ژرژ کانگییم
ژرژ کانگییم (به فرانسوی: Georges Canguilhem) فیلسوف و پزشک فرانسوی و یکی از پیشگامان ساختارگرایی بود.
| ژرژ کانگییم | |
|---|---|
 | |
| زادهٔ | ۴ ژوئن ۱۹۰۴ کاستلنوداری، اود (فرانسه) |
| درگذشت | ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۵ (۹۱ سال) Marly-le-Roi |
| محل تحصیل | اکول نرمال سوپریور، دانشگاه پاریس |
| دوره | 20th-century philosophy |
| حیطه | فلسفه غربی |
| مکتب | فلسفه قاره‌ای French خردگرایی French historical epistemology Anti-positivism |
علایق اصلی | History and philosophy of science، historical epistemology، فلسفه زیست‌شناسی، philosophy of medicine |
ایده‌های چشمگیر | Revival of زیستگرایی |
تأثیرگرفته از
| |
تأثیرگذار بر
| |
کانگییم در ۴ ژوئن ۱۹۰۴ در کاستلنودار در جنوب غربی فرانسه به دنیا آمد. در ۱۹۲۴، همراه سارتر، پل نیزان و ریمون آرون، پس از شاگردی آلن، دوره لیسانس خود را در اکول نرمال پوپرریو گذراند. کانگییم، پس از به پایان رساندن مطالعات خود در فلسفه، مدرکی در پزشکی گرفت تا بتواند در زمینه تاریخ و فلسفه علم به تدریس و تحقیق بپردازد. او، پس از تدریس در مدرسهٔ تولوز و در جریان جنگ جهانی دوم، به تدریس در دانشگاه استراسبورگ پرداخت، جایی که درس او دربارهٔ هنجارها و بهنجار، اساسِ رساله دکترای او در پزشکی قرار گرفت، که در ۱۹۴۳ از آن دفاع کرد. کانگییم، پس از دورهٔ اشتغال در مقام بازرس کل آموزش ملی، در ۱۹۵۵ جانشین گاستون باشلار در کرسی فلسفه سوربن شد. در ۱۹۶۱، کانگییم، در هیئت داورانی که میشل فوکو در برابر آن از رسالهٔ خود دربارهٔ تاریخ جنون دفاع کرد، اذعان داشت دست پرورده‌اش در سخن گفتن از دیوانگی استعداد یک شاعر را دارد.
کانگییم، با دفاع راسخ از فوکو در برابر حملات سارتر و هوادران او، صحنه را برای پیدایش تاریخی از علم آماده کرد که آشکارا از پیدایش هر گونه تکامل‌گرایی اجتناب ناپذیر یا هر گونه درک انباشتی از دانش به عنوان پیشرفت، فاصله می‌گرفت. او نسلی از متفکران را به اندیشهٔ تاریخ ساختاری علوم عادت داد، اندیشه‌ای که می‌کوشد ناپیوستگی تاریخ علم را همان قدر توضیح دهد که پیوستگی آن را کمتر کسی چون میشل فوکو، هوشمندانه از چشم‌انداز ساختارگرایانه‌ای که در اینجا مورد نظر ماست بر مختصات عمومی طرح کانگییم انگشت گذاشته است. نامدارترین و مربوط‌ترین اثر او دربارهٔ شرح رویکردش به تاریخ علم پزشکی کتاب او به نام دربارهٔ بهنجار و بیمارگونه است، که نخست در ۱۹۴۳ منتشر شد و سپس در ۱۹۶۶ با اضافاتی تجدید چاپ شد این کتاب، ادای سهمی است در توضیح تفاوت بین مفاهیم بهنجار (نرمال) و بیمارگونه (پاتولوژیک) از طریق بررسی نحوهٔ پیدایش این مفاهیم در فیزیولوژی و بیولوژی در طول سده‌های نوزدهم و بیستم. در واقع، کانگییم، که از تظاهر به دور و انسانی فروتن بود، بر رویکرد ساختاری به تاریخ، مارکسیسم و روانکاوی تأثیری گذاشت که درک عمومی را دربارهٔ این که چه کسانی در محافل روشنفکری و دانشگاهی نقش اصلی را بازی می‌کنند بسی پشت سر نهاد. در حقیقت، کانگییم در ۱۹۵۶ آنگاه که، به سخنرانی‌ای در دانشکده فلسفه، دانیل لاگاش پدر روانشناسی بالینی زا به نقد کشید راه را برای لاکان هموار کرد. کانگییم در ۱۱ سپتامبر ۱۹۹۵ در گذشت.
منابع
- کتاب پنجاه متفکر بزرگ معاصر (از ساختار گرایی تا پسامدرنیته)، نوشته جان لچت، ترجمه محسن حکیمی، انتشارات خجسته