مهدی خلجی

محمدمهدی خلجی (متولد ۳۱ شهریور ۱۳۵۲ در قم[2])، روزنامه‌نگار، نویسنده، مترجم و تحلیل‌گر سیاسی ایرانی است. وی در حال حاضر پژوهشگر مؤسسه واشینگتن برای سیاست خاور نزدیک است.[3]

مهدی خلجی
زادهٔ۳۱ شهریور ۱۳۵۲ (۴۷ سال)
قم، ایران
محل زندگیواشینگتن، دی. سی.
پیشهروزنامه‌نگار، نویسنده، مترجم، تحلیل‌گر سیاسی
آثارناتنی
همسر(ها)ماه‌منیر رحیمی[1] (طلاق)
مهرنوش پورضیایی (طلاق)
مرجان شیخ الاسلامی آل آقا (طلاق)
والدینمحمدتقی خلجی
وبگاه

زندگی
به همراه محمد ارکون

مهدی خلجی در شهر قم به دنیا آمد. در سال ۱۳۶۳ وارد حوزهٔ علمیهٔ قم شد و تا سال ۱۳۷۶ به‌طور متناوب در آن‌جا درس می‌خواند. او ۴–۵ سالی را به تحصیل در درس خارج فقه و خارج اصول گذراند و از شاگردان وحید خراسانی، و جواد تبریزی بود. خلجی هم‌زمان با تحصیل در قم از ۱۸–۱۹ سالگی در کلاس‌های فلسفهٔ دانشگاه تهران و دانشگاه شهیدبهشتی به عنوان مستمع آزاد و نیز کلاس‌های انجمن فلسفه شرکت می‌کرد. علاوه بر این‌ها، مدتی به عنوان دانشجوی آزاد در کلاس‌های عبدالکریم سروش و بابک احمدی شرکت می‌کرد.[4] سپس در سال ۱۳۷۴ تحصیل در رشتهٔ فلسفه را در دانشگاه تربیت مدرس آغاز کرد.[2] [5] سپس در مدرسه مطالعات عالی دانشگاه سوربن پاریس الاهیات و تأویل شیعی خوانده است.[3]

دوره روزنامه‌نگاری

خلجی روزنامه‌نگاری را با انتشار مطالبی دربارهٔ فقه اسلامی در روزنامه‌هایی نظیر اطلاعات آغاز کرد. نخستین مطلبی که از او در روزنامهٔ اطلاعات چاپ شد در پاسخ به مقالهٔ حجتی کرمانی بود که خلجی در آن اشاره داشت به اینکه «تحول فقه با تحول یک فتوا و دو فتوا صورت نمی‌گیرد، بلکه کل نظام معرفتی فقه و کل جهان‌بینی و انسان‌شناسی که پشت سر فقه هست باید تغییر پیدا بکند.»[2]

از سال ۱۳۷۲ به عنوان مترجم در نشریه کیان فعالیت کرد و مقالاتی در زمینه روشنفکری معاصر عربی و نقد بنیادگرایی از عربی به فارسی ترجمه کرد. وی هم‌زمان برای فصلنامه نقد و نظر به مدیر مسئولی و سردبیری محمدمهدی فقیهی نیز مطالبی می‌نوشت. رهبر فکری نویسندگان این مجله مصطفی ملکیان بود. خلجی از سال ۱۳۷۷ به روزنامه انتخاب پیوست و به همراه محمد مهدی فقیهی از جمله بانیان این روزنامه محسوب می‌شود. در زمستان ۱۳۷۸ وی از این روزنامه جدا شد.[2]

پس از مهاجرت به اروپا و غرب نخست مدتی با بخش فارسی بی‌بی‌سی همکاری کرد که حاصل آن مجموعه برنامه از شهر خدا تا شهر دنیا (پخش شده در سال ۲۰۰۲) دربارهٔ تاریخ اصلاحات در حوزه علمیه قم بود. خلجی از آغاز به کار رادیو زمانه با این رادیو همکاری داشت. پس از آن به دعوت ایرج گرگین به رادیو فردا رفت. مجموعه مستند رادیویی دربارهٔ انقلاب اسلامی ایران که شامل گفتگو با تعداد محدودی از بازیگران سیاست ایران در ۵۰ ساله اخیر بود حاصل این دوره از فعالیت‌های اوست. وی پس از مهاجرت به ایالات متحده آمریکا از رادیو فردا کناره گرفت. او همچنین از سال ۲۰۰۵ عضو ارشد مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن است.[3]

از جمله آثار او می‌توان به سیاست آخرالزمانی اشاره کرد که تفسیر او در خصوص اندیشه آخرالزمانی در سیاست جمهوری اسلامی ایران است.

دیدگاه‌ها

مهدی خلجی در گزارش‌ها و مقالاتی که برای مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن می‌نویسد، تأکید بر تحریم و فشار اقتصادی برای تغییر رفتار جمهوری اسلامی ایران دارد. در مقاله ای مشترک با پاتریک کلاسون در سال ۲۰۱۲، آنها تحریم‌های فلج کننده، انزوای شدید سیاسی و عمل نظامی علیه ایران را به عنوان راه‌هایی که می‌توانند نظر رهبران جمهوری اسلامی را عوض کنند به مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن پیشنهاد کرده‌اند.[6]

سه ماه قبل از به نتیجه رسیدن توافق هسته‌ای میان ایران و شش قدرت دیگر در سال ۲۰۱۵، مهدی خلجی در مقاله مشترکی در نیویورک تایمز، ادعا می‌کند که ایران چه تحت حکومت پادشاهان صفوی و پهلوی باشد، چه تحت حکومت مذهبیان جمهوری‌اسلامی؛ ماهیت‌ش همواره امپراتوری و انگیزه‌اش هژمونیک و کشورگشایی بوده و هست و از این رو آن را با آلمان نازی مقایسه کرد.[7]

در همین زمان، یعنی آوریل ۲۰۱۵، پس از انتشار مقاله ای در سایت الف با عنوان «چه قومی «خونخواران تاریخ بشریت» لقب گرفته‌اند؟»،[8] مهدی خلجی مقاله ای در واکنش به آن با تیتر «تهمت خون علیه یهودیان در ایران رایج می‌شود» برای انستیتو واشینگتن می‌نویسد. او در این مقاله مدعی می‌شود که انتشار چنین مطلبی در یک وبسایت بالارتبه سیاسی نشان می‌دهد که چگونه حتی ابتدایی‌ترین عبارات و تئوری‌های توطئه یهودی‌ستیزی در تمامی سطوح گفتمان ایرانیان راه پیدا کرده‌اند. از نظر او یهودستیزی مدرن (Antisemitism) نه تنها محدود به مقامات مذهبی ایران نمی‌شود، بلکه روشنفکران ایرانی نیز، چه قبل و چه بعد از انقلاب ۱۹۷۹، تحت تأثیر گفتمان یهود ستیز بوده‌اند.[9]

پس از خروج ایالت متحده آمریکا از برجام نیز، او از مدافعان تحریم‌های اقتصادی بود. او در یکی از نوشته‌های خود در سایت مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن می‌گوید که برای واشینگتن نه تنها فشار، بلکه تشدید فشار بر روی جمهوری اسلامی ایران باید مورد توجه باشد.[10]

پس از ماجرای دست داشتن همسر او مریم شیخ الاسلامی آل آقا در اختلاس شش میلیارد یورویی صنایع پتروشیمی، او در بخشی از مطلب اش در واکنش به انتقادات می‌گوید که یک بار هم از حمله نظامی دفاع نکرده‌است.[11]

زندگی شخصی

خلجی چندین بار ازدواج کرده‌است. ازدواج او با مرجان شیخ‌الاسلامی آل آقا به دلیل مطرح شدن نام خانم شیخ الاسلامی به عنوان یکی از متهمین پرونده فساد در پتروشیمی در فضای رسانه‌ای فارسی پوشش زیادی داده شد.[12] [13].بعد از این جنجال‌ها او ادعا کرد که از فعالیت‌های اقتصادی خانم شیخ الاسلامی اطلاع نداشته و از او جدا شده است.

کتاب‌شناسی

تألیف
  • ناتنی، رمان، نشر گردون، ۱۳۸۳، نشر زریاب افغانستان، ۱۳۹۱
  • سیاست آخرالزمانی، تحلیل تاریخی و سیاسی، مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن، ۲۰۰۸ (به انگلیسی: Apocalyptic Politics)
  • آخرین مرجع، دربارهٔ آیت‌الله سیستانی، مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن، ۲۰۰۸ (به انگلیسی: Last Marja)
  • نظم نوین روحانیت در ایران، نشر آیدا، بوخوم، آلمان، ۲۰۱۰
  • ورای حجاب، نشر نبشت 2020

ترجمه

پانویس
  1. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئیه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰ آوریل ۲۰۲۱.
  2. معصومه ناصری (۱۴ فروردین ۱۳۸۶). «مهدی خلجی از فقه تا سیاست». رادیوزمانه.
  3. «صفحه مهدی خلجی در مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن». مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن. ۱۹ اسفند ۱۳۹۷.
  4. عباس معروفی (۳۰ خرداد ۱۳۸۷). «ایران یعنی زبان فارسی». رادیوزمانه.
  5. The Islamic Propagation Office of the Islamic Seminary of Qom بایگانی‌شده در ۲۰۰۷-۰۳-۱۴ توسط Wayback Machine
  6. «Iran Confident As Sanctions Tighten». مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن. ۱۹ اسفند ۱۳۹۷.
  7. «Iran Won't Give Up on Its Revolution». The New York Times=https://www.nytimes.com/2015/04/27/opinion/iran-wont-give-up-on-its-revolution.html. ۲۰ اسفند ۱۳۹۷. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  8. «چه قومی "خونخواران تاریخ بشریت" لقب گرفته‌اند؟». سایت الف. ۱۹ اسفند ۱۳۹۷.
  9. «The Classic Blood Libel Against Jews Goes Mainstream in Iran». مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن=https://www.washingtoninstitute.org/policy-analysis/view/the-classic-blood-libel-against-jews-goes-mainstream-in-iran. ۲۰ اسفند ۱۳۹۷. پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  10. «همزمان با تحریم‌های جدید آمریکا جناح «مقاومت» ایران قد علم می‌کند». مؤسسه مطالعات خاورنزدیک واشینگتن. ۱۹ اسفند ۱۳۹۷.
  11. «سرها بریده بینی بی‌جرم و بی‌جنایت». وبسایت شخصی مهدی خلجی=/http://mehdikhalaji.com/archives/1441. ۱۹ اسفند ۱۳۹۷. پیوند خارجی در |وبگاه= وجود دارد (کمک); پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  12. «خانواده اختلاس». ایران آنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۰۹.
  13. "Mehdi Khalaji". The Washington Institute. Retrieved 10 February 2016.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.