هاینکل اچ‌ایی ۵۱
هاینکل اچ‌ایی ۵۱ (به انگلیسی: Heinkel He 51) یک هواپیمای دوباله تک موتوره تک‌سرنشین ساخت کارخانه هاینکل در کشور آلمان بود. در ابتدا مدل جنگنده این هواپیما طراحی شد اما بعدها نمونه‌های آب‌نشین و تهاجمی آن نیز ایجاد گردید. نخستین پرواز این هواپیما در سال ۱۹۳۳ انجام گرفت.
| هاینکل اچ‌ایی ۵۱ | |
|---|---|
 | |
| هاینکل اچ‌ایی ۵۱ آب‌نشین | |
| کاربری | جنگنده بمب‌افکن دوباله |
| تولیدکننده | هاینکل |
| نخستین پرواز | می ۱۹۳۳ |
| معرفی‌شده در | ۱۹۳۵ |
| بازنشستگی | ۱۹۳۹ در لوفتوافه ۱۹۵۲ در نیروی هوایی اسپانیا |
| وضعیت | بازنشسته |
| کاربر اصلی | لوفتوافه نیروی هوایی اسپانیا |
| تعداد ساخته‌شده | ۷۰۰ فروند |
طراحی و توسعه
اچ‌ایی ۵۱ای به عنوان مدلی از هاینکل اچ‌ایی ۴۹ که توسط برادران گونتر طراحی شده بود، با سفارش نیروی هوایی آلمان (فعالیت مخفی با توجه به محدودیت‌های قرارداد ورسای) در ماه مه سال ۱۹۳۳ با عنوان هواپیمای آموزشی برای مخفی نگاه داشتن برنامه آلمان در توسعه نیروی هوایی خود[1] نخستین پروازش را انجام داد و سال بعد وارد خط تولید شد. اچ‌ایی ۵۱ای در بخش دم، بال‌ها، ارابه فرود و رادیاتور با سلف خود مقداری تفاوت داشت.[1] این امر اچ‌ایی ۵۱ را پس از تشکیل رسمی نیروی هوایی آلمان در آوریل ۱۹۳۵ به نخستین جنگنده این نیرو تبدیل کرد.[2]
این هواگرد با طراحی سنتی به صورت دم چرخ، تمام فلزی با پوشش پارچه ای از موتور ب‌ام‌و ۶ خنک شونده با مایعات و دو مسلسل هماهنگ سازی شده با کالیبر ۷٫۹۲ میلی‌متر بر روی موتور استفاده می‌کرد. ارابه‌های فرود این هواگرد ثابت و اتاقک خلبان زیر بال بالایی[1] و سر باز بود. اندازه بال‌های آن متفاوت و بال بالایی اندکی جلوتر از بال پایینی بود.[1]
این هواپیما جهت جایگزینی آرادو آر ۶۵ طراحی شده بود اما به صورت همزمان با آرادو آر ۶۸ مورد استفاده قرار گرفت. نسخه اولیه اچ‌ایی ۵۱ بلافاصله پس از ورود به خدمت و با توجه به ضعف عیان عملکرد در مقابل آر ۶۸[2] منسوخ شده به حاسب می‌آمد، از همین رو تنها ۱۵۰ فروند از آن تولید شد. در ادامه اچ‌ایی ۵۱بی به عنوان نمونه بهبود یافته که شامل مدل آب‌نشین (اچ‌ایی ۵۱بی-۲) با ابزار شناوری آلومینیومی برای استفاده نیروی دریایی نیز می‌شد،[3] معرفی گردید. در این مدل جهت استحکام بیشتر از دو سیم برای تقویت ارابه فرود استفاده گردید و یک محفظه سوخت ۵۰ لیتری جداشونده نیز در زیر هواپیما تعبیه شد.[2] ۴۵۰ فروند از این نمونه تولید گردید. در نهایت ۱۰۰ فروند اچ‌ایی ۵۱سی که در طول جنگ داخلی اسپانیا با اتصال حداکثر ۶ بمب ۱۰ کیلوگرمی به زیر هواپیما به عنوان هواگرد تهاجمی طراحی گردید، نیز تولید شد.
تاریخچه عملیاتی
در ماه اوت ۱۹۳۶ شش فروند اچ‌ایی ۵۱ با درخواست ژنرال فرانکو از آدولف هیتلر،[2] برای حضور در جنگ داخلی اسپانیا در جانب سلطنت طلبان به همراه شش خلبان آلمانی جهت آموزش[2] به این کشور ارسال گردید. در ابتدا این جنگنده در مقابل هواپیمای دوباله قدیمی تر جمهوری خواهان به موفقیت‌هایی دست یافت و تنها در روز اول شروع به کار خود در این کشور، چهار هواپیمای دشمن را ساقط کرد. با ادامه جنگ تعداد بیشتری از این هواپیما به اسپانیا اعزام شد و ۱۲ فروند از مورد استفاده نیروی‌های «داوطلب» آلمانی موسوم به لژیون کرکس نیز قرار گرفت.
این دوره برتری کوتاه مدت با ورود هواپیمای مدرن تر شوروی از جمله پولیکارپوف آی-۱۵ و آی-۱۶ به خلبانی «داوطلبان»[2] به میدان‌ها جنگ به پایان رسید. به توجه به ظرفیت آتش بیشتر[2] و سرعت بسیار بالاتر هواپیمای‌های جدید دشمن اچ‌ایی ۵۱ دیگر نمی‌توانست از نیروهای خودی محافظت کند. به همین جهت کاربرد این هواپیما به عملیات‌های شبانه تغییر کرد. با توجه به ناتوانی در مقابله با بمب افکن‌های سریع تر دشمن، اچ‌ایی ۵۱ از خدمت به عنوان جنگنده کنار نهاده شده و تنها به صورت هواگرد تهاجمی مورد استفاده قرار گرفت.
با وجود شکست در وظایف خود به عنوان جنگنده، اچ‌ایی ۵۱ به صورت هواگرد تهاجمی موفق ظاهر شد و متخصصان نیروی هوایی آلمان را در طراحی عملیات‌های پشتیبانی هوایی نزدیک که در جنگ جهانی دوم به کار گرفته شد، یاری فراوان کرد. دست ۷۹ فروند از این مدل در اسپانیا در درگیری‌ها حاضر شد.[1] با این حال بیشتر هواپیماهای اچ‌ایی ۵۱ ارسال شده به اسپانیا در طول جنگ از بین رفتند.
۴۶ فروند اچ‌ایی ۵۱ توانستند تا پایان جنگ داخلی اسپانیا سالم بمانند و با الحاق ۱۵ فروند دیگر تا سال ۱۹۵۲ در نیروی هوایی اسپانیا خدمت کنند.
اچ‌ایی ۵۱ فقط تا سال ۱۹۳۸ در خط مقدم نیروی هوایی آلمان نازی خدمت کرد و پس از آن تنها به عنوان هواپیمای آموزشی پیشرفته مورد استفاده قرار گرفت. با عدم موفقیت نسبی این هواگرد، آلمان نازی مجبور شد پیش از آنکه باید جنگنده مسرشمیت ب‌اف ۱۰۹ را وارد خدمت کند.
کاربران
- نیروی هوایی بلغارستان - دوازده فروند اچ‌ایی ۵۱بی دریافت کرد.[4]
.svg.png.webp){kind=small}
- لوفتوافه
.svg.png.webp){kind=small}
مشخصات فنی (اچ‌ایی ۵۱بی-۱)
مشخصات عمومی
- خدمه: ۱ نفر
- طول: ۸٫۴ متر
- طول بال: ۱۱ متر
- ارتفاع: ۳٫۲ متر
- مساحت بال: ۲۷٫۲ متر مربع
- وزن خالی: ۱۴۶۰ کیلوگرم
- وزن خالص: ۱۹۰۰ کیلوگرم
- نیرومحرکه: یک موتور شعاعی ۱۲ سیلندر ب‌ام‌و ۶ خنک شونده با مایعات: ۷۵۰ اسب بخار
- پروانه: ملخ دو تیغه با زاویه قابل تنظیم
عملکرد
- حداکثر سرعت: ۳۳۰ کیلومتر بر ساعت در ۳۰۰۰ متری
- پایاسیر: ۲۸۰ کیلومتر بر ساعت
- برد: ۵۷۰ کیلومتر
- حداکثر ارتفاع: ۷۷۰۰ متر
- سرعت صعود: ۱۰۰۰ متر در یک دقیقه و ۲۴ ثانیه، ۶۰۰۰ متری در ۱۶ دقیقه و ۳۰ ثانیه ۷٫۵ متر بر ثانیه
- نسبت توان به وزن: ۰٫۳۹۴ اسب بخار بر کیلوگرم
تسلیحات
- دو مسلسل ثابت MG 17 هماهنگ سازی شده با کالیبر ۷٫۹۲ میلی‌متر روی موتور شلیک کننده به جلو: ۵۰۰ فشنگ هر مسلسل
- ۶ بمب ۱۰ کیلوگرمی
جستارهای وابسته
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Heinkel He 51». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۶.