زینتالنسا
زینتالنسا (۵ اکتبر ۱۶۴۳–۷ مه ۱۷۲۱) یک شاهدخت گورکانی و دختر دوم امپراتور اورنگزیب و همسر ارشد وی دلرس بانو بیگم لود. پدرش لقب افتخاری پادشاه بیگم را به او اعطا کرد.[1] تاریخنگاران زینتالنسا را به تقوا و نیکوکاریهای گسترده میشناسند.[2]:14,318
زینتالنسا | |
---|---|
شاهزاده امپراتوری گورکانی | |
پادشاه بیگم | |
دوره | ۱۶۸۱–۱۷۲۱ |
پیشین | جهانآرا بیگم |
جانشین | بادشاه بیگم |
زاده | ۵ اکتبر ۱۶۴۳ اورنگآباد، امپراتوری گورکانی |
درگذشته | ۷ مهٔ ۱۷۲۱ (۷۷ سال) دهلی، امپراتوری گورکانی |
آرامگاه | زینتالمسجد، دهلی |
خاندان | تیموری |
پدر | اورنگزیب |
مادر | دلرس بانو بیگم |
دین و مذهب | اسلام سنی |
زندگینامه
زینتالنسا در ۵ اکتبر ۱۶۴۳، احتمالاً در اورنگآباد زاده شد. مادر او دلرس بانو بیگم، همسر اول و اصلی اورنگزیب و شاهدختی از خاندان برجسته صفوی ایران و دختر میرزا بدیعالزمان صفوی، نایبالملک گجرات بود.[3] پدربزرگ پدری وی پنجمین شاه مغول شاه جهان بود که در زمان سلطنتش زینتالنسا زاده شد. زینتالنسا دقیقاً مانند خواهر بزرگترش، شاهدخت زیبالنسا و خواهر کوچکترش، شاهدخت زبدهالنسا، از آموزههای اسلام آگاهی عمیقی داشت.[4] وی از آموزگاران خصوصی و دانشپژوهان علمآموزی کرده و با خودداری از ازدواج، تصمیم گرفته بود که تمام زندگی خود را مجرد بماند.
زینتالنسا یپشتیبان کوچکترین برادر ناتنی خود، محمد کامبخش بود و برای او چندین بار از پدرش درخواست عفو کرده بود. گرچه او از برادر تنی خود، اعظم شاه، بیزار بود.[5] در اواخر سلطنت اورنگزیب، زینت و همراه با صیغه پدرش اودایپوری محل، تنها همنشینان وی بودند. وی به مدت ۲۵ سال تا زمان مرگش در سال ۱۷۰۷ سرپرست خانواده پدرش در دکن بود. او سالهای بسیاری زنده ماند و از احترام جانشینان پدرش به عنوان یادبود زندهٔ آن دوران بزرگ استفاده برد.[2]:282
مرگ
او زینتالمساجد را با هزینه خود در حدود سال ۱۷۰۰ در کنار دیوار حاشیه رودخانه قلعه سرخ در دهلی ساخت و در همانجا به خاک سپرده شد.[6]
نیاکان
نیاکان زینتالنسا | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
جستارهای وابسته
منابع
- Sir Jadunath Sarkar (1973). Volumes 1-2 of History of Aurangzib: Mainly Based on Original Sources. Orient Longman. p. 38.
- Sir Jadunath Sarkar (1979). A short history of Aurangzib, 1618-1707.
- Annie Krieger-Krynicki (2005). Captive princess: Zebunissa, daughter of Emperor Aurangzeb. انتشارات دانشگاه آکسفورد. p. 1.
- Schimmel, Annemarie (1980). Islam in the Indian Subcontinent, Volume 2, Issue 4, Part 3. Leiden: Brill. ISBN 9789004061170.
- Richards, J.F. (1995). Mughal empire (Transferred to digital print. ed.). Cambridge, Eng.: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-56603-2.
- Annemarie Schimmel, Burzine K. Waghmar (2004). The Empire of the Great Mughals: History, Art and Culture. Reaktion Books. p. 154.