سوزاک

سوزاک (به انگلیسی: Gonorrhea) یکی از بیماری‌های آمیزشی شایع است که از طریق آمیزش جنسی منتقل می‌شود. عامل آن نیسریا گونورآ یا گنوکوک یک دیپلوکوک گرم‌منفی می‌باشد. علایم معمول در مردان شامل سوزش ادرار و خروج ترشحات چرکی از آلت است. اما در زنان معمولاً بی‌علامت است یا ممکن است خود را به صورت ترشحات واژنی یا دردهای لگنی نشان دهد. برای پیشگیری از بروز عوارض و جلوگیری از گسترش بیماری درمان آنتی‌بیوتیکی ضروری است.

سوزاک
در زمان جنگ جهانی دوم٬ ایالات متحده با انتشار پوسترهایی درمورد سوزاک و دیگر بیماری‌های واگیر از راه ارتباط جنسی هشدار می‌داد.
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
تخصصدرماتولوژی
آی‌سی‌دی-۱۰A54
آی‌سی‌دی-9-CM098
مدلاین پلاس007267
ئی‌مدیسینarticle/782913
پیشنت پلاسسوزاک
سمپD006069

علایم

مردان
ترشحات چرکی از آلت.

علایم مردان معمولاً ناشی از التهاب پیشابراه است.

  • سوزش ادرار
  • ترشحات چرکی از آلت و همچنین تب نیز از علائم شایع است.

زنان
ترشحات واژنی در سوزاک

بیش از نیمی از زنان آلوده بدون علامت هستند و موارد علامت‌دار معمولاً ناشی از التهاب واژن و آندوسرویکس، به صورت‌های زیر بروز می‌کند:

  • صورت ترشحات واژنی
  • دردهای لگنی

تشخیص
گونوکوک

تشخیص بیماری از طریق آزمایش میکروسکوپی گسترش ترشحات دستگاه تناسلی رنگ آمیزی شده با روش گرم یا کشت این ترشحات در محیطهای اختصاصی کشت صورت می‌گیرد. حداکثر شیوع این بیماری در طبقات اقتصادی پائین جامعه وجود دارد.

سیر طبیعی

در مردان ۷-۲ روز پس از تماس جنسی با فرد آلوده ترشحات چرکی از مجرای ادرار خارج شده و میزان دفع ادرار نیز افزایش و همچنین در هنگام ادرار مقدار کمی خون از مجاری ادرار خارج شده و مقدار باقی‌مانده در مجاری به صورت خون لخته شده از مجاری ادرار خارج می‌گردد. درصد کمی از مردان بدون نشانه بالینی هستند.

عوارض
در صورت عدم درمان در ۲۸ درصد موارد نوزادان حاصل از مادران مبتلا دچار التهاب چشمی ناشی از گنوکوک می‌شوند.[1]

یکی از عوارض بیماری گسترش بیماری به همهٔ بافت‌های بدن است که ممکن است به پتشی یا التهاب مفاصل یا اندوکاردیت منجر شود. شیوع این حالت بین ۰.۶ تا ۳ درصد در زنان و ۰.۴ تا ۰.۷ درصد در مردان است. در بیست درصد از موارد، عفونت در مراحل عادت ماهانه به رَحِم رسیده و باعث التهاب رحم، لوله‌های زهدان و برخی نواحی لگن می‌شود که گاهی چنین حالتی منجر به نازایی یا حاملگی خارج از رحم می‌شود.

در مطالعه انجام شده در ایالات متحده بین بیماران مبتلای بین سنین ۱۴ تا ۳۹ سال حدود ۴۶درصد این بیماران دچار عفونت کلامیدیایی هم‌زمان بودند.[2] دختران در سنین قبل از بلوغ ممکن است در اثر تماس جنسی مستقیم با ترشحات بالغین آلوده، دچار التهاب گنوکوکی مهبل و رحم شوند. نوزادان و ندرتاً بالغین ممکن است مبتلا به عفونت گنوگوکی ملتحمه چشم شوند که اگر به سرعت و به مقدار کافی درمان نشوند ممکن است منجر به نابینایی گردد. در صورتی‌که آلودگی به صورت سیستمیک در بدن پخش شود منجر به درگیری مفاصل و پوست و گاهی به ندرت قلب و پرده‌های مغزی می‌شود. در صورتی‌که درمان آلودگی و التهاب مفصلی به تأخیر افتد منجر به ضایعات دائمی مفصلی می‌شود. التهاب‌های غیرگنوکوکی مجاری ادراری - تناسلی و التهاب چرکی مخاطی رحم که ممکن است با عوامل دیگر غیر از گنوکوک ایجاد شده باشند، در اغلب موارد با عفونت گنوکوکی همراه بوده و تشخیص بالینی سوزاک را دچار اشکال می‌کند.

  • مبدا: انسان تنها مبدأ شناخته شده این عامل عفونی است.
  • دورهٔ واگیری: این زمان نزد موارد درمان نشده بیماری ممکن است برای ماه‌ها ادامه داشته باشد. چند ساعت بعد از شروع درمان مؤثر، واگیری خاتمه می‌یابد.

پیشگیری

مبتنی بر رابطه جنسی سالم می‌باشد. جهت جلوگیری از ابتلا در اشخاصی که مشکوک به آلودگی به این بیماری می‌باشند حتماً بایستی از کاندوم استفاده شود. اقدامات دیگری که خاص پیشگیری از ابتلا به سوزاک است مثل پیشگیری داروئی در چشم نوزادان و توجه به تماس‌های بیماران مبتلا به سایر بیماری‌های عفونی نیز اجرا می‌گردد. ترشحات بیمار و اشیایی که به آن‌ها آلوده شده‌اند بایستی گندزدایی شود. باید به این نکته توجه نمود که در صورت بروز این بیماری در شخص باید به سرعت گزارش داده شود زیرا با این کار از نشر آن جلوگیری به عمل می‌آید. مسلماً در این گزارش هویت فرد محفوظ باقی خواهد ماند[3]

درمان

سوزاک بدون درمان ممکن است تا هفته‌ها یا ماه‌ها طول بکشد که می‌تواند ریسک عوارض را هم بالا ببرد. درمان قدیمی سوزاک استفاده از آنتی‌بیوتیک‌هایی مثل پنی‌سیلین و تتراسایکلین بوده‌است. در حال حاضر موارد مقاوم به داروهای قدیمی افزایش یافته‌است و معمولاً از آنتی‌بیوتیک‌های جدیدتر مثل سفتریاکسون استفاده می‌شود. در صورتی‌که بیماری شدید و گسترده نباشد و فرد حامله نباشد می‌توان از یک دوز آمپول سفتریاکسون به صورت عضلانی و بعد از آن کپسول داکسی‌سایکلین ۱۰۰ میلی‌گرم هر ۱۲ ساعت تا یک هفته استفاده کرد. در صورتی که حاملگی استفاده از اریترومایسین ۴۰۰ میلی‌گرم هر ۶ ساعت می‌تواند به عنوان جایگزین استفاده شود. موارد مقاوم به سفتریاکسون نیز گزارش شده که بسیار نادر است.[4]
درمان قدیمی و کلاسیک در صورت عدم حساسیت به پنی‌سیلین شامل تزریق عضلانی پنی‌سیلین پروکایین و ادامه درمان با کپسول تتراسایکلین ۲۵۰ میلی‌گرم هر ۶ ساعت تا یک هفته می‌باشد. دلیل تجویز داکسی‌سایکلین و تتراسایکلین وجود عفونت کلامیدیایی هم‌زمان است که در اکثر موارد وجود دارد.[5]

پانویس
  1. "Prophylaxis for Gonococcal and Chlamydial Ophthalmia Neonatorum in the Canadian Guide to Clinical Preventative Health Care" (PDF). Public Health Agency of Canada. Archived from the original (PDF) on 7 March 2010. Retrieved 10 November 2011.
  2. Datta SD, Sternberg M, Johnson RE, Berman S, Papp JR, McQuillan G, Weinstock H (July 2007). "Gonorrhea and chlamydia in the United States among persons 14 to 39 years of age, 1999 to 2002". Ann. Intern. Med. 147 (2): 89&ndash, 96. PMID 17638719.
  3. http://familydoctor.ir/fa/page/2238%5Bپیوند+مرده%5D
  4. Nakane K، Deguchi T؛ Yasuda M (۲۰۱۰). «Emergence and spread of drug resistant Neisseria gonorrhoeae». J. Urol. (۱۸۴): ۸۵۱-۸. doi:10.1016/j.juro.2010.04.078. تاریخ وارد شده در |تاریخ بازبینی= را بررسی کنید (کمک); پارامتر |تاریخ بازیابی= نیاز به وارد کردن |پیوند= دارد (کمک)
  5. جباری، ع. (۱۳۸۶). راهنمای درمان بیماریهای پوست و زیبایی ص ۲۰۸. تیمورزاده.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.