منازعه چاد و لیبی
منازعه چاد و لیبی به مجموعهای از درگیریهای نظامی پراکنده میان نیروهای چاد و لیبی گفته میشود که بین سالهای ۱۹۷۸ تا ۱۹۸۷ اتفاق افتاد. البته لیبی پیش از سال ۱۹۷۸ و حتی پیش از به قدرت رسیدن معمر قذافی در سال ۱۹۶۹ نیز در امور داخلی چاد درگیر بود اما منازعات نظامی مستقیم میان دو کشور شامل چهار مداخله نظامی مجزایی میشود که در سالهای ۱۹۷۸، ۱۹۷۹، ۱–۱۹۸۰ و ۷–۱۹۸۳ رخ داد.
منازعه چاد و لیبی | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
سربازان چادی در تویوتا، در آخرین مرحله جنگ، "جنگ تویوتا"، به یک تکنیک فنی تبدیل شده است | |||||||||
| |||||||||
طرفین درگیر | |||||||||
شورشیان چاد
|
زئیر[4] پشتیبانی غیرجنگی: ایالات متحده آمریکا[5] مصر[1] سودان[1] | ||||||||
فرماندهان و رهبران | |||||||||
معمر قذافی مسعود عبد الحافظ خلیفه حفتر (اسیر) عبدالله سنوسی احمد عون ابوبكر يونس جابر عبدالفتاح یونس گوکونی عویدی محمود ابو مرزوق |
فرانسوا تومبالبایه والری ژیسکار دستن (۱۹۷۴–۱۹۸۱) حسین حبری حسن جاموس فرانسوا میتران (۱۹۸۱–۱۹۸۷) ادریس دبی موبوتو سسه سوکو | ||||||||
تلفات | |||||||||
۷٬۵۰۰+ کشته ۱٬۰۰۰+ اسیر ۸۰۰+ وسایل نقلیه زرهی ۲۸+ هواپیما | ۱٬۰۰۰+ کشته |
قذافی در تمام این درگیریهای نظامی از حمایت برخی از جناحهای درگیر در جنگ داخلی چاد نیز برخوردار بود و مخالفان لیبی هم از حمایت فرانسه برخوردار بودند. ارتش فرانسه در سالهای ۱۹۷۸، ۱۹۸۳ و ۱۹۸۶ بهطور مستقیم وارد صحنه نبرد شده و عملیاتهایی را برای نجات حکومت چاد ترتیب داد.
آخرین مرحله این منازعه که به جنگ تویوتا معروف است، در سال ۱۹۸۷ اتفاق افتاد. در این جنگ نیروهای چاد شکست سنگینی را بر ارتش لیبی وارد کرده و باعث خروج همیشگی آنها از چاد شدند.
منابع
- Geoffrey Leslie Simons, Libya and the West: from independence to Lockerbie, Centre for Libyan Studies (Oxford, England). Pg. 57
- "قصة من تاریخ النشاط العسکری الفلسطینی… عندما حاربت منظمة التحریر مع القذافی ضد تشاد - رصیف22".
- Talhami, Ghada Hashem (30 November 2018). "Palestinian Refugees: Pawns to Political Actors". Nova Publishers – via Google Books.
- Pike, John. "Libyan Intervention in Chad, 1980-Mid-1987". www.globalsecurity.org.
- Geoffrey Leslie Simons, Libya and the West: from independence to Lockerbie, Centre for Libyan Studies (Oxford, England). Pg. 57–58