زوم (سروآباد)
زوم (سروآباد)، روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان سروآباد در استان کردستان ایران است.
اطلاعات کلی | |
---|---|
کشور | ایران |
استان | کردستان |
شهرستان | سروآباد |
بخش | بخش مرکزی |
دهستان | ژریژه |
مردم | |
جمعیت | ۷۸ نفر |
جغرافیای طبیعی | |
ارتفاع از سطح دریا | ۹۰۰ متر |
جمعیت
این روستا در دهستان ژریژه قرار دارد و براساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، جمعیت آن ۷۸ نفر بودهاست.
جغرافیا
روستای زوم در محدودهای آب وهوایی کوهستانی استقرار یافته و ارتفاع آن از سطح دریا تقریباً حدود 900 متر است، این روستا، باآب وهوای مدیترانه ایی که در فصل بهار آب و هوایی خوب و معتدل و مطبوع، در تابستان هوای نسبتآ گرم و در پاییز و زمستان، سرد میباشد.
روستای زوم در ۶۱ کیلومتری جنوب شرقی شهر سروآباد واقع شده است. یکی از شاخه های رودخانه سیروان (قشلاق ) ازباختر آبادی می گذرد. این روستا ازشمال به روستای دل ازغرب روستای اسپریز ازشمال غربی روستای رودبار ازشرق روستای دلمرز و از جنوب به کوه شاهو وشهر پاوه منتهی میشود.
شکل خانه ها و فضاهای درونی آن، براساس نوع فعالیت و میزان درآمد اقتصادی مردم شکل گرفته است. مصالح اصلی به کار رفته در ساخت خانه ها، سنگ، چوب و گل است که دیوارها غالباً سنگی است و به صورت خشکه چینی ساخته میشوند.
پوشش گیاهی روستا شامل انواع گیاهان مانند گل گاو زبان، خاکشیر ، ختمی ، بابونه ، گاو زبان ، شقایق ، بو مادران ، آویشن ، شیرین بیان، پونه ، کنگر ، ریواس ، خوژه ، قارچ و گون که کاربرد غذایی ، دارویی و صنعتی دارند و کاسنی و انواع درختان بلوط، کیکم، ارژن ، بنه، انار ، ون ،زالزالک ، گلابی و انجیر و اطراف روستا را مراتعی سرسبز، در برگرفته است. پوشش گیاهی مناسب برای چرای دام را داراست.
گونه های جانوری در زیستگاهای روستا شامل شغال ، گرگ ، خرس ، بزکوهی ، روباه ، خرگوش ، گراز ، خوک و به گفته بعضی از مردم روستا گونه نادری از یوزپلنگ می باشد. وپرندگان ازجمله کبک ، تیهو، گنجشک، کلاغ، ....... ودارای پوشش گیاهی مناسب برای چرای دام. جانوران و پرندگان می باشد.
زبان و دین
مردم روستای زوم به زبان هورامی سخن میگویند، پیرو دین اسلام و مسلمان و پیرو مذهب تسنن (شافعی مذهب) هستند ، مردم روستا مانند سایر ایرانیان مسلمان در اعیاد دینی عید فطر، عید قربان و میلاد پیامبر اکرم (ص) با برگزاری جشن به شادمانی میپردازند و عید نوروز باستانی را نیز گرامی میدارندودر این عید همانند دیگر مردمان ایران شادی وخوشحالی وآتش روشن و..... می کنند.
تاریخ
روستا ی زوم یکی از روستاهای قدیمی استان کردستان می باشد که قدمت هزار ساله دارد ،وجه تسمیه آن به نظر می رسد. زوم از کلمه زور گرفته شده است که به مرور زمان حرف (ر) زور حذف شده است . می گویند یزد گرد سوم به زور آن جا را تصرف کرده است . بعضی می گویند قبر یزد گرد سوم در زوم و بعضی می گویند در روستای بر قرو است. به گفته ریش سفیدان وقدیمان روستا بنیان و وموسس روستای زوم سه برادر بوده اندومی گویند بخاطر همین می باشدکه روستای زوم دارای سه قبیله وطایفه می باشد.
اقتصاد
کار و پیشه روستا، کشاورزی اقتصاد این روستا بر پایه کشاورزی و دامداری و پرورش زنبور عسل وصنایع دستی ازجمله گلیم و کلاش و جاجیم بافی و سقز چینی کشت آبی و دیمی در روستا رواج دارد ؛ آب آشامیدنی و زراعتی از طریق چشمه روبروی روستا(هه نجیری)واز طریق لوله کشیتامین می شود. فراورده ها کشاورزی: گندم ، جو ، نخود ، انگور و گردو ، توت ، روستا دارای: برق ، دبستان ، مسجد و شورای ده است. مردم آبادی از فروشگاه تعاونی دل و امکانات آموزشی دوره ی راهنمایی رودبار و دوره دبیرستان ازشبانه روزی روستای دل مشغول تحصیل هستند. لبنیات شامل شیر،ماست ،پنیر،دوغ،کشک مهمترین محصولات روستا هستند. غذاهای محلی روستا اغلب دوینه، دوخه وا ، شه له مین، غازینه و انواع غذاهای گیاهی از متداولترین غذاهای محلی در روستای زوم هستند.
جاذبههای گردشگری
راه های دسترسی روستا به شهرهای مختلف از جمله پاوه، سروآباد ومریوان و سنندج قابل دسترسی است اما راه ارتباطی شهروروستاهای همسایه ومنطقه اغلب به صورت خاکی و صعب العبور است. خصوصاً در فصل زمستان سخت وصعب العبور می باشدودرتابستان جاده گردوخاک زیادی دارد و جاده دست اندازهای زیادی دارد.
روستای زوم به دلیل برخورداری از موقعیت ویژه جلوهای زیبا و بسیار منحصر به فرد دارد.مناظر و چشم اندازهای زیبای آن، در بیشتر فصول جذاب و جالب توجه است.
مهمترین جاذبههای طبیعی روستا رودخانه سیروان از به هم پیوستن تمامی رودهای بخش جنوبی غربی، غرب و مرکز استان، مانند رودخانههای قشلاق، گاو رود و گردلان، تشکیل یافته است.. این رودخانه در پایان به رودخانه الوند (حلوان) میپیوندد و با نام دیاله در خاک عراق به دجله میریزد. اطراف این رودخانه، بسیار زیبا و محل زیست انواع پرندگان و ماهیان است.. کوه شاهو : گه رده میان و سه رکه مه ر وبه رزه لنگ و .... ازجاهای بسیار دیدنی برای تفریح وسرگرمی و کوهنورد می باشند . همه ساله، در اردیبهشت ماه، دامداران گله های خود را برای چرا، به ییلاق یا کوه شاهو میبرند؛ منظره این کوچ بهاری، زیبایی و شکوه زندگی در ارتفاعات را دوچندان میکند.. چشمه کلوریکی دیگر از جاهای دیدنی وتفریحی واستراحتگاه می باشد واین منطقه آب بسیار سرد و معدنی دارد.
یکی دیگر از جاهای دیدنی و گردشگری وتفریحی روستا ، منطقه وهزه می باشد این مکان به خصوص درفصل بهار بسیار جالب ودیدنی می باشد.
طبیعت بکر و دست نخورده ،وجود شرایط مساعد جوی در چهار فصل و صید ماهی نیز از توانمندی های گردشگری روستا می باشند لذا برای گردشگران بخصوص کوهنوردان در فصل بهار سفر یک دو روزه خالی از لطف نیست.
هنر و ورزش
در روستاي زوم انواع ورزشها و بازيهاي محلي متداول است؛ مردان روستا اغلب مشغول بازی هایی از جمله: کیلو برز ، قل قلان و خواجه چه بوکان الک وملک ، باربارانی، قه له قه له ، جوجو، گووه ره بازی، دومینو و ... از ديگر بازيهاي رايج در روستاست..
موسیقی کردی (هورامی) از غنا و شور و حال خاصی برخورداراست وانواع آهنگهای شاد و یا غمگین آن در مراسم مختلف، نواخته میشود.از انواع موسیقی کردی، میتوان به موارد زیر اشاره کرد::
سیاه چمانه ؛ آهنگی غمگین که معمولاً در فراق یار و همچنین مراسم سوگواری نواخته میشودوگورانی دری وچه پله و گهریان از دیگر آوازها و آهنگهای رایج در روستاست. برخی رقصهای گروهی با مردان به تنهایی و یا همراهی زنان و مردان فامیل که دست دردست هم داده اند، از جمله مراسم محلی است که به خصوص در عروسیها متداول است. وچند نفر از اهالی روستا خواننده هستند و آواز و سرود و گورانی در مراسمها ، شادیها و... می خوانند.
مهاجرت
ساکنین مردم این روستا در شهرهای مریوان و پاوه اغلب مشغول کاسبی آزاد ومغازه و دکان داری و بعضی هم مشغول کارگری وصنایع دستی و عده ای هم درادارات به خصوص در فرمانداری ، آموزش وپرورش ، دامپزشکی ، بیمارستان و .... مشغول به کار هستندودرآمدومعیشت زندگی خانواده خود را راه کاسبی حلال تامین می کنند.زنان ای روستا هم درتامین مخارج خانواده به همسران خود کمک ویاری می کنند.
نگارخانه
عکاس تصاویر بالا "میلاد ازکات" میباشد.
منابع
- «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانیشده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.