یدالله رحمانی
یدالله رحمانی (به کردی: یهدوڵڵا ڕهحمانی) (زادهٔ ۱۵ اردیبهشت ۱۳۲۹ در سرپل ذهاب – درگذشتهٔ ۷ تیر ۱۳۹۰ در کرمانشاه) شاعر و خواننده کرد است.[1][2] [3]
یدالله رحمانی | |
---|---|
نام شناسنامهای | یدالله رحمانی |
زاده | ۱۵ اردیبهشت ۱۳۲۹ سرپل ذهاب کرمانشاه |
درگذشته | ۷ تیر ۱۳۹۰ (۶۱ سال) |
ژانر | موسیقی کردی |
سالهای فعالیت | از ۱۳۴۹ تا ۱۳۸۹ |
سازهای اصلی | |
خواننده | |
تحصیلات | دانشسرا |
زندگی
یدالله رحمانی در سال ۱۳۲۹ در روستای بیلههو در استان کرمانشاه به دنیا آمد. او به عنوان خوانندۀ مقامخوان و شاعر به زبان کردی جنوبی، آوازهای کهن گورانی منطقه سرپل ذهاب و کرمانشاه را بازخوانی و با سرودههای خویش بازسرایی کرد.[4] او در تلاش بود تا آوازهای منطقه گرمیان معروف به گرمیانی شرق کردستان در مسیر رودخانه الوند را بازخوانی کند و آداب کوچنشینان و فرهنگ شفاهی مردمانی که در امتداد این رودخانه میزیستند را انتقال دهد.[1] او همکاری خود را سال ۱۳۴۹ با ارکستر رادیو تلویزیون کرمانشاه آغاز کرد و چندین آواز و ترانه را به همراه این گروه ضبط نمود.[5] پس از انقلاب ایران به دلایل سیاسی و اجتماعی، بیش از ۲۰ سال از فعالیت هنری دست کشید و در سالهای پایانی عمرش به سرودن و بازخوانی چندین ترانۀ به یاد ماندنی پرداخت که یادآور سالهای غمگین زندگی اوست.[6][7][8][9][10]
آثار
- الوناتی: آلبومی بر اساس آوازهای منطقه حاشیه رودخانه الوند الوناتی که سرودهها و آواز یدالله رحمانی را با آهنگسازی و تنظیم شهریار جمشیدی شامل میشود. الوناتی توسط نوازندگان گروه دیلان ضبط و بهصورت نوار کاست در سال ۱۳۸۳ توسط انتشارات نهاله رودکی در ایران به چاپ رسید.
- یادی جاران
- از دیگر آثار او میتوان آوازها (مقام) (کردی سورانی: ئای ئای) و اثر او (کردی سورانی: فهلای شاری خهم)، ترانه عاشقانه معروف مرضیه، شیون بلبل و همچنین چند ترانه به کردی کلهوری و سورانی که پیش از انقلاب ۱۳۵۷ در رادیو کردی کرمانشاه ضبط گردید نام برد.[11][12]
منابع
- «گۆڤاری کهلهپووری کورد (دیداربینییهکی تایبهتی لهگهڵ هونهرمهند یهدوڵڵا ڕهحمانی، سازدان و ئامادهکردنی: عهبدوڵڵا حهسهن قادر)، ژمارهٔ ٢٢ی ساڵی ٢٠١١، ل٥١–٦٧».
- «ایسنا: خواننده فولکلور کرمانشاهی درگذشت».
- خبرگداری دانشجویان ایران (۲۳ تیر ۱۳۸۹). «یک مقامی خوان کرمانشاهی: نباید دست روی دست گذاشت تا موسیقی مقامی به کلی فراموش شود». ایسنا.
- «رادیوی کرمانشاه: رسانه مجازی نگاه».
- «ایرنا: پیکر خواننده کرمانشاهی به خاک سپرده شد».
- «بهراوهردێک له نێوان دوو بهرههمی هونهری». کردستان میدیا.
- «یهدوڵڵا رهحمانی». کوردی پێدیا.
- «یدالله رحمانی». نگاه مدیا.
- «استاد یدالله رحمانی در دل مردم ماندگار است». خبرگزاری فارس.
- «نوای گیلان غرب: یادی از یدالله رحمانی».
- «فلای شاری خم». یوتیوب.
- «ترانه ای با آهنگسازی، شعر و صدای یدالله رحمانی».