شهلا ریاحی
قدرتالزمان وفادوست معروف به شهلا ریاحی[1] (زادهٔ ۱۷ بهمن ۱۳۰۵ در تهران – درگذشتهٔ ۱۰ دی ۱۳۹۸ در تهران)، [2][3] هنرپیشه سینما، تئاتر و تلویزیون بود.[4] او با ساخت فیلم مرجان، اولین کارگردان زنِ سینمای ایران شد.[1][5][6]
شهلا ریاحی | |
---|---|
نام اصلی | قدرتالزمان وفادوست |
زمینه فعالیت | سینما، تلویزیون، تئاتر و دوبلاژ |
تولد | ۱۷ بهمن ۱۳۰۵ تهران |
والدین | آقا شیخآقا وفادوست زهرا عسگری |
مرگ | ۱۰ دی ۱۳۹۸ (۹۲ سال) خانه سالمندان شهرک غرب، تهران |
علت مرگ | دمانس |
مدفن | قطعه هنرمندان بهشت زهرا قطعه ۸۸، ردیف ۱۵۱، شماره ۲۸ |
ملیت | ایرانی |
پیشه | هنرپیشه و کارگردان |
سالهای فعالیت | ۱۳۳۰–۱۳۹۵ |
همسر(ها) | اسماعیل ریاحی (۱۳۲۲–۱۳۸۹) |
فرزندان | پریچهره و منوچهر ریاحی |
صفحه در وبگاه IMDb | |
صفحه در وبگاه سوره |
زندگینامه
شهلا ریاحی در ۱۷ بهمن ۱۳۰۵ در تهران به دنیا آمد. او تحصیلات خود را تا سیکل ادامه داد و در ۱۷ سالگی، بنا به خواست و راهنمایی همسرش اسماعیل ریاحی، که خود از شیفتگان تئاتر بود، به صحنه (تئاتر تهران) راه یافت و برای اولین بار معزالدیوان فکری در نمایشنامهای به نام «سیاست هارونالرشید» نقش اول دختر نمایش را به او داد. او با کار سوم و چهارم در دنیای محدود تئاتر آن زمان به عنوان بازیگری محبوب و سرشناس مورد توجه قرار گرفت.
او سینمای حرفهای را سال ۱۳۳۰ با فیلم «خوابهای طلایی» به کارگردانی معزالدیوان فکری تجربه کرد. ریاحی سال ۱۳۳۵ فیلم «مرجان» را کارگردانی کرد و به این ترتیب نام اولین زن کارگردان سینمای ایران را به خود اختصاص داد. وی گوینده رادیو و تلویزیون و مجری برنامههای کودک نیز بود.
زندگی خصوصی
او همسر اسماعیل ریاحی (کارگردان قدیمی سینما) و دارای دو فرزند (یک دختر و یک پسر) بود.
درگذشت
شهلا ریاحی که به علت بیماری حدود ۱۰ ماه در بیمارستان بستری بود و زندگی نباتی داشت در شامگاه ۱۰ دی ۱۳۹۸ ساعت ۲۰ شب درگذشت.[2] مراسم تشییع پیکر شهلا ریاحی، صبح یکشنبه ۱۵ دی ۱۳۹۸ با حضور اقشار مختلف مردم و جمعی از هنرمندان، در تالار وحدت برگزار شد.[7]
فیلمشناسی
سینمایی
- نهنگ عنبر ۲: سلکشن رؤیا (۱۳۹۵) [حضور افتخاری]
- دعوت به شام (۱۳۷۹)
- بادامهای تلخ (۱۳۷۸) [حضور افتخاری]
- چشم عقاب (۱۳۷۷)
- فرار از جهنم (۱۳۷۵)
- سلام به انتظار (۱۳۷۴)
- انتهای قدرت (۱۳۷۳)
- تحفه هند (۱۳۷۳)
- حالا چه شود! (۱۳۷۳)
- رؤیای نیمهشب تابستان (۱۳۷۳)
- عروسی خون (۱۳۷۳)
- مرضیه (۱۳۷۳)
- میخواهم زنده بمانم (۱۳۷۳)
- بدل (۱۳۷۲)
- بیتو هرگز (۱۳۷۲)
- چشمهایم برای تو (۱۳۷۱)
- دلاوران کوچه دلگشا (۱۳۷۱)
- رابطه پنهانی (۱۳۷۱)
- دلشدگان (۱۳۷۰)
- دیدار در استانبول (۱۳۷۰)
- راه و بیراه (۱۳۷۰)
- تیغ آفتاب (۱۳۶۹)
- دو فیلم با یک بلیت (۱۳۶۹)
- بچههای طلاق (۱۳۶۸)
- راندهشده (۱۳۶۸)
- زمان ازدسترفته (۱۳۶۸)
- مرگ پلنگ (۱۳۶۸)
- در مسیر تندباد (۱۳۶۷)
- گلنار (۱۳۶۷)
- پرستار شب (۱۳۶۶)
- پرنده کوچک خوشبختی (۱۳۶۶)
- گل مریم (۱۳۶۶)
- خانهخراب (۱۳۵۴)
- پسرخوانده (۱۳۵۲)
- سراب (۱۳۵۲)
- صخره سیاه (۱۳۵۲)
- حکیمباشی (۱۳۵۱)
- آسمون بیستاره (۱۳۵۰)
- درشکهچی (۱۳۵۰)
- دلهای بیآرام (۱۳۵۰)
- شاطر عباس (۱۳۵۰)
- شب عروسی (۱۳۵۰)
- بهشت دور نیست (۱۳۴۸)
- بهرام شیردل (۱۳۴۷)
- چرخ فلک (۱۳۴۶)
- خشم کولی (۱۳۴۷)
- عروس تهران (۱۳۴۶)
- فردای باشکوه (۱۳۴۶)
- میلیونرهای گرسنه (۱۳۴۶)
- بیست سال انتظار (۱۳۴۵)
- گدایان تهران (۱۳۴۵)
- جهانپهلوان (۱۳۴۵)
- شارلاتان (۱۳۴۵)
- شیطان در میزند (۱۳۴۳)
- جاده مرگ (۱۳۴۲)
- عروس دهکده (۱۳۴۱)
- عشق بزرگ (۱۳۴۰)
- مرغابی سرخکرده (۱۳۴۰)
- عروسک پشت پرده (۱۳۳۹)
- آفت زندگی یا مرفین (۱۳۳۹)
- بوسه مادر (۱۳۳۵)
- مرجان (۱۳۳۵) [کارگردان و بازیگر]
- برای تو (۱۳۳۴)
- چهره آشنا (۱۳۳۲)
- دختر چوپان (۱۳۳۲)
- دختر سر راهی (۱۳۳۲)
- گناهکار (۱۳۳۲)
- نیمهراه زندگی (۱۳۳۲)
- دزد عشق (۱۳۳۱)
- یک نگاه (۱۳۳۱)
- خوابهای طلائی (۱۳۳۰)
تلویزیونی
سال | نام | سمت | کارگردان | توضیحات |
---|---|---|---|---|
۱۳۸۱ | مهمانپذیر طوبی | بازیگر مهمان | منوچهر پوراحمد | در نوروز ۱۳۸۳ از شبکه ۱ پخش شد. |
۱۳۸۰–۱۳۸۱ | لحظه قاصدک | بازیگر | ایرج حبشی | از برنامه کودک و نوجوان شبکه ۲ پخش شد. |
۱۳۷۹ | یک میهمان | بازیگر | حسن هدایت | تهیه شده برای شبکه جهانی سحر |
؟ | این خانه قشنگ است | بازیگر | حسین کامران | اواسط دهه هفتاد از «سیمای خانواده» پخش میشد. |
؟ | قوهای سپید | بازیگر | داریوش جهانگیری | در نیمه دوم دههٔ ۷۰ از برنامه «سیمای خانواده» پخش میشد. |
۱۳۷۶ | قصههای چهار فصل | بازیگر | ؟ | شبکه ۱ |
۱۳۷۶ | بازی زندگی[8] | بازیگر | مجید بهشتی | شبکه ۱ |
۱۳۷۵ | فروشگاه | بازیگر | احمد بهبهانی | شبکه ۳ |
۱۳۷۵ | جدال بیحاصل | بازیگر | مسعود رشیدی | از برنامه «سینمای خانواده» پخش میشد. |
۱۳۷۴ | جای خالی دریا | بازیگر | هوشنگ توکلی | |
۱۳۷۴ | بر سر دوراهی | بازیگر | مجید بهشتی | |
۱۳۷۴ | آتیه | بازیگر | رضا صفایی | شبکه ۱ |
۱۳۷۴ | درد پنهان | بازیگر | ؟ | هر روز ظهر، از برنامه سیمای خانواده پخش میشد. |
۱۳۷۴ | مجموعه «قصه شب سیما» | بازیگر | مسعود فروتن | بازی در اپیزود «خانه عشق» - شبکه ۱ |
۱۳۷۳ | غنچهها[9] | بازیگر | سعید نادری | |
۱۳۷۳ | خانه در آتش | بازیگر | علی نقیلو | شبکه ۱ |
۱۳۷۳ | همسران | بازیگر مهمان | بیژن بیرنگ مسعود رسام | شبکه ۲ |
۱۳۷۲ | همسایهها | بازیگر | حسن فتحی | شبکه ۲ |
۱۳۷۲ | سنگ و شیشه | بازیگر | جمشید حیدری | شبکه ۲ |
۱۳۷۲ | ستاک[10] | بازیگر | سعید نادری | |
۱۳۷۱ | بیا تا گل برافشانیم | بازیگر | خسرو ملکان | |
۱۳۷۰ | این خانه دور است | بازیگر | بیژن بیرنگ مسعود رسام | شبکه ۲ |
۱۳۶۸ | ازدواج پر ماجرا | بازیگر | منوچهر پوراحمد | در نوروز ۱۳۶۹ از شبکه ۱ پخش شد. |
۱۳۶۸ | چراغ خانه | بازیگر | منوچهر پوراحمد | شبکه ۱ |
۱۳۶۷ | بخش چهار جراحی | بازیگر | مسعود فروتن | |
۱۳۶۵ | در خانه | بازیگر | بیژن بیرنگ مسعود رسام | شبکه ۲ در نقش «عزیز خانم» |
۱۳۵۶ | ایتالیا ایتالیا | بازیگر | نوذر آزادی | در نقش «انور زمان» |
نمایشها
|
|
نگارخانه
پانویس
- تجلیل از شهلا ریاحی، نخستین کارگردان زنِ سینمای ایران، یورونیوز فارسی
- https://www.asriran.com/fa/news/706486/شهلا-ریاحی-بازیگر-درگذشت
- https://www.isna.ir/news/98101410431/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%AA%D8%B4%DB%8C%DB%8C%D8%B9-%D8%B4%D9%87%D9%84%D8%A7-%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D8%AD%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%D8%A7-%D8%A7%D8%B2-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%B1-%D9%88%D8%AD%D8%AF%D8%AA
- «شهلا ریاحی، بازیگر تیاتر، سینما و تلویزیون درگذشت». BBC Farsi. ۲۰۲۰-۰۱-۰۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۱.
- عکس خبر؛ تجلیل از نخستین کارگردان زن سینمای ایران، بیبیسی فارسی
- «شهلا ریاحی بازیگر پیشکسوت و اولین کارگردان زن ایران درگذشت». صدای آمریکا. ۱۳۹۸-۱۰-۱۱. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۱-۰۱.
- https://fararu.com/fa/news/423987/تصاویر-مراسم-تشییع-شهلا-ریاحی
- ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال پانزدهم، شمارهٔ ۲۰۷، صفحهٔ ۳۵، شهریور ۷۶
- ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال دوازدهم، شمارهٔ ۱۶۰، صفحهٔ ۲۷، تیر ۷۳
- ماهنامهٔ سینمایی فیلم، سال یازدهم، شمارهٔ ۱۴۸، صفحهٔ ۲۴، آبان ۷۲
منابع
- https://www.radiofarda.com/a/30354873.html
- https://www.radiofarda.com/a/f4_shahla_ryahi_dies_93_old_first_filmmaker_iranian/30355236.html
- فرهنگ سریالهای تلویزیونی ایران از آغاز تا امروز؛ ماهنامه سینمایی «فیلم»، شماره ۲۴۵، ۱۵ آذر ۱۳۷۸