دیوکلسین

دیوکلسین یا دیوکلتیانوس یا دیوکلتیان (به لاتین: Gaius Aurelius Valerius Diocletianus Augustus) امپراتور روم از ۲۰ نوامبر۲۸۴ تا ۱ مه ۳۰۵ بود.

دیوکلسین
امپراتور روم
دیوکلتیان
سلطنت	۲۰ نوامبر ۲۸۴ - ۱ مه ۳۰۵
پیشین	نومریان
جانشین	کنستانتیوس کلوروس گالریوس
زاده	۲۴۵ Salona
درگذشته	۳۱۱
همسر	پریسکا
فرزند(ان)	والریا

زندگی‌نامه

در سال ۲۴۵ متولد شده و مرگ او در سال ۳۱۲ بود.

او در دوران آشوب‌های امپراتوری، امپراتوری روم را بین چهار نفر تقسیم کرد و خود به حکومت بر متصرفات شرقی پرداخت که شامل مصر، یونان ، مقدونیه و ارمنستان بود و بدین ترتیب باعث ثبات امپراتوری شد. با روی کار آمدن وی دوران پرینکیپاته به اتمام رسیده و نظام جدید دومیناته آغاز شد. پس از دوران اصلاحات بنیادی او ساختار دولت را دگرگون ساخت و به پایایی اقتصاد امپراتوری و ارتش یاری رساند و و آن را برای یک سدهٔ دیگر تندرست نگاه داشت.

او با نرسه پادشاه ایران از دودمان ساسانیان پیمان صلحی بست که چهل سال دوام داشت و دو کشور بر سر مرزها به همداستانی رسیدند. آنگاه وی به حل مشکلات درونی روم پرداخت.

او در ۳۰۵ در پنجاه و نه سالگی و به دلیل بیماری، از امپراتوری کناره گرفت و بدین‌سان نخستین امپراتور روم بود که به خواست خود، از تخت قدرت به زیر آمد.

منابع

نویسندگان ویکی‌پدیای انگلیسی، Diocletian. (نسخه ۶ ژوئن ۲۰۰۷)
تورج دریایی، شاهنشاهی ساسانی، برگردان مرتضی ثاقب‌فر، چاپ یکم، نشر ققنوس. شابک ‎۹۶۴−۳۱۱−۴۳۶−۸

امپراتوران روم غربی و روم شرقی
نخستین ۲۷ پیش‌ازمیلاد تا ۲۳۵	آگوستوس • تیبریوس • کالیگولا • کلادیوس • نرون • گالبا • اتو • ویتلیوس • وسپاسیان • تیتوس فلاویوس • دومیتیان • نروا • تراژان • هادریانوس • آنتونیوس پیوس • مارکوس آرلیوس با لوسیوس وروس • کومودوس • پرتیناکس • دیدیوس ژولیانوس • سپتیموس سوروس • کاراکالا • گتا • ماکرینوس با دیادومنیان • هلیوگابال • الکساندر سوروس
بحران سده ۳ ۲۳۵ تا ۲۸۴	ماکسیمینوس ترکس • گردیان یکم و گردیان دوم • پوپینوس و بالبینوس • گردیان سوم • فیلیپ عرب • دسیوس با هرنیوس اتروسکوس • هوستیلیان • تربونیانوس گالوس با ولوسیانوس • آئمیلیانوس • والرین • گالینوس با سالونینوس • کلادیوس گوتیکوس • کوئینتیلوس • اورلیان • تاسیتوس • فلوریانوس • پروبوس • کاروس • کارینوس • نومریان
چیرگی ۲۸۴ تا ۳۹۵	دیوکلتیان • ماکسیمیان • کنستانتیوس کلوروس • گالریوس • سوروس • ماکسنتیوس • ماکسیمینوس دایا • لیسینیوس با والریوس والنس و مارتینیانوس • کنستانتین یکم • کنستانتین دوم • کنستانس یکم • کنستانتیوس دوم با وترانیو • ژولیان • ژوویان • والنتینیان یکم • والنس • گراتیان • والنتینیان دوم • ماگنوس ماکسیموس با فلاویوس ویکتور • تئودوسیوس یکم
امپراتوری روم غربی ۳۹۵ تا ۴۸۰	هونوریوس • کنستانتیوس سوم • ژوآنس • والنتینیان سوم • پترونیوس ماکسیموس • آویتوس • ماژوریان • لیبیوس سوروس • آنتمیوس • الیبریوس • گلیسریوس • ژولیوس نپوس • رومولوس آگوستولوس
امپراتوری بیزانس ۳۹۵ تا ۱۰۲۴	آرکادیوس • تئودوسیوس دوم • مارسیانوس • لئون یکم • لئون دوم • زنون • باسیلیسکوس • آناستاسیوس یکم • ژوستین یکم • ژوستینیان یکم • ژوستین دوم • تیبریوس دوم کنستانتین • موریس • فوکاس • هراکلیوس • کنستانتین سوم • هراکلوناس • کنستانس دوم • کنستانتین چهارم • ژوستینیان دوم • لئونتیوس • تیبریوس سوم • فیلیپیکوس • آناستاسیوس دوم • تئودوسیوس سوم • لئوی سوم • کنستانتین پنجم • آرتاباسدوس • لئوی چهارم • کنستانتین ششم • ایرنه • نیکه‌فوروس یکم • استوراکیوس • میخائیل یکم • لئوی پنجم • میخائیل دوم • تئوفیلوس • میخائیل سوم • باسیلیوس یکم • لئوی ششم • الکساندر • کنستانتین هفتم • رومانوس یکم • رومانوس دوم • نیکه‌فوروس دوم • ژان یکم • باسیلیوس دوم • کنستانتین هشتم • زوئه مقدونی • رومانوس سوم • میخائیل چهارم • میخائیل پنجم • کنستانتین نهم • تئودورای مقدونی • میخائیل ششم • ایزاک یکم • کنستانتین دهم • رومانوس چهارم • میخائیل هفتم • نیکه‌فوروس سوم • آلکسیوس یکم • ژان دوم • مانوئل یکم • آلکسیوس دوم • آندرونیکوس یکم • ایزاک دوم • آلکسیوس سوم • آلکسیوس چهارم • نیکولائوس کانابوس • آلکسیوس پنجم
امپراتوری نیقیه ۱۰۲۴ تا ۱۲۶۱	کنستانتین لاسکاریس • تئودور یکم • ژان سوم • تئودور دوم • ژان چهارم
امپراتوری بیزانس ۱۲۶۱ تا ۱۴۵۳	میخائیل هشتم • آندرونیکوس دوم • میخائیل نهم • آندرونیکوس سوم • ژان پنجم • ژان ششم • ماتیوس کانتاکوزنوس • آندرونیکوس چهارم • ژان هفتم • آندرونیکوس پنجم • مانوئل دوم • ژان هشتم • کنستانتین یازدهم
رده درگاه

داده‌های کتابخانه‌ای	WorldCat Identities VIAF: 70259756 LCCN: n81127262 ISNI: 0000 0001 1833 4613 GND: 118679651 SELIBR: 183848 SUDOC: 030417112 BNF: cb121834979 (داده‌ها) BIBSYS: 90555859 ULAN: 500115704 NDL: 01206874 NKC: mzk2012713426

آخرین استان‌های روم (سده‌های چهارم تا هفتم)

History

As found in the Notitia Dignitatum. Provincial administration reformed and dioceses established by دیوکلتیان, c. 293. Permanent praetorian prefectures established after the death of کنستانتین یکم. Empire permanently partitioned after 395. Exarchates of Ravenna and Africa established after 584. After massive territorial losses in the 7th century, the remaining provinces were superseded by the theme system in c. 640–660, although in آناتولی and parts of Greece they survived under the themes until the early 9th century.

امپراتوری روم غربی (۴۷۶–۳۹۵)

Praetorian Prefecture
of Gaul

قلمرو گل	آلپ پونینا Belgica I Belgica II ژرمانیای بزرگ ژرمانیای کوچک Lugdunensis I Lugdunensis II Lugdunensis III Lugdunensis IV Maxima Sequanorum
Diocese of Vienne^۱	Alpes Maritimae Aquitanica I Aquitanica II گل ناربونی گل ناربونی Novempopulania Viennensis
هیسپانیا	Baetica Balearica Carthaginensis Gallaecia لوسیتانیا Mauretania Tingitana Tarraconensis
بریتانیای روم	Britannia I Britannia II Flavia Caesariensis Maxima Caesariensis Valentia (?)

Praetorian Prefecture
of Italy

قلمرو حومه‌ای ایتالیا	آئمیلیا کامپانیا جزیره کرس لوسانیا و بروتیا پیکنوم حومه‌ای سامنیوم ساردینیا سیسیل توسکیا و اومبریا والریای حومه‌ای
قلمرو خواروبار ایتالیا	آلپ کوتی فلامینا و پیکنوم خواروباری لیگوریا و آئمیلیا ریشیه ریشیه ونیس و ایستریا
قلمرو آفریقا^۲	آفریقا بیزاسنا موریتانیای سزاری موریتانیای سطیفی نومیدیای سیرتایی نومیدیای لشکری طرابلسیه
Diocese of Pannonia^۳	Dalmatia Noricum mediterraneum Noricum ripense Pannonia I Pannonia II Savia Valeria ripensis

امپراتوری روم شرقی (395–c. 640)

Praetorian Prefecture
of Illyricum

قلمرو داچیا	داچیای مدیترانه‌ای داچیای ریپنزی داردانیا موسیای یکم پروالیتانا
Diocese of Macedonia	آخائیا کرت اپیروس اپیروس مقدونیه مقدونیه تسالی

Praetorian Prefecture
of the East

قلمرو تراکیه^۵	اروپا همیمونتوس موئسیا^۴ رودوپه Scythia^۴ تراکیه
قلمروی آسیا^۵	آسیا کاریا^۴ هلسپونت Insulae^۴ لیکائونیا (370) لیکیه لیدیه پامفیلیه پیسیدیا فریگیه سلامت فریگیه پاکاتیانی
قلمرو پنتوس^۵	ارمنستان یکم^۵ ارمنستان دوم^۵ ارمنستان مهتر^۵ Armenian Satrapies^۵ ارمنستان سوم (536) ارمنستان چهارم (536) بیتینی کاپادوکیه یکم^۵ کاپادوکیه دوم^۵ گالاتیا یک^۵ گالاتیا دو سلامت^۵ پنتوس^۵ هونوریاس^۵ پفلاگونیا^۵ پنتوس^۵
قلمروی شرق^۵	عربستان پترایی کیلیکیه یکم کیلیکیه دوم قبرس روم^۴ Euphratensis ایسوریا میان‌رودان اسروئن فلسطین یکم فلسطین دوم فلسطین سوم سلامت فنیفیه یکم فنیقیه دوم لبنانی سوریه یک سوریه دو سلامت تئودوریاس
قلمروی مصر^۵	مصر مصر آرکادیا آگوستامنیکا یکم آگوستامنیکا دوم لیبی علیا لیبی سفلی طیبه علیا طیبه سفلی

Other territories
Taurica Quaestura exercitus (۵۳۶) استان اسپانیا

^۱ Later the Septem Provinciae
^۲ Re-established after reconquest by the Eastern Empire in 534 as the separate Prefecture of Africa
^۳ Later the Diocese of Illyricum
^۴ Placed under the Quaestura exercitus in 536
^۵ Affected (i.e. boundaries modified, abolished or renamed) by ژوستینین یکم's administrative reorganization in 534–536

جفری مانموث
	پروفتیا مرلینی (حوالی. ۱۱۳۵) تاریخچه پادشاهان بریتانیا (c. 1136) Vita Merlini (c. 1150)
برگردان‌ها و ترجمه‌ها	Roman de Brut Layamon's Brut Brut y Brenhinedd
	آینیاس سنت البان آلباناکتوس Alhfrith of Deira آلکتوس آمبروسویس اولیانوس Amphibalus Andragius آرچگالو Archmail شاه آرتور Arvirargus اسکانیوس آگوستین کانتربری اورلیوس کونانوس بدی‌ور Beldgabred Beli Mawr بلینوس بلادود Bledric ap Custennin Bledudo برنیوس Brutus Greenshield بروتوس تروایی بودیک دوم بریتانی Cadfan ap Iago کادوک کادور Cadwaladr Cadwallon ap Cadfan Camber (legendary king) Cap of Britain کاپیتوس سیلویوس کاپویر کاراکالا کارادوکوس کاروسیوس Cassivellaunus کاتلوس کاتیگرن چرین کلودیوس Cledaucus کلوتنوس Coel Hen کویلوس کونان مریادوک Constans II (usurper) کنستانتین یکم Constantine III (Western Roman Emperor) Constantine (Briton) کنستانتیوس کلوروس Cordelia of Britain Corineus Cunedagius Cunobeline دانیوس سنت دیوید Digueillus دیوکلتیان دیونوتوس Dunvallo Molmutius ابروکوس ادادوس Edern ap Nudd ادوین نورتامبریا الدول Eldol, Consul of Gloucester Elidurus Eliud Enniaunus Estrildis Eudaf Hen Ferrex Fulgenius Gawain Gerennus Goffar the Pict Gogmagog (folklore) Goneril Gorboduc Gorbonianus Gorlois Gracianus Municeps Guiderius گوئینویر Guithelin Gurgintius Gurguit Barbtruc Gurgustius Gwenddoleu ap Ceidio Queen Gwendolen سنت هلنا هلنوس هنگیست و هورسا Hoel Humber the Hun Iago ap Beli Idvallo Igraine Ingenius of Britain Jago of Britain Julius and Aaron Julius Asclepiodotus ژولیوس سزار Sir Kay Keredic Kimarcus Kinarius Latinus Lavinia Leil لیر بریتانیایی Locrinus King Lot Lucius of Britain Lucius Tiberius Lud son of Heli Maddan Maelgwn Gwynedd ماگنوس ماکسیموس Mandubracius Queen Marcia Marganus Marganus II Marius of Britain Mempricius Merianus مرلین Millus مودرد Morgause Morvidus Myrddin Wyllt Nennius of Britain Octa of Kent Oenus Oswald of Northumbria Oswiu of Northumbria Owain mab Urien پندای مرسیا Peredur Peredurus Pir of the Britons Porrex I Porrex II پوبلیوس سپتیموس گتا Quintus Laberius Durus Redechius Redon of Britain Regan (King Lear) Rhydderch Hael Rience Rivallo Rud Hud Hudibras Runo Sawyl Penuchel سپتیموس سوروس Silvius (mythology) Sisillius I Sisillius II Sisillius III Son of Gorbonianus Taliesin Tasciovanus Trahern Turnus Urianus اوتر پندراگون Venissa وسپاسیان Vortigern Vortimer Vortiporius Wulfhere of Mercia Ywain اتلبرت کنت Æthelfrith of Northumbria Œthelwald of Deira
Topics	آوالون Battle of Arfderydd Battle of Badon نبرد کاملن Battle of Guoloph Brut y Tywysogion Crocea Mors اکس‌کالیبور Lailoken List of legendary kings of Britain List of legendary rulers of Cornwall Logres ماهیت بریتن Molmutine Laws Nennius Riothamus River Malvam Siege of Exeter (c. 630) Locations associated with Arthurian legend Treachery of the Long Knives Trinovantum Trojan genealogy of Nennius Walter of Oxford
Wikiquote Wikisource texts

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.