ویتامین ب۳
ویتامین ب۳ (انگلیسی: Vitamin B3) نوعی ویتامین از دسته ویتامینهای گروه ب است که سه نوع دارد: نیکوتینامید، نیاسین و نیکوتینامید ریبوزید.[1] هر سه نوع ویتامین یاد شده، در بدن مبدل به نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید (NAD) میشوند.[1] مادهٔ NAD برای حیات بشر ضروری است و بدن انسان قادر نیست آنرا بدون حضور ویتامین ب۳ یا تریپتوفان بسازد.[1] نیکوتینامید ریبوزید در سال ۲۰۰۴ میلادی کشف شد.[1] به این گروه سه تایی از ویتامینها، گاهی ویتامین ب۳ کمپلکس گفته میشود.[2]
مکانیسم عملکرد
حضور مادهٔ نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید (NAD) به همراه نوع فسفریله آن نیکوتینآمید آدنین دینوکلئوتید فسفات (NADP) در بدن جهت فرایند بازسازی دیانای و انتقال یونهای کلسیم الزامی است.[3]
منابع
ویتامین ب۳ موجود در انواع لوبیا، شیر، گوشت و تخممرغ بهخوبی در بدن جذب میشود. در آرد غنیشده نیز نوع غیر-کوآنزیمی این ویتامین (موسوم به نیاسین آزاد) به وفور یافت میشود. دانههای غلات چندان ویتامین ب۳ ندارند.[3]
مسمومیت
حداکثر میزان مجاز ویتامین ب۳، ۳۵ میلیگرم در روز است. در دوزهای روزانه ۳۰ میلیگرم هم برافروختگی و قرمزی پوست گزارش شدهاست که همیشه از ناحیهٔ صورت آغاز شده و گاهی با خشکی پوست، خارش، بیحسی و سردرد همراه بودهاست.[3] مسمومیت کبدی، جدیترین عارضهٔ ویتامین ب۳ است که در دوزهای بیشتر از ۲ گرم در روز رخ میدهد.[4] هپاتیت ناگهانی مرگبار در دوزهای ۳ تا ۹ گرم در روز گزارش شده که نیازمند پیوند کبد است. سایر عوارض شامل پیشدیابت، افزایش دفع اوره در ادرار، ورم لکه زرد، و کیست لکه زرد است.[3]
کمبود
کمبود ویتامین ب۳ سبب بروز بیماری پلاگر میشود که در افراد الکلی شایعتر است. علائم این بیماری شامل استفراغ، بیاشتهایی، شکمدرد و خستگی عمومی است.[3]
منابع
- Stipanuk, Martha H.; Caudill, Marie A. (2013). Biochemical, Physiological, and Molecular Aspects of Human Nutrition - E-Book. Elsevier Health Sciences. p. 541. ISBN 9780323266956.
Vitamin B3... potentially includes three different molecular forms: nicotinic acid, niacinamide, and nicotinamide riboside
- Silvestre, Ricardo; Torrado, Egídio (2018). Metabolic Interaction in Infection. Springer. p. 364. ISBN 978-3-3197-4932-7.
Niacin or nicotinate, together with its amide form nicotinamide, defines the group of vitamin B3 complex
- Suter, Paolo; Russell, Robert (2018). "Chapter 326: Vitamin and Trace Mineral Deficiency and Excess". Harrison's Principles of Internal Medicine, 20th Ed. New York, NY: McGraw-Hill. ISBN 978-1259644030.
- Goodman & Gilman's the pharmacological basis of therapeutics. Goodman, Louis S. (Louis Sanford), 1906-2000., Hardman, Joel G., Limbird, Lee E., Gilman, Alfred Goodman, 1941-2015. (10th ed.). New York: McGraw-Hill. 2001. ISBN 0071354697. OCLC 46548349.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Vitamin B3». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲۷ مارس ۲۰۲۰.