آشخانه

آشخانه شهری در استان خراسان شمالی است. این شهر مرکز شهرستان مانه و سملقان (مانا و سمنگان) است و در ۴۰ کیلومتری غرب بجنورد قرار گرفته‌است. بیشتر ساکنین این شهر را کردهای کرمانج تشکیل می‌دهند که با زبان کردی کرمانجی (بادینانی) تکلم می‌نمایند. شهرستان مانه و سملقان به نگین خراسان شمالی مشهور است و از این رو شهر آشخانه از جایگاه ویژه‌ای در استان خراسان برخوردار می‌باشد.[5][6]

آشخانه
آشخانه
پرونده:Https://images.app.goo.gl/R3gr1GA48ABMc4zY6 پرونده:شهرداری آشخانه در خدمت مردم
کشور ایران
استانخراسان شمالی
شهرستانمانه و سملقان
بخشمرکزی
نام(های) دیگرسمنگان، اَشکانه
سال شهرشدن۱۳۶۲[1]
مردم
جمعیت۲۵٬۱۰۴ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت۱۰٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
مساحت۳۳۹ هکتار[2]
ارتفاع۸۵۰
آب‌وهوا
میانگین دمای سالانه۱۴ درجه سانتی‌گراد[2]
میانگین بارش سالانه۲۸۸ میلی‌متر[2]
اطلاعات شهری
شهردارحسن اصولی[3]
ره‌آوردفتیرمسکه، آبنبات مخصوص و …
پیش‌شمارهٔ تلفن۳۲۹۲–۰۵۸[4]
شناسهٔ ملی خودرو26 000ل00 - 42 000و00
کد آماری۱۳۵۲
آشخانه
نقشه جدید استان خراسان شمالی در صورت تصویب هیئت دولت به تقسیم شهرستان مانه وسملقان در سال 1400(شهرستان اترک به مرکزیت شهر پیش قلعه و شهرستان آشخانه به مرکزیت شهرآشخانه)
تپه باستانی ریوی آشخانه(در روستای نجف 5 کیلومتری آشخانه)

جغرافیا

بر اساس مطالعات جغرافیایی و زمین‌شناسی، سملقان دشتی است که از مخروطه افکنه‌ها با رسوبات آبرفتی در دوران سوم زمین‌شناسی شکل گرفته‌است و شهر آشخانه با شیب ملایمی بر روی این دشت قرار گرفته‌است.[2] شهر آشخانه نخستین شهر ورودی استان خراسان شمالی از سمت استان‌های شمالی ایران است. این شهر با احداث یک پل به دو قسمت تقسیم شده‌است و در حاشیه جاده آسیایی قرار دارد که حدود ۱۲۰ کیلومتر این‌جاده ترانزیتی از محدوده شهرستان مانه و سملقان می‌گذرد.[7]

این شهر دارای آب‌وهوای مدیترانه‌ای با زمستان‌های سرد و تابستان‌های گرم می‌باشد. وسعت شهر آشخانه ۳۳۹ هکتار می‌باشد.[2]

این شهر از منابع آب خوبی برخوردار است که از کوه‌های آلاداغ سرچشمه می‌گیرد و به همین خاطر کشاورزی و دامپروری در پیرامون آن رواج دارد. زبان گفتاری بیشتر ساکنان آشخانه کرمانجی است.[8] ا شهرآشخانه قطب کشاورزی، دامپروری وبزرگترین شهرستان استان از نظر وسعت است.

اولین گروه‌هایی که در آشخانه ساکن شدند، پنج قوم «شاهقلی»shahqoli ،(قره ولی)qaravali، (دوولی)davvali (کرسان)karsan، (سللور)sellur، نام داشتند که به مجموع پنج چشمه نزدیک محل اقامت آن‌ها «چشمه شاهقلی» گفته می‌شود. بزرگترین چشمهٔ این مجموعه کانی هسپان (چشمهٔ اسب‌ها) نام دارد، کانی روون، کانی دو گورران، کانی مامی mamey کانی گرراو، کانی روستم، کانی ایمیم، کانی بندی، کانی ترناو

نام‌گذاری

-روایت اول: در زبان کرمانجی به آسیاب آبی «اَش» گفته می‌شود که در قدیم به‌دلیل وجود چشمه‌های ذکر شده در آشخانه و وجود آسیاب‌های آبی در جهت تبدیل گندم به آرد بوده‌است «اَشخانه» گفته می‌شده که بعدها با تغییر لفظ از اَشخانه به آشخانه تبدیل شده‌است. -روایت دوم: وجود سلسلهٔ اَشکانیان در این منطقه که بعدها اَشکانه به آشخانه تبدیل شده‌است.

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت این شهر ۲۵٬۱۰۴ نفر (در ۷٬۲۴۵ خانوار) بوده‌است.[9]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۷۰۹٬۵۰۷—    
۱۳۸۵۱۸٬۲۳۴+۹۱٫۸٪
۱۳۹۰۲۲٬۸۷۷+۲۵٫۵٪
۱۳۹۵۲۵٬۱۰۴+۹٫۷٪

جمعیت این شهر که در اوایل انقلاب ۵۷ حدود ۶ هزار نفر بود در سال ۱۳۸۴ به ۲۰ هزار نفر رسید. سرعت مهاجرت به این شهر باعث ایجاد پدیده حاشیه‌نشینی شده‌است.[10] براساس گمانه زنی ها براساس مهاجرت های زیاد شکل گرفته از روستا های اطراف به دلیل عدم وجود شغل ثابت در روستاها از سال 1395 تا اوایل سال 1400 جمعیت شهر آشخانه بالغ بر 45.000هزار نفر رسیده است.

ایجاد شهرستان جدید اترک(مانه)

به گفته محمد وحیدی نماینده مردم ۵ شهرستان خراسان شمالی در مجلس شورای اسلامی در جلسه ای در شهر پیش قلعه در اواخر ماه خرداد سال ۱۳۹۹ از تأیید مصوبه فرمانداری مانه وسملقان دربارهٔ جدایی مانه از سملقان خبرداد و گفت فقط تأیید وزیر کشور و هیئت دولت مانده‌است که به زودی تأیید خواهد شد.

اگر مصوبه هیئت دولت دربارهٔ تقسیمات کشوری گرفته شود شهرستان مانه وسملقان تبدیل به دوشهرستان اترک(مانه) به مرکزیت شهر پیش قلعه و شهرستان آشخانه به مرکزیت شهر آشخانه احتمالاً خواهد شد.[11]

منابع
  • "Maps, Weather, Videos, and Airports for Ashkhaneh, Iran". redirect to /world/. Retrieved 2015-08-06.
  1. «بانک اطلاعات تقسیمات کشوری-جستجو شهر». پورتال وزارت کشور. ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
  3. «پورتال شهرداری آشخانه». پورتال شهرداری آشخانه (به عربی). ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ سپتامبر ۲۰۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
  4. «اجرای طرح هم کد سازی تلفن ثابت». وبگاه شرکت مخابرات ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۴.
  5. A. Manafy. The Kurdish Political Struggles in Iran, Iraq, and Turkey: A Critical Analysis (illustrated ed.). University Press of America, 2005. p. 6. ISBN 0-7618-3003-0.
  6. فرهنگستان زبان کردی
  7. روزنامه کیهان> شماره ۱۸۵۳۱ ۱۰/۳/۸۵> صفحه ۱۱ (شهرستانها)
  8. ataland
  9. «تعداد جمعیت و خانوار به تفکیک تقسیمات کشوری براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵» (اکسل). درگاه ملی آمار.
  10. «تحلیلی قدس آنلاین». پایگاه خبری. ۲۰۱۵-۰۸-۰۶. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۲ دسامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۵-۰۸-۰۶.
  11. Garshad, A; Hashemi, M; Hatame, A; Hossienpour, B; ostade, N; Hossienzadeh, A; Tajzadeh, A; Behravan, S; KHane, H (2017-01-01). "Examine the relationship between self-esteem and religious attitudes nursing students Bojnoord 2013". Journal of North Khorasan University of Medical Sciences. 8 (3): 439–445. doi:10.18869/acadpub.jnkums.8.3.439. ISSN 2008-8698.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.