ماوس

موشواره، موشی[1] یا ماوس (به انگلیسی: Mouse) یک دستگاه ورودی و یکی از ابزارهای اشاره‌گر شبیه به موش است که جزو تجهیزات ورودی در رایانه‌های شخصی به حساب می‌آید. موشواره، همانند صفحه‌کلید، یک واسط کاربر سخت‌افزاری محسوب می‌شود. این وسیله معمولاً دو دکمه دارد و با کابل به رایانه وصل می‌شود. در نرم‌افزارهای کنونی موشواره قابلیت بخش عمده‌ای از وظایف صفحه‌کلید را عهده‌دار است.

ماوس مایکروسافت که با اکثر ماوس‌ها شمایلش یکسان است.

تاریخ
اولین ماوس جهان

موشواره در نوامبر ۱۹۶۳ توسط داگلاس اِنگِلبارت اختراع شد. دستگاهی که این مخترع ساخته بود، جعبهٔ کوچک چوبی بود که «به کمک آن می‌توان از بیرون رایانه به محتوای درون آن به راحتی دسترسی یافت.»[2]

انواع موشواره
سازوکار یک موشواره نوری-غلتکی.
  1. Moving the mouse turns the ball.
  2. X and Y rollers grip the ball and transfer movement.
  3. Optical encoding disks include light holes.
  4. Infrared LEDs shine through the disks.
  5. Sensors gather light pulses to convert to X and Y vectors.

موشواره‌ها در انواع مختلفی وجود دارند. تفاوت‌ها در انواع این سخت‌افزار در حوزه‌های مختلفی از نظر نحوهٔ عمل‌کرد فیزیکی، نحوهٔ ارتباط با رایانه و همچنین چگونگی اتصال به آن هستند. موشواره‌ها از نظر نحوهٔ عملکرد در انواع غلتکی، نوری (اپتیکال)، ژیروسکوپی و سه‌بعدی وجود دارند. نحوهٔ ارتباط موشواره با رایانه، متشکل از پروتکل‌های مشابه مورد استفاده توسط شرکت اپل است. موشواره‌ها می‌توانند توسط درگاه متوالی، درگاه پی‌اس/۲ و درگاه یواس‌بی به رایانه متصل شوند.

موشواره غلتکی

موشواره غلتکی (یا نوری-مکانیکی) از یک گوی پلاستیکی تشکیل شده‌است که با چرخش در فضای زیرین در جهات مختلف موشواره، دو چرخ‌دنده مجاور خود را در داخل موشواره به حرکت درمی‌آورد. حرکت این چرخ‌نده‌ها توسط دو دیود که یکی برای حرکت افقی و یکی برای حرکت عمودی تشخیص داده می‌شود و به کنترل‌گر منتقل می‌شود.

موشواره نوری
نوشتار اصلی: موشواره نوری

موشواره نوری به جای حرکت دادن برخی از قطعات خود همچون موش‌واره‌های مکانیکی، یک دیود ساطع نور و دیودهای نوری را برای تشخیص جنبش نسبت به سطح زیرین به کار می‌گیرد.

موس گیمینگ

این موشواره‌ها به طور خاص برای استفاده در بازی‌های رایانه‌ای طراحی شده‌اند. موس‌های گیمینگ معمولاً مجموعه وسیع‌تری از کنترل‌ها و دکمه‌ها را به کار می‌گیرند و دارای طرحی متفاوت از موس‌های معمولی هستند. همچنین این موس‌ها ممکن است دارای نور تزئینی تک رنگ یا LED RGB قابل برنامه‌ریزی باشند. [3] از دکمه‌های اضافی اغلب می توان برای تغییر حساسیت ماوس استفاده کرد [4]یا می‌توان آن‌ها را با برنامه‌ریزی به ماکروها اختصاص داد. انواع موس بازی معمولا برای استفاده در بازی‌های استراتژی بلادرنگ مانند استارکرفت یا در بازی‌های آنلاین جنگ چند نفره مانند Dota 2 که دارای حساسیت نسبتاً بالایی هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد که با نقطه در اینچ (DPI) اندازه‌گیری می‌شود و می‌تواند تا 25600 نیز برسد.[5] کیفیت ارگونومیک نیز یک عامل مهم در موس‌های بازی است، زیرا ممکن است استفاده از موس در زمان طولانی گیم پلی، آزاردهنده باشد. برخی از موس‌های پیشرفته گیمینگ تولید شده نیز به کاربران اجازه می‌دهند تا با افزودن یا کم کردن قطعات موس، وزن ماوس را تنظیم کنند تا کنترل راحت‌تری داشته باشند.DPI یک بخش مهم در موس های گیمینگ است .

دکمه‌ها

موشواره وسیله‌ای جهت اجرا و به‌کارگیری برنامه‌ها به ویژه در ویندوز و اینترنت است که دارای ۲ کلید اصلی می‌باشد (کلید سومی که در وسط یا قسمت کناری بعضی از موشواره‌ها قرار دارد در برنامه‌های ویژه به کار می‌رود). امروزه موشواره‌هایی با ۸ کلید و بالاتر با قابلیت‌های جدیدی مانند کنترل صدا و … به بازار آمده‌اند.

نقطه در اینچ
نوشتار اصلی: نقطه در اینچ

DPI به معنای نقطه بر اینچ (Dot Per Inches) است. برای واضح‌تر شدن این مفهوم، بیایید با این مثال ساده شروع کنیم؛ اگر دی پی ای موس ۱۶۰۰ باشد و شما ماوس خود را یک اینچ (۲٫۵۴ سانتی‌متر) حرکت دهید، نشانگر ۱۶۰۰ پیکسل حرکت خواهد کرد. هرچه DPI ماوس بالاتر باشد، حساس‌تر است؛ به این معنا که کوچک‌ترین حرکت موجب می‌شود تا نشانگر ماوس به میزان زیادی در صفحه نمایش حرکت کند.

دی پی آی واحدی برای اندازه‌گیری میزان حساسیت حرکت نشانگر ماوس در صفحه نمایش است. هرچه DPI ماوس بالاتر باشد، حرکت نشانگر بر روی صفحه نمایش در مسافت بیشتری خواهد بود. هرچه DPI موس پایین‌تر باشد، در واقع دقت ماوس بالاتر بوده و میزان حرکت نشانگر بر روی صفحه نمایش، در مسافت کمتری است. دی پی آی بالاتر، همیشه بهتر نیست. در بسیاری مواقع ما نمی‌خواهیم با یک حرکت کوچک ماوس، نشانگر مقدار بسیار زیادی در صفحه نمایش حرکت کند. از طرف دیگر، اگر ماوس از دی پی آی بالایی برخوردار باشد، نشانگر این است که شما قادر به پاسخگویی به هر حرکت کوچکی در صفحه نمایش خواهید بود و در نتیجه، می‌توانید با دقت بیشتری به محتوای صفحه نمایش اشاره کنید. به عنوان مثال، اگر شما در حال انجام بازی شوتر اول شخص هستید، اگر یک اسلحه بزرگ داشته باشید و هدف شما کوچک باشد، دی پی آی بالای موشواره در این حرکت می‌تواند بسیار به شما کمک کند.[6][7]

به عقیده برخی از کارشناسان این حوزه، دی پی آی ماوس نمی‌تواند یک عامل تعیین‌کننده در میزان دقت یک ماوس باشد و تنها به افزایش قیمت آن محصول منجر می‌شود. بسیاری از کاربران در واقع نیازی به DPI ماوس بالاتر ندارند و این امر، موجب بازاریابی سازندگان هوشمند برای فروش بیشتر ماوس‌های خود شده‌است.

کاربرد ماوس در رابط‌های کاربری

برنامه‌نویسان سعی می‌کنند برنامه‌های امروزی را طوری طراحی کنند که بیشتر قابلیت اجرا با موشی را داشته باشند. چرا که هم کار با آن ساده است و هم فراگیری و سرعت عمل آن مناسب است.

موشی به کمک کابلی به رایانه متصل می‌شود و مکان‌نما را در صفحهٔ نمایشگر حرکت داده و هدایت می‌کند. موشی در هر کجا باشد با توجه به نیاز، با ضربه (کلیک کردن دکمه سمت راست یا چپ) عمل کرده و کار را پیش می‌برد. کلید سمت راست معمولاً جهت یک سری از برنامه‌های سیستمی (کپی، برش، حذف، انتخاب، ذخیره، تغییرات و…) به کار می‌رود. کلید سمت چپ که مهم‌ترین اعمال را انجام می‌دهد چهار عمل زیر را به عهده دارد:[8]

  • با یک بار فشار دادن کلید سمت چپ می‌توانیم آن را جهت اعمال کارهای دیگر (مورد نظر) انتخاب کنیم که رنگ آن آبی یا سیاه می‌شود.
  • دو بار فشار دادن سریع کلید سمت چپ جهت اجرای (یا بازکردن) برنامه‌ها به کار می‌رود.
  • معمولاً می‌توانید با کلیک کردن و نگه داشتن کلید در پایین، (بدون رها کردن کلید) پنجره‌ها را بزرگ و کوچک یا جابه‌جا کنید.
  • می‌توانید پرونده‌ای یا متنی را کلیک کرده و با نگه داشتن کلید آن را در جای دیگری (جهت رونوشت‌برداری یا حذف) بیندازید.

این چهار عمل در برنامه‌های خاص کار خاص خود را انجام می‌دهند که تقریباً شبیه اعمال بالا است.

لازم است ذکر شود که اگر فرد چپ دست باشد و بخواهد با انگشت سبابه عملکرد کلید سمت چپ موشی را اجرا کند. می‌تواند در تنظیمات رایانه در قسمت تغییرات کلیدهای موشی نحوه عملکرد کلید سمت راست و چپ را با هم عوض کند.

کلید میانی

با فشردن غلتک، دکمه زیر آن فشرده می شود. در مرورگرها کلید میانی وظیفه حذف تب‌ها یا باز کردن پیوندها در صفحه‌ی جدید را دارند. کلید میانی در نرم افزارهای گرافیک رایانه‌ای سه‌بعدی، وظیفه انتقال نقطه دید را بر عهده دارد.

لوازم جانبی

زیرموشی
نوشتار اصلی: زیرموشی

موشی‌های ابتدایی نیازی به زیرموشی[9] نداشتند. آن‌ها دارای دو چرخ در زیر خود بودند که تقریباً روی هر چیزی گردش می‌کردند. اما موشی‌های پس از آن، که در ابتدا دارای یک گوی فلزی در زیر خود بودند، برای عملکرد بهتر نیاز به یک زیرموشی داشتند.

زیرموشی بیشتر با موشی‌های مکانیکی به کار برده می‌شود. علت آن این است که گوی زیر آن‌ها برای عملکرد بهتر نیاز به اصطکاک مناسب دارد ولی این اصطکاک معمولاً توسط سطح اکثر میزهایی که موشواره روی آن‌ها کار می‌کند فراهم نمی‌شود.

با وجود اینکه اکثر موشواره‌های نوری و لیزری نیازی به زیرموشی ندارند، برخی از کاربران برای راحتی بیشتر یا لرزش کمتر اشاره‌گر، از زیرموشی استفاده می‌کنند. برخی موشواره‌های لیزری و نوری معمولاً با سطوح شفاف یا بازتابنده مشکل دارند. از کاربردهای دیگر زیرموشی می‌توان به مواردی اشاره کرد که بیم آن برود که سطح میز دچار خراش و آسیب شود یا زمانی که نقوش روی سطح میز موجب حرکت غیردقیق موشواره گردند.

ممکن است زیر موشی‌ها دارای قابلیت‌های دیگری نیز باشند. همچون فناوری جدید شرکت Logitech که قابلیت شارژ موشواره را دارد. زمانی که موشواره بر روی این زیر موشی قرار می‌گیرد به‌طور پیوسته از طریق بیسیم شارژ می‌شود.[10]

پاموشی (پد ماوس)

پاموشی (به انگلیسی: Foot covers یا foot-pads)، وسیله‌ای پلاستیکی با اصطکاک کم است که موشواره روی آن می‌لغزد. برخی محصولات باکیفیت‌تر، از تفلون برای کاهش بیشتر اصطکاک استفاده می‌نمایند.

شرکت‌های برتر

از شرکت‌های برتر تولید کننده ماوس می‌توان به لاجیتک، ریزر، SteelSeries، اچ‌پی و ام اس آی اشاره کرد.[11] شرکت‌های ایرانی فراسو، گرین و تَکسو نیز در این صنعت فعال هستند.[12]

جستارهای وابسته

منابع
  1. موشی واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب فارسی است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین، صفحهٔ ۱۳۷». وبگاه رسمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۷ خرداد ۱۳۸۹.
  2. مخترع موس درگذشت دویچه‌وله فارسی
  3. "Computer mouse". Wikipedia. 2021-02-14.
  4. Santos، Allan B. «In this guide, you will learn how to change mouse sensitivity in Windows 10 using different methods. Click here to get started». SoftwareKeep (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۴.
  5. «DPI موس چیست و چه کاربردی دارد + آموزش تنظیم DPI موس». اخبار رسمی. ۲۰۲۱-۰۱-۳۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۴.
  6. Hoffman، Chris. «Mouse DPI and Polling Rates Explained: Do They Matter for Gaming?». How-To Geek (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۶.
  7. «What's Mouse DPI? Does DPI Matter?». xahlee.info. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۶-۲۶.
  8. ویندوز- دوره ICDL. فنی و حرفه ای.
  9. زیرموشی نیز از واژه‌های مصوب فرهنگستان است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان: ۱۳۷۶ تا ۱۳۸۵، بخش لاتین، صفحهٔ ۱۳۷». وبگاه رسمی فرهنگستان زبان و ادب فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۳ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۷ خرداد ۱۳۸۹.
  10. «فناوری جدید شرکت Logitech: شارژ بی‌سیم ماوس به وسیله صفحه زیرین آن». مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی. ۳۱ خرداد ۱۳۹۶.
  11. «راهنمای خرید ماوس گیمینگ در بازار در ایران». زومجی. ۲۰۲۰-۰۴-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  12. «آخرین قیمت انواع موس و کیبورد ایرانی». با اقتصاد. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۷.
  • "Mouse (computing)". ویکی‌پدیا. 26 می 2010. Retrieved ۷ خرداد ۱۳۸۹. Check date values in: |تاریخ بازدید= (help)
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ماوس موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.