گلیان (شیروان)
گلیان، روستایی در شمال شرق ایران، واقع در بخش مرکزی شهرستان شیروان خراسان شمالی است.
| اطلاعات کلی | |
|---|---|
| کشور |  ایران |
| استان | خراسان شمالی |
| شهرستان | شیروان |
| بخش | مرکزی |
| دهستان | گلیان |
| نام محلی | جلیان |
| نامهای قدیمی | گلیان |
| مردم | |
| جمعیت | ۵۹۸ نفر (سرشماری ۹۵) |
| جغرافیای طبیعی | |
| ارتفاع از سطح دریا | ۱٬۰۸۴ متر[1] |
| اطلاعات روستایی | |
| کد آماری | ۱۵۰۶۹۰ |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۵۸۵۶۴۱ |
گلیان در فاصله ۲۳ کیلومتری جنوب شیروان واقع است. از طرف شمال به روستای ملا باقر و از طرف جنوب به روستای استخری و بلقان و از شرق به زمین‌های مزروعی فاروج و از غرب به روستای برزلی، محدود می‌گردد.
مردمان این روستا به زبان تاتی ، زبان کردی [2][3] و کردی تکلم می‌کنند.
جمعیت
روستای گلیان، مرکز دهستان گلیان است و جمعیت آن بر اساس سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۹۰، بالغ بر ۴۴۱ نفر (۱۳۱ خانوار) می‌باشد. از این تعداد، ۲۰۱ مرد و ۲۴۰ نفر زن است.[4]
معرفی
روستای گلیان یکی از ۳۶۵ روستای نمونه گردشگری ایران و همچنین جزء سه روستای نمونه گردشگری شهرستان شیروان در خراسان شمالی می‌باشد.
روستای گلیان یکی از روستاهای بسیار قدیمی شیروان است.این روستا در دره‌ای واقع شده که دو قلعه بالای ده ساخته‌اند، یکی این طرف دره و دیگری آن طرف، قلعه‌ای مستحکم و بزرگ و قدیمی است، که به قلعهٔ موسی‌خان معروف است. این قلعه دهنه‌ای را که از سمت کوه اسفراین می‌آمد، حفظ و نگهبانی می‌کرد. در بالای دو کوه مشرق و مغرب، از هر طرف به فاصله هزار و پانصد ذرع، سه برج ساخته شده است که دهنه شمالی این دره که منتهای باغات است معلوم نیست که به چه واسطه محفوظ بوده است، قلعه داشته یا سنگری بسته است.
آب رودخانه که از گلیان جاری است، به طرف شیروان روان می‌باشد. گلیان شهر بزرگی بوده و ۷ حمام داشته و امروزه آثاری از آن حمام‌ها باقی نمانده است.
مقبره بابا توکل
در گلیان مقبره و بقعه معتبری است، معروف به مقبره بابا توکل. وسعت بقعه شش متر و مصالح به کار رفته در آن از سنگ و گچ بوده و از قرار معلوم بابا توکل از مشایخ عرفاً و مرتاضین بوده است. در شمال مقبره بابا توکل، امیر شمس‌الدین محمد بن نظام الدین ولی بیگ مدفون بوده است. سنگ قبر او را اهالی از زیر آوار قبه بقعه خرابه بیرون آورده، شسته و پاک کرده و بر مزار قبربابا توکل نصب کرده‌اند، که امروزه اثری ازآن باقی نمانده است.و در حال حاضر بنای قدیمی تخریب و بقعه دیگری بر سر مزار ساخته شده است، از دیگر آثار تاریخی این روستا می‌توان به غار کافر قلعه، گورستان گبر خانه و مسجد جامع اشاره کرد.
اقتصاد
اقتصاد گلیان در مرحله اول بر کشاورزی وباغداری و در مرحله دوم بر دامداری متکی است، و محصولات آن گندم و جو و کشمش و پیاز سیب زمینی و گردو است. مردم این روستا به پرورش ماهی نیز اشتغال دارند.
صنایع دستی
صنایع دستی آن نیز قالیبافی و گلیم بافی است، که در چندین کارگاه آماده و برای پرداخت و کارهای نهایی به مشهد صادر می‌شوند.
تحصیلات و سطح سواد
درصد باسوادان مردم گلیان بالاست. روستای گلیان با توجه به مناظر طبیعی و چشمه سارهای فراوان و رودخانه و باغ‌های پردرخت، یکی از مناطق ییلاقی و گردشگری شیروان است، که مردم زیادی از شیروان در روزهای تعطیل برای تفریح به آنجا می‌آیند.
امکانات
در حال حاضر گلیان دارای امکانات: راه آسفالت، برق، آب، تلفن، مرکز خدمات در مانی، خانه بهداشت بهزیستی، مخابرات، پست، دو دبستان ابتدایی، نانوایی، قصابی و چندین مغازه می‌باشد.
منابع
- «پایگاه جستجوی نامهای جغرافیایی». دریافت‌شده در ۲۰۱۴-۱۰-۲۹.
- زبان تاتی
- «تاریخچه تات‌ها در خراسان». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ فوریه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۶.
- «نتایج سرشماری – جمعیت به تفکیک تقسیمات کشوری ۱۳۹۰» (اکسل). درگاه ملی آمار.
- سایت گلیان نیوز، پایگاه اطلاع رسانی شیروان و دهستان گلیان
- Golian در سرور تحت شبکه نامهای جغرافیایی و در این نشانی؛ با گزینش «Advanced Search»، نوشتن شمارهٔ «-3064625» در «Unique Feature Id» و کلیک بر «Search Database» یافت می‌شود.