گاهشماری اتیوپیایی
تقویم اتیوپیایی (به امهری: የኢትዮጵያ ዘመን አቆጣጠር) تقویم سالیانه کشور اتیوپی است که ۱۳ ماه دارد. مسیحیان اریتره هم از همین تقویم استفاده میکنند. سالهای این تقویم ۷ سال از تقویم میلادی عقبتر است. سال نو تقویم اتیوپیایی مصادف با ۱۱ سپتامبر میلادی است.
تعریف کلی
کشور اتیوپی تقویم مستقل و مختص به خود را دارد. تقویم اتیوپی ریشه در فرهنگ این کشور دارد و تقویم آن منعکسکننده میراث آنیمیستی، یهودیت، روم باستان، مسیحیت و اسلامی آن است. یکی از ویژگیهای منحصربهفرد اتیوپی، تقویم آن است. تقویم اتیوپیایی شامل ۱۳ ماه است که ۱۲ ماه ۳۰ روزهاست و ۵ روز باقیمانده (در سالهای کبیسه ۶ روز) بر اساس این تقویم یک ماه حساب میشود. تمامی ادارات کشور اتیوپی براساس ساعت و تقویم اتیوپی عمل میکنند و تنها بعضی از شرکتهای داخلی این کشور که تابع مؤسسات بینالمللی هستند مثل هواپیمایی، شرکت مخابرات و تعدادی از مؤسسات مالی از تبعیت تقویم اتیوپیایی معاف هستند.[1]
ماهها
۱۳ ماه تقویم اتیوپی به قرار ذیل است:[2]
- مسکرم (Meskerem)
- تکیمت (Tekimt)
- هیدار (Hidar)
- طه ساز (Tahsas)
- تر (Ter)
- یکوتیت (Yekoutit)
- میابیت (Meyabit)
- میازیا (Meyaziya)
- گین بوت (Genbot)
- سنه (Sene)
- حمله (Hamle)
- نحسه (Nahse)
- پاگومه (Pagume)
تمامی این ۱۲ ماه ۳۰ روزه هستند و ماه سیزدهم ۵ روزه و در سالهای کبیسه ۶ روزه است.[3]
شبانه روز
ساعت اتیوپیایی به دو زمان ۱۲ ساعته صبح و شب تقسیم میشود و برخلاف ساعت اروپایی، یک شبانه روز ۲۴ ساعته پیوسته نیست. ساعت ۷ صبح ساعات اروپائی، مساوی با ساعت یک صبح ساعت صبحگاهی اتیوپیایی است و تا ساعت ۷ غروب مساوی با ساعت یکوقت شامگاهی اتیوپیایی است؛ بنابراین اختلاف ساعت اتیوپی با ساعت اروپایی ۶ ساعت است.
نوروز
اینکوتاتاش (Inqutatash) یا نوروز اتیوپی اولین روز از سال جدید در اتیوپی است و مصادف با اول ماه «مسکرم» (Meskerem) مطابق با روز ۱۱ ماه سپتامبر تقویم میلادی است.[4]
منابع
- Kassam,Gabbara ritual and seasonal calendars,Proceedings of the Eight International Conference of Ethiopian Studies.819-27
- KahssayeKebede:The Ethiopian Calendar and Inqutatash (new year),part Arts and Culture,The Ethiopia Herald,date September 2000,p.۸
- The Ethiopian Calendar", Appendix IV, C.F. Beckingham and G.W.B. Huntingford, The Prester John of the Indies
- Asmarom Legassa.Gada:Three approaches to the study of African Society.New York,1973