دهستان بویراحمد گرمسیری
بویراحمد گرمسیری، دهستانی است از توابع بخش مرکزی شهرستان گچساران در استان کهگیلویه و بویراحمد ایران.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | کهگیلویه و بویراحمد |
| شهرستان | گچساران |
| بخش | مرکزی |
| جمعیت | ۴٬۷۰۹ نفر (سرشماری ۱۳۸۵) |
جمعیت
براساس سرشماری سال ۱۳۸۵ جمعیت آن ۴٬۷۰۹ نفر (۱٬۰۵۱ خانوار) بوده‌است.[1]
ایل بویراحمد، که شامل:{دشتموری :(طاس احمدی طایفه بر آفتابی شیخ ممو ،جلیل،اولادمیرزاعلی)،سادات امامزاده علیایل تامرادی کی گیوی،اقایی،} بزرگترین ایل منطقه کهگیلویه‌است که حدود نیمی از جمعیت کهگیلویه را تشکیل می‌دهد. این ایل در سرزمینی به‌وسعت تقریبی ۶۵ هزار کیلومتر مربع یعنی حدود ۴۲ درصد مساحت کل منطقه پراکنده هستند. منطقه مزبور از لحاظ جغرافیائی به دو بخش متمایز ازهم، گرمسیر و سردسیر تقسیم می‌شود. حدود ۱۷۰ سال پیش، ایل بویراحمد که پر قدرت‌ترین ایلات بود، رئیس ایل، ایلخانان بویراحمد قسمت‌هائی از مناطق پشتکوه، هم‌چنین بخش‌هائی از بلاد شاهپور، تِل خسرو و رِوِن“ را در تصرف داشت.
به‌علت اختلافاتی که در خانواده و در میان پسران ایلخان بروز کرده بود، وی برای حل این اختلافات و جلوگیری از زد و خوردهائی که ممکن بود در آینده در قلمرو ایل به وجود بیاید، محدودهٔ ایل را میان پسران خود تقسیم کرد. منطقه گرمسیر یعنی آنچه از بلاد شاهپور در اختیار داشت به پسر بزرگ خود واگذار کرد و منطقه سردسیر یعنی تَل خسرو و رِوِن را به دو پسر دیگری که از یک مادر بودند سپرد. این منطقه بویراحمد سردسیر یا بویراحمد سرحدی نامیده می‌شود. پس از مرگ خان بین پسران خود نزاع درگرفت و قلمرو خان به صورت تقسیمات کوچک تری درآمد. منطقه بویراحمدی سردسیر (بویراحمد سرحدی) که در اختیار دو برادر بود به دو بخش بویراحمد علیا و بویراحمد سفلی تقسیم شد.(مردم‌شناسی ایران، دانشکده افسری، سال ۱۳۶۱ ص ۱۶ تا ۱۸).
اکنون از لحاظ تقسیمات سیاسی، سرزمین بویراحمد کهگیلویه از سه بخش مجزاء از هم تقسیم می‌شود که گروه‌هائی از ایل بزرگ بویراحمدی در آن سکونت دارند. این مناطق سه‌گانه عبارت است از:
۱. منطقه بویراحمد گرمسیر ۲. منطقه بویراحمد علیا ۳. منطقه بویراحمد سفلی
مردمی که در این مناطق زندگی می‌کنند همه خود را از ایل بویراحمدی می‌دانند و میان آن‌ها روابط خویشاوندی وجود دارد. (گزارش بررسی مقدماتی و طرح مطالبه آینده در ایلات کهگیلویه و بویراحمدی، مؤسسه مطالعات و تحقیقات اجتماعی).
بخش بزرگی از سرزمین بویراحمدی در بستر رودخانه بشار قرار دارد. منطقه بویراحمد علیا که در قسمت بالای رود واقع است به سررود و بویراحمد پائین یا بویراحمد سفلی به دَمرود یعنی بخش پائین رودخانه نامیده می‌شود. منطقه سررود که به تُلِ خسرو معروف است از لحاظ منابع آب بسیار غنی است محصولات زراعی آن فراوان است و مرکز آن یاسوج یعنی مرکز استان کهگیلویه و بویراحمدی است دَمرود در بخش شرقی بویراحمد سفلی و دنباله سررود واقع شده‌است و دارای آب نسبتاً فراوان و خاک حاصلخیزی است بویراحمد سفلی دو بخش سردسیر و گرمسیر دارد که شهر تاریخی دهشت در قسمت‌های غربی منطقه در قلمور گرمسیر آن واقع شده‌است.(مردم‌شناسی ایران دانشکده افسری ص ۱۸).