ازگیل ژاپنی
ازگیل ژاپنی میوه‌ای از خانواده گلسرخیان از سرده ازگیل‌ها هم‌خانواده با سیب و گلابی است.این میوه با توجه به اقلیم شمال کشور، در این ناحیه بسیار مورد توجه است،در زبان تالشی به آن هَنبو ، اَنبوه یا اَمرِکا سِر گفته میشود.دانه این میوه دارای حدود ۵ درصد پروتئین می‌باشد.مزه آن تا زمانی که کامل رسیده باشد شیرین و ترش میشود.
| ازگیل ژاپنی | |
|---|---|
 | |
| میوه در حال رسیدن | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | گیاهان |
| شاخه: | گیاهان گلدار |
| رده: | دولپه‌ای‌ها |
| تیره: | گلسرخیان |
| سرده: | اریوبتریا |
| گونه: | E. japonica |
| نام علمی | |
| Eriobotrya japonica | |
| مترادف | |
|
Mespilus japonica | |
تاریخچه
منشأ ازگیل ژاپنی از جنوب چین است و از آنجا به ژاپن برده شده‌است (بیش از ۱۰۰۰ سال کشت). نام کهن این میوه در چینی «لو کوآت» است به معنای نارنج سمار[1] و در لاتین مدرن «اریو بوتریا جاپونیکا» (اریو = پشم + بوتریاس = خوشه انگور) خوانده میشود.[2][3][4] نام دیگر آن آلوی شرقی، آلوی چینی و آلوی ژاپنی است.[5] این میوه در استان مازندران و گیلان نیز کشت میشود و در زبان گیلکی بیه پس به آن انبه و گیلکی بیه پیش انبوه نیز می‌گویند و مازندرانی‌ها کندس یا کونوس می‌نامند. در دهه ۳۰ شمسی به این میوه ثریا نیز گفته می‌شد. در فرهنگ دهخدا از آن با عنوان انبهٔ ژاپنی . [اَم ْ ب َ/ب ِ ی ِ پ ُ] (ترکیب وصفی، اِ مرکب) یاد شده که درختی زینتی است که میوهٔ مأکول دارد و در باغات مازندران و کرج جدیداً کاشته شده‌است.[6] جدیداً در مناطق مدیترانه ای دلفارد جیرفت پرورش یافته‌است. متأسفانه این میوه به دلیل فرسودگی زود هنگام قابلیت انبار و صادر کردن سختی دارد.
ارزش غذایی
| مواد مغذی در هر ۱۰۰ گرم (۳٫۵ اونس) | |
|---|---|
| انرژی | ۱۹۷ کیلوژول (۴۷ کیلوکالری) |
| کربوهیدرات‌ها | ۱۲٫۱۴ g |
| فیبر | ۱٫۷ g |
| چربی | ۰٫۲ g |
| پروتئین | ۰٫۴۳ g |
| ویتامین آی معادل | ۷۶ میکروگرم (۸٪) |
| ویتامین ب۱ (تیامین) | ۰٫۰۱۹ میلی‌گرم (۱٪) |
| ویتامین ب۲ (ریبوفلاوین) | ۰٫۰۲۴ میلی‌گرم (۲٪) |
| ویتامین ب۳ (نیاسین) | ۰٫۱۸ میلی‌گرم (۱٪) |
| ویتامین ب۶ | ۰٫۱ میلی‌گرم (۸٪) |
| اسید فولیک (ویتامین ب۹) | ۱۴ میکروگرم (۴٪) |
| ویتامین C | ۱ میلی‌گرم (۲٪) |
| کلسیم | ۱۶ میلی‌گرم (۲٪) |
| آهن | ۰٫۲۸ میلی‌گرم (۲٪) |
| منیزیم | ۱۳ میلی‌گرم (۴٪) |
| منگنز | ۰٫۱۴۸ میلی‌گرم (۷٪) |
| فسفر | ۲۷ میلی‌گرم (۴٪) |
| پتاسیم | ۲۶۶ میلی‌گرم (۶٪) |
| سدیم | ۱ میلی‌گرم (۰٪) |
| روی | ۰٫۰۵ میلی‌گرم (۱٪) |
| Link to USDA Database entry درصدها نسبی‌اند منبع: پایگاه اطلاعاتی مواد غذایی آمریکا | |
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Loquat». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۵ سپتامبر ۲۰۱۷.
- https://www.etymonline.com/word/loquat
- https://en.wikipedia.org/wiki/Eriobotrya
- https://www.merriam-webster.com/dictionary/Eriobotrya
- https://books.google.com/books?id=eMgaXGsBEWIC&pg=PA25&lpg=PA25&dq=Latin,+from+erio-+%2B+-botrya+(from+Greek+botrys+bunch+of+grapes)&source=bl&ots=ScMx9JL4Na&sig=GSJJ1idoq5fFreosSjlUB0rKo4g&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjvvov87r3bAhXPYVAKHStgCb0Q6AEIOjAH#v=onepage&q=Latin%2C%20from%20erio-%20%2B%20-botrya%20(from%20Greek%20botrys%20bunch%20of%20grapes)&f=false
- http://nassau.ifas.ufl.edu/horticulture/fruit/loquat.html
- https://www.vajehyab.com/dehkhoda/انبه+ٔ+ژاپنی