آزادی فکری

آزادی فکری به معنای حق آزادی اندیشه و بیان آزادانه اندیشه، بدون محدودیت است. آزادی فکری که به عنوان یکی از اجزای جدایی ناپذیر جامعه دموکراتیک در نظر گرفته می‌شود، از حق شهروندی فرد در دسترسی، کاوش، بررسی و بیان عقاید و اطلاعات به عنوان پایه‌ای به صورت مستقل محافظت می‌کند. آزادی فکری بستر آزادی بیان، گفتار و مطبوعات را شامل می‌شود و مربوط به آزادی اطلاعات و حق حریم خصوصی می‌باشد.

دانش اطلاعات
جنبه‌های عمومی
رشته‌های مرتبط و زیر زمینه
  • درگاه دانش اطلاعات
بخشی از مجموعه مقاله‌های
آزادی
مفاهیم
بر پایه نوع
بر پایه حق

بر طبق ماده ۱۹ اعلامیه جهانی حقوق بشر، آزادی فکری از حقوق بشر است. ماده ۱۹:

هر انسانی حق آزادی عقیده و بیان را دار؛ این حق شامل آزادی داشتن باور و عقیده‌ای بدون [نگرانی] از مداخله [و مزاحمت] و تفتیش، دریافت و انتشار اطلاعات و افکار از طریق هر رسانه‌ای بدون ملاحظات مرزی است.[1]

آزادی فکری به مفهوم مدرن آن، در مخالفت با سانسور کتاب به‌وجود آمد.[2] این حق توسط حرفه‌ها و جنبش‌های بسیار ترویج شده‌است، از جمله کتاب‌خانه‌داری، آموزش و پرورش و جنبش نرم‌افزار آزاد.

طرح موضوع

آزادی فکری شامل زمینه‌های مختلف و از جمله موضوعات مربوط به آزادی عمل و بیان، فیلتر اینترنت و یا سانسور می‌شود.[3] از آنجا که طرفداران آزادی فکری، حق انتخاب مفاهیم و رسانه‌های اطلاعاتی را برای تدوین فکر و عقیده بدون تأثیرگذاری، ارزش گذاری می‌کنند، محدودیت‌های دسترسی و موانع حریم اطلاعات، موضوعات آزادی فکری را تشکیل می‌دهند. مشکلات مربوط به محدودیت‌های دسترسی شامل موارد زیر است:

  • ممنوعیت کتاب، سوزاندن کتاب و چالش‌های ادبیات
  • سانسور و تلاش برای سانسور از جمله سانسور کتاب، سانسور فیلم، سانسور موسیقی، سانسور نقشه‌ها، سانسور عقاید فردی، سانسور کتاب‌های کمیک و سانسور بازی‌های ویدیویی
  • خود سانسوری توسط نویسندگان، ویراستاران، روزنامه‌نگاران یا انتخاب کنندگان مواد کتابخانه
  • فیلتر اینترنت از طریق نرم‌افزار کنترل محتوا
  • فیلتر اینترنت از طریق سانسور اینترنت
  • قانون و ابتکارات ایمنی اینترنت مانند قانون حمایت از اینترنت کودکان (CIPA) و قانون حمایت از محله اینترنتی (NCIPA)
  • بی‌طرفی خالص
  • قوانین دولت و قوانین آزادی اطلاعات

موضوعات مربوط به موانع حریم خصوصی اطلاعات عبارتند از:

  • داده کاوی
  • نظارت
  • حفاظت از داده‌ها و قوانین حفظ حریم خصوصی
  • محرمانه بودن سوابق دسترسی کاربران کتابخانه
  • قوانینی که آزادی‌های مدنی را به نام امنیت ملی مانند قانون امنیت داخلی و قانون امنیت ملی به حالت تعلیق درمی‌آورد.

منابع
  1. "Universal Declaration of Human Rights". UN. Retrieved 2012-07-07.
  2. "Intellectual Freedom Manual: Eighth edition". ALA. Retrieved 2012-07-07.
  3. "ALA Intellectual Freedom Issues". ALA. Retrieved 2010-04-09.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.