‌شده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- خبرگزاری جمهوری اسلامی (ایرنا): دانشنامه تبرستان و مازندران امسال منتشر می‌شود، نوشته‌شده در ۱ مهر ۱۳۹۵؛ بازدید در ۸ مرداد ۱۳۹۸.
- 1026 (۲۰۲۰-۰۴-۱۳). «دانشنامه تبرستان و مازندران منتشر شد». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۰.
- «انتشار «دانشنامه تبرستان و مازندران»/دو میلیارد به مولفان بدهکاریم». خبرگزاری مهر. ۲۰۲۰-۰۴-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۲۰.