نخینه
نَخینه[1] (Hypha) (ریسه هم نامیده شده) رشتهای لولهایشکل است که واحد ساختمانی همه ی قارچ ها بجز مخمر ها و آکتینوباکتریها میباشد. تودههای نخینه، جُلینه (میسِلیوم) [2] نامیده میشود.
در کپکها با رشد لولههای زایا نخینهها پدید میآیند. هر نخینه قطری در حدود ۵ تا ۶ میکرون داشته و از یک دیواره نازک و شفاف و لولهای تشکیل شدهاست. یاختههای درون بیشتر نخینه با دیوارک [3] از هم جدا شدهاند. در برخی از قارچها نخینهها بدون دیوارک هستند و مواد سیتوپلاسمی به همراه هستهها درون نخینه روان هستند.[4]
در برخی از کپکهای انگلی بخشی از نخینه به شکل اندامی مکشی درآمدهاست که مکنده [5] نامیده میشوند. کاربرد مکندهها به درون کشیدن میزبان و بیرونمکیدن مواد غذایی از آن است. اینگونه تغییر شکلها در قارچهای همزیست هم دیده میشود. در این موارد، نخینههای تغییرشکلیافته به درون سامانهٔ ریشهای قارچ وارد شده و یک قارچریشه [6] بهوجود میآورند. پدید آوردن قارچریشه به گیاه کمک میکند تا آب و غذا را بهتر جذب کند و در برابر بیماریها مقاومتر شود.[7]
منابع و پانویسها
- برابر فرهنگستان زبان فارسی.
- mycelium
- septa
- MOLD بایگانیشده در ۲۴ فوریه ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine، بازدید: اوت ۲۰۰۸.
- Haustorium
- mycorrhiza
- Wikipedia-bijdragers, "Schimmeldraad," Wikipedia, de vrije encyclopedie, (accessed augustus 26, 2008).