کایمرا (ژنتیک)
آمیژه[1] یا شیمر یا کایمِرا (به انگلیسی: Chimera) و موزائیک دو اصطلاح معمول برای موجودات مخلوط است. در علم کیمیاگری باستان و امروزه در ژنتیک مخلوطی از حیوان و انسان را کایمرا می‌نامند. کایمرا حالتی است مشابه موزائیک با این تفاوت که در موزاییک سلولهای متفاوت از نظر ژنتیکی همگی از یک زیگوت منشعب شده‌اند اما در کایمرا همین سلول‌ها از چند زیگوت منشعب شده‌اند.
انواع کایمرا
آمیژه انواع مختلفی دارد:
- موجودی مخلوط از دو حیوان
- موجودی مخلوط از یک حیوان و یک انسان
- موجودی مخلوط از چندین حیوان
علم پزشکی امروز چنین توضیح می‌دهد که کایمرا تحت تأثیر هورمونها ساخته می‌شود مثلاً زمانیکه جنین دختر تحت تأثیر هورمونهای مردانه قرار می‌گیرد آن جنین تبدیل به کمه را خواهد شد. اما همهٔ موارد کمه را به این راحتی و به‌طور طبیعی ساخته نمی‌شوند. بلکه به دلیل دستکاری ژنتیکی و برای تولید حیوانات جدید ساخته می‌شوند. مثلاً مهندسان ژنتیک به دنبال ساخت حیوانی هستند که هم شاخ داشته باشد و هم بال و هم اینکه شیر خوراکی به میزان زیاد تولید کند و هم اینکه گوشت خوشمزه‌ای داشته باشد و خلاصه همه چیز در یک حیوان جمع شده باشد.
سالها پیش محققانی همچون اریش فون دنیکن یا والتر ارنستینگ ادعا کردند که تندیسهای موجود در مصر و بابل و ایران که انسانهایی را با سر حیوانات نشان می‌دهد یا حیواناتی مخلوط از چند حیوان (مانند ابوالهول که سر انسان و بدن شیر دارد) همگی روزگاری وجود داشته‌اند و فقط برای تزیین ساخته نشده بودند.
جابر بن حیان و کایمرا
جابر بن حیان کیمیاگر مشهور ایرانی در بیش از ۱۲۰ کتابی که نوشته‌است یافته‌های کیمیاگری خود را شرح داده و در یکی از کتاب‌های بسیار معروفش به نام کتاب سنگ‌ها (کتاب الحجار) طرز ساخت چنین حیواناتی را آموزش داده و حتی فراتر از آن هم رفته‌است.
کایمرا در افسانه‌ها
مرکز اصلی شروع چنین دستکاریهای ژنتیکی بر اساس متون باستان مصری و مخصوصاً الواح زمرد از سرزمینی به نام آتلانتیس شروع شد. بر اساس ابرس پاپیروس Ebres Papyrus در ۱۲۰۰۰ سال پیش گروهی متشکل از ۹ موجود درخشان به زمین آمدند Zep Tepi. یکی از آن‌ها به نام تت یا ثث یا Thoth کسی بود که دانش کیمیاگری و دخالت در طبیعت را به بشر آموخت. این دانش ممنوعه بر روی دو ستون زمرد حک و نگهداری شد. این دانش تا پیش از این فقط در دست خدایان بوده‌است اما بعد به انسان تعلیم داده شده‌است. مقایسه شود به داستان هاروت و ماروت در قرآن کریم.
به این دانش بعدها دانش هرمس هم گفته شد زیرا یکی از فرعونهای مصر به نام هرمس کیمیاگری بسیار ماهر بود و در دوران او شهرهای عظیم دنیا ازمَنف و هلیوپلیس تا بابل و اور و ایران‌شهر مدارس بزرگ کیمیاگری داشتند و الواح زمرد را تدریس می‌نمودند. (ر.ک. بازگشت افعی‌های دانش نوشته مارک آمارو ص ۱۹۲).
بر اساس کتاب آلبرتوس ماگنوس، اسکندر کبیر هر دو ستون زمرد را در مقبرهٔ هرمس یافت و با خود به هلیوپلیس برد و در جای امنی قرار داد و سپس شهر اسکندریه را بنا نهاد.
به گفتهٔ متون عتیق تعداد بیشماری از این موجودات عجیب و گاه ترسناک ساخته شدند تا جایی که زمین پر از فساد و تباهی گردید و خدایان برای پاکسازی زمین طوفانی را فرستادند. این مسئله در کتب دینی نیز منعکس شده به استثناء کلمهٔ خدایان (در سایر مقالات این صفحه پیش از این صحبت شده‌است که گفته می‌شود عبور سیاره نیبیرو طوفان را ایجاد کرده اما باید توجه داشت که زمین بیش از تنها یک طوفان به خود دیده‌است)
انسان کایمرا
انسانهای کایمرا به دلیل مخلوط شدن ژنها بین یک انسان و یک حیوان کایمرا به وجود آمده‌اند. این موجودات طوری طراحی شده بودند که دارای هوش و ذکاوتی بیش از انسان بودند و در شهرهایی که کارهای سری انجام می‌شد مانند مَنف این کایمراها در جلوی دروازهٔ شهر جلوی مسافران را می‌گرفتند و از آن‌ها معماهایی می‌پرسیدند. چنانچه مسافر قادر به پاسخ دادن بود به او اجازهٔ ورود می‌دادند و چنانچه نبود او را می‌بلعیدند. این موجودات منحصر به یک کشور و فقط مصر و بابل نبودند.
جستارهای وابسته
منابع
- واژهٔ مصوب فرهنگستان زبان و ادب پارسی، دفتر هشتم
ویکی‌پدیای انگلیسی