فالکن ۹
فالکن ۹ راکتی تجاری[8] از گروهِ موشکهای شرکتِ اسپیساکس است. فالکن ۹ برای بردن محموله به مدار زمین طراحی و ساخته شده و بلندای آن به ۶۷ متر میرسد.
![]() یک فالکن ۹ V ۱٫۱ با یک دراگن (فضاپیما) بدون خدمه | |
مأموریت | پرتابگر مداری |
---|---|
سازنده | اسپیساکس |
کشور سازنده | ایالات متحده آمریکا |
هزینهٔ هر پرتاب | نسخه ۱٫۱: ۶۱٫۲ میلیون دلار[1] نسخه ۱٫۰: ۵۴میلیون دلار - ۵۹٫۵ میلیون دلار[2] |
ابعاد | |
ارتفاع | v1.1: ۶۸٫۴ متر (۲۲۴ فوت)[3] v1.0: ۵۴٫۹ متر (۱۸۰ فوت)[2] |
قطر | ۳٫۶۶ متر (۱۲٫۰ فوت) |
جرم | v1.1: ۵۰۵٬۸۴۶ کیلوگرم (۱٬۱۱۵٬۲۰۰ پوند)[3] v1.0: ۳۳۳٬۴۰۰ کیلوگرم (۷۳۵٬۰۰۰ پوند)[2] |
تعداد مراحل | ۳ |
ظرفیت | |
بار مفید به مدار LEO | v1.1: ۱۳٬۱۵۰ کیلوگرم (۲۸٬۹۹۰ پوند)[1][3] v1.0: ۱۰٬۴۵۰ کیلوگرم (۲۳٬۰۴۰ پوند)[2] |
بار مفید به GTO | v1.1: ۴٬۸۵۰ کیلوگرم (۱۰٬۶۹۰ پوند)[1][3] v1.0: ۴٬۵۴۰ کیلوگرم (۱۰٬۰۱۰ پوند)[2] |
تاریخچه پرتاب | |
وضعیت | v1.1: فعال v1.0: بازنشسته |
سایتهای پرتاب | پایگاه نیروی هوایی کیپ کاناورال SLC-40 پایگاه نیروی هوایی وندنبرگ SLC-4E |
تعداد پرتابها | ۱۳ (v1.1: 8, v1.0: 5) |
پرتابهای موفق | ۱۲ (v1.1: 8, v۱٫۰: ۴) |
شکستهای جزئی | 1 (v1.۰) |
اولین پرتاب | v1.1: September 29, 2013[4] v1.0: June 4, 2010[5] |
First stage | |
موتورها | v1.1: 9 Merlin 1D[3] v1.0: 9 Merlin 1C[2] |
پیشرانش | v1.1: ۵٬۸۸۵ کیلونیوتن (۱٬۳۲۳٬۰۰۰ پوند-نیرو) v1.0: ۴٬۹۴۰ کیلونیوتن (۱٬۱۱۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | v1.1 سطح آبهای آزاد: 282 s[6] خلأ: 311 s v1.0 سطح آبهای آزاد: 275 s خلأ: 304 s |
مدتزمان سوختن | v1.1: 180 seconds v1.0: 170 seconds |
سوخت | اکسیژن مایع/RP-1 |
Second stage | |
موتورها | v1.1: 1 Merlin Vacuum (1D) v1.0: 1 Merlin Vacuum (1C) |
پیشرانش | v1.1: ۸۰۱ کیلونیوتن (۱۸۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) v1.0: ۴۴۵ کیلونیوتن (۱۰۰٬۰۰۰ پوند-نیرو) |
تکانه ویژه | خلأ: 342 s[7] |
مدتزمان سوختن | نسخه ۱٫۱: ۳۷۵ ثانیه نسخه ۱٫۰: ۳۴۵ ثانیه |
سوخت | اکسیژن مایع/RP-1 |
.jpg.webp)
فالکون ۹ یک وسیله نقلیه پرتاب آسانسوری بردِ متوسط دو مرحله ای تا مدار است که امکان استفاده مجدد دارد و توسط SpaceX در ایالات متحده طراحی و ساخته شدهاست. فالکون ۹ از موتورهای مرلین استفاده میکند، همچنین توسط SpaceX ساخته شدهاست، و سوخت اکسیژن مایع کریوژنیک و نفت سفید موشک (RP-1) را به عنوان پیشرانه میسوزاند. نام آن برگرفته از سفینه فضایی تخیلی Star Wars Millennium Falcon و نه موتور مرلین مرحله اول موشک است.[9][10] موشک با نسخههای v1.0 (2010–2013)، v1.1 (2013–2016)، v1.2 «Full Thrust» (۲۰۱۵ – حال)، از جمله نوع Block 5 Full Thrust، از ماه مه سال ۲۰۱۸ پرواز کرد. برخلاف اکثر راکتها، که سیستم پرتابی یکبار مصرف و پر هزینه هستند، از زمان معرفی نسخه کامل، فالکون ۹ تا حدودی قابل استفاده مجدد است. مرحله اول موشک قادر به ورود مجدد به جو و فرود آمدن عمودی پس از جدا شدن از مرحله دوم است. این شاهکار برای اولین بار در پرواز ۲۰ با نسخه v1.2 در دسامبر ۲۰۱۵ حاصل شد.
ویرایشها
ویرایشهای فالکن ۹ شاملِ فالکن ۹ ویرایش ۱٫۰، فالکن ۹ ویرایش ۱٫۱ با سامانه یک بار مصرف پرتاب و فالکن ۹-آر است.
تاریخچه
در ابتدا اسپیساکس قصد داشت پرتاب فالکون ۱ خود را با یک موشک بُرد متوسط، یعنی فالکون ۵، دنبال کند.[11] در سال ۲۰۰۵، اسپیساکس اعلام کرد که در عوض در حال توسعه فالکون ۹ به عنوان «یک وسیله پرتاب آسانسوری کاملاً قابل استفاده مجدد» است و قبلاً یک مشتری دولتی را تضمین کردهاست. فالکون ۹ با توانایی پرتاب تقریباً ۹٬۵۰۰ کیلوگرم (۲۱٬۰۰۰ پوند) به مدار پایین زمین توصیف شدهاست و پیشبینی میشد در هر پرواز ۵۰ میلیون دلار قیمت داشته باشد (با قسمت بار ۳٫۷ متری (۱۲ فوت)). این مبلغ برای با قسمت بار ۵٫۲ متری (۱۷ فوت) ۶۱ میلیون دلاراست. اسپیساکس همچنین از تولید نسخه سنگین فالکون ۹ با ظرفیت بارگیری تقریبی ۲۵۰۰۰ کیلوگرم (۵۵۰۰۰ پوند) خبر داد.[12] فالکون ۹ قرار بود پرتاب را به LEO , GTO، و همچنین با خدمه و وسایل نقلیه باری به ایستگاه فضایی بینالمللی امکانپذیر کند.[11]
پرتابها
موشکهای خانواده فالکون ۹ طی ۱۰ سال ۸۸ بار پرتاب شدهاند و در نتیجه ۸۶ موفقیت کامل مأموریت (۹۷٫۷٪)، یک موفقیت جزئی (CRS-1 محموله خود را به ایستگاه فضایی بینالمللی تحویل داد، اما محموله دوم در مداری پایینتر از مدار برنامهریزی شده گیر افتاد) و یک شکست (فضاپیمای CRS-7 که 139 ثانیه پس از پرتاب منفجر شد). علاوه بر این، یک موشک و میزان بار آن Amos-6 قبل از پرتاب در آمادهسازی برای آزمایش آتشسوزی استاتیک نابود شد.
سوخت
سوختِ فالکن، ترکیبی شاملِ اکسیژن مایع(L OX) و آر پی وان (گونهای نفت سفید) است.
جستارهای وابسته
- موشک فالکون ۹، پس از فرود موفقیتآمیز بر سکویی در دریا
پانویس
- "Capabilities & Services". SpaceX. Archived from the original on 7 اكتبر 2013. Retrieved 28 September 2013. Check date values in:
|archivedate=
(help) - "Falcon 9". SpaceX. Archived from the original on 23 March 2012. Retrieved 28 September 2013.
- "Falcon 9". SpaceX. Archived from the original on 1 May 2013. Retrieved 4 December 2013.
- Graham, Will. "SpaceX successfully launches debut Falcon 9 v1.1". NASASpaceFlight. Retrieved 29 September 2013.
- "Detailed Mission Data – Falcon-9 ELV First Flight Demonstration". Mission Set Database. NASA GSFC. Archived from the original on 16 October 2011. Retrieved 2010-05-26.
- "Falcon 9". SpaceX. Archived from the original on 1 May 2013. Retrieved 29 September 2013.
- "SpaceX Falcon 9 Upper Stage Engine Successfully Completes Full Mission Duration Firing" (Press release). SpaceX. March 10, 2009. Archived from the original on 30 March 2012. Retrieved 7 October 2014.
- Millionaire's test rocket reaches orbit on 1st try | Top AP Stories | Chron.com - Houston Chronicle
- Malik, Tariq. "These SpaceX Rocket Landing Photos Are Simply Jaw-Dropping". Space.com. Archived from the original on June 20, 2019. Retrieved June 20, 2019.
- Thomas, Rachael L. "SpaceX's rockets and spacecraft have really cool names. But what do they mean?". Florida Today. Archived from the original on June 25, 2019. Retrieved June 20, 2019.
- David, Leonard. "SpaceX tackles reusable heavy launch vehicle". MSN. NBC News.
- "SpaceX Announces the Falcon 9 Fully Reusable Heavy Lift Launch Vehicle" (Press release). SpaceX. September 8, 2005. Archived from the original on August 15, 2008.