ولسوالی غوربند

ولسوالی غوربند یکی از ولسوالی‌‌‌‌های ولایت پروان، به مرکزیت شهر سیاه گرد در شمال خاوری افغانستان است. غوربند در دامنه جنوبی هندوکش واقع شده و در مرز غربی آن دره باستانی کوه دامن قرار گرفته‌است.[1] مساحت این ولسوالی ٨٩٩ کیلومترمربع[2] و جمعیت آن در سال ١٣٩٩ حدود ١٠٩٫٣٤٢ نفر می‌باشد.[3] این ولسوالی از جنوب با ولایت کابل، از غرب با ولسوالی شینواری، از شرق با ولسوالی سرخ پارسا و شیخ‌علی و از شمال با ولایت بغلان هم‌مرز است.

غوربند
دادگاه ولسوالی غوربند
موقعیت این ولسوالی در ولایت پروان
اطلاعات کلی
کشور افغانستان
ولایتپروان
مرکز ولسوالیسیاه گرد
تعداد قریه١٦٩
اداره
ولسوالنورآقا سامع
شوراهای ولایتیشورای ولایتی ولایت پروان
مردم
جمعیت١٠٩٫٣٤٢ (١٣٩٩)
پراکندگی٩٨٥ نفر بر کیلومتر مربع
دیناسلام
زباندری
اطلاعات جغرافیا
مساحت١١١ کیلومتر مربع
ارتفاع از سطح دریا١٥٠٠
منطقه زمانی۴:۳۰+ (وقت استاندارد افغانستان)

غوربند تاریخ دیرینه دارد. جهان‌گشایان بزرگ چون اسکندر مقدونی، چنگیز خان و‌ دیگران درین دیار به شکست مواجه شدند. در جریان اشغال افغانستان توسط روس‌ها مردم این دره تلفات زیادی را متقبل گردیدند. روس‌ها چندین‌بار در این دره هجوم آوردند اما به مقاومت شدید مردم این مرز و بوم مواجه شدند. سرانجام در سال ۱۳۶۰ خورشیدی روس‌ها که توان مقابله را از دست داده بودند، مجبور به ترک این دیار شدند.

نام

غور (در زبان فارسی به معنی کوه[4]) که نام ولایتی در شمال غربی غوربند است و غوربند به معنای «مانع کوهستانی در راه غور» است.

جغرافیا
دریای غوربند. ١٩٧٦

این ولسوالی تقریباً نصف ولایت پروان را از نظر مساحت و نفوس تشکیل می‌دهد. پیش از افتتاح تونل سالنگ این دره شمال را به جنوب وصل می‌نمود و تمام کاروان‌های تجارتی از این دره می‌گذشتند؛ اما پس از افتتاح تونل سالنگ از شهرت این راه کاسته شد. این دره زیبا و سرسبز است که توجۀ گردشگران و سیاحان را به خود جلب نموده‌است، و پیش از کودتای ماه ثور، روزانه صدها سیاح خارجی و داخلی برای تماشای مناظر دلربای طبیعی به این دره سفر می‌کردند.

در سال ۱۳۹۵خ امین‌الله هاشمی باشندۀ غوربند یک اپلیکیشن به نام غوربند برای گوشی‌های هوشمند ساخت که تمامی اطلاعات مربوط غوربند همراه تصاویر در آن قرار داده شده‌است.

مردم

مردم این دره را اقوام تاجیک‌ها، هزاره‌ها، و پشتون‌ها تشکیل می‌دهند.

پیشینه
اطلاعات بیشتر: فندقستان
بودا دواتا نشسته در حالت آرامش. قرن ٧-٨ آسیای میانه، فندقستان، دره غوربند. خاک خشک شده پلی کروم، بلندی ٧٢ سانتیمتر. موزه هنرهای آسیایی موزه گیمه، پاریس

از نظر تاریخی دره دریای غوربند تا زمان اسکندر بزرگ با بلخ در ارتباط بود.[5] دره کوه‌دامن یک مکان باستانی مهم است و شواهد نشان داده است که مردم ساکن این دره در اوایل سال تکنیک‌های پیشرفته استخراج معادن را توسعه داده اند.

دره غوربند سکونت‌‌‌‌‌گاه اصلی سلسله خشگی و مردمان هزاره بوده‌است.[6][7][8]

علما و سیاستمداران برجسته از این منطقه برخاسته اند. به عنوان مثال، آقای میرعلی گوهر قربندی نماینده صریح مجلس در زمان پادشاه ظاهر شاه از این منطقه بود. آقای میرعلی گوهر به همراه گروهی از علمای مشهور افغانستان از جمله علما و شاعران بلخی اقدام به کودتایی ناموفق علیه حکومت ظاهر شاه کردند که در آن آقای میرعلی گوهر به همراه بقیه اعضای گروه دستگیر شدند. میرعلی گوهر پس از نزدیک به ١٥ سال زندانی سیاسی، متعاقباً توسط مردم غوربند به عنوان نماینده مردم غوربند در مجلس انتخاب شد. وی به‌عنوان یک نماینده صریح و روشن، تعدادی زیادی تغییرات مثبت در منطقه خود ایجاد کرد. او به طور قابل توجهی در این راه خانه خود را اهدا کرد تا به عنوان دبیرستان دخترانه مورد استفاده قرار گیرد. اولین مورد تحولات از این نوع که این منطقه تا حال به‌خود دیده بود. به دلیل نفوذ سیاسی وی، معرفی پروژه های برق و آب لوله کشی در این منطقه اجرا شد. تا به امروز، میراث وی نه تنها در میان مردم ولسوالی های پروان، بلکه در طیف گسترده ای از مردم در مناطق مختلف افغانستان به ویژه مناطق مرکزی و شمالی باقی است. مردم غوربند نیز در حمله اتحاد جماهیر شوروی با جهاد جنگیدند. پروفسور محمد صابر خیشکی استاد ارشد دانشگاه کابل و شخصیتی شناخته شده در غوربند متولد شد که در شرایط بسیار سخت جنگ و درگیری با توجه به این واقعیت که "تشویق آموزش عالی برای جوانان ما در آینده حیاتی است" به افغانها خدمت می کرد. این جوانان سپس در ساختن غوربند به عنوان یکی از ولایت‌های پیشگام افغانستان سنگ تمام گذاشته اند.[9]

در نوامبر ٢٠٠٧، تیمی از مجریان برنامه توسعه ملی مبتنی بر وزارت بازسازی و انکشاف دهات (MRRD) و برنامه توسعه سازمان ملل (UNDP) منطقه را ارزیابی کردند و برنامه های توسعه را تهیه کردند.

طالبان در این ولسوالی فعال بوده اند و در نوامبر ٢٠١٠ گزارش شد که دو مأمور اطلاعات مخفی ایرانی وارد شهر سیاه گرد این ولسوالی شدند و توسط ایالات متحده متهم شدند که به شورشیان برای حمله به نیروهای ائتلاف کمک کرده است.[10]

پس از پایان آتش بس سه روزه عید اعلام شده توسط طالبان، که از ٢٤ تا ٢٦ مه ٢٠٢٠ ادامه داشت، طالبان اواخر شب ٢٧ مه به یک ایست بازرسی در منطقه غوربند حمله کردند. این اولین حمله مرگبار طالبان پس از آتش بس در این کشور بود. آنها ایست بازرسی را به آتش کشیدند، که منجر به کشته شدن پنج نظامی افغان شد و دو نفر دیگر را به ضرب گلوله کشته است. در این حمله یک سرباز دیگر زخمی شد و دو نفر دیگر به اسارت در آمدند، در حالی که یک مهاجم طالبان نیز کشته شد.[11][12]

اقتصاد

کشاورزی
شیوه کشاورزی در ولسوالی غوربند. دهه ٧٠ میلادی

محصولات اصلی این ولسوالی بادام، سیب، زردآلو، چهارمغز، توت، انگور، شفتالو، ناک و سایر میوه‌های مشابه است.[13] سنگ آهن در این منطقه استخراج و به چاریکار منتقل می شود تا قبل از رسیدن به کابل ذوب شود.[14] نقشه برداران انگلیسی در قرن نوزدهم گزارش دادند که این منطقه دارای ذخایر قابل توجهی آهن، روی، گوگرد و ذغال است.[15] یک جاده غربی این ولسوالی را به ولایت بامیان، جاده شرقی، غوربند را به شهر چاریکار و از آنجا بزرگراه ۷۶ آسیا آنرا به شمال متصل می‌کند.

فرهنگ
مراسم ازدواج در ولسوالی غوربند. دهه ٧٠ میلادی

نگارخانه

منابع
  1. Asiatic Society of Bengal (1836). Journal of the Asiatic Society of Bengal. Bishop's College Press. p. 6. Retrieved 3 January 2011.
  2. "Summary of District Development Programme" (PDF). Islamic Republic of Afghanistan Ministry of Rural Rehabilitation and Development National Area Based Development Programme and United Nations Development Programme (UNDP). Archived from the original (PDF) on 7 July 2010. Retrieved 3 January 2011.
  3. «برآورد نفوس کشور:١٣٩٩» (PDF). اداراه احصائیه مرکزی افغانستان. ٢٨ می ٢٠٢٠. دریافت‌شده در ٢٨ می ٢٠٢١.
  4. مستمند غوری، غوث‌الدین، تاریخ مختصر غور، پیشاور: مرکز نشراتی میوند، ۱۳۷۸ خورشیدی.
  5. The Greeks in Bactria & India. CUP Archive. p. 97. GGKEY:NQT6S7GBENB. Retrieved 3 January 2011.
  6. Robert Gordon Latham (1859). Eastern and northern Asia. J. van Voorst. p. 333. Retrieved 14 July 2016 – via Internet Archive. the Hazara live in houses rather than tents ; the Aimak in tents rather than houses.
  7. Wheeler M. Thackston (2002). The Baburnama - Memoirs of Babur, Prince and Emperor. New York: The Modern Library. ISBN 0375761373.
  8. Branch, India Army General Staff (1972). Historical and Political Gazetteer of Afghanistan. Akadem. Druck- u. Verlagsanst. ISBN 978-3-201-01272-0.
  9. Reedy, Chandra L. (10 October 1997). Himalayan bronzes: technology, style, and choices. Associated University Presse. p. 106. ISBN 978-0-87413-570-1. Retrieved 3 January 2011.
  10. "Afghanistan war logs: US claims Iran spies helping insurgents to attack coalition forces". The Guardian. London. 25 July 2010. Retrieved 3 January 2011.
  12. "7 soldiers, 19 militants killed in clashes in Afghanistan". May 28, 2020 – via www.china.org.cn/.
  13. "Ghorband". Khyber.org. Archived from the original on 6 January 2006. Retrieved 3 January 2011.
  14. American Engineer in Afghanis. U of Minnesota Press. 1 January 1999. p. 41. ISBN 978-0-8166-0046-5. Retrieved 3 January 2011.
  15. Gazetteer of Afghanistan VI, p. 168
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.