لوودوپا

لوودوپا یک آمینو اسید است که به عنوان بخشی از بیولوژی طبیعی انسان‌ها و حیوانات مورد استفاده قرار می‌گیرد. انسان‌ها نیز مانند بخشی از حیوانات لوودوپا را از طریق بیوسنتز اسید آمینهٔ L-tyrosine می‌سازد. لوودوپا در عملکرد انتقال دهنده های عصبی دوپامین، نوراپی نفرین(نورآدرنالین) و همچنین اپی نفرین (که همه این انتقال دهنده‌ها با هم با عنوان کاتکول آمین شناخته می‌شوند) تأثیر بسزایی دارد. به علاوه لوودوپا در آزادسازی فاکتورهای نوروتروفیک توسط مغز نیز دخالت دارند.[1][2]

L-DOPA
اطلاعات درمانی
ردهٔ بارداری
  • AU: B3
  • US: C (احتمال خطر رد نشده‌است)
    وضعیت قانونی
    روش مصرف داروoral, intravenous
    اطلاعات فارماکوکینتیک
    فراهمی زیستی30%
    سوخت و سازAromatic-L-amino-acid decarboxylase
    نیمه‌عمر (داروشناسی)0.75–1.5 hours
    دفعrenal 70–80%
    شناسه‌ها
    سی‌ای‌اس59-92-7 Y
    ای‌تی‌سیN04BA01
    پاب‌کمCID: 6047
    IUPHAR/BPS3639
    دراگ‌بنکDB01235 Y
    کم‌اسپایدر5824 Y
    UNII46627O600J Y
    KEGGD00059 Y
    ChEBICHEBI:15765 Y
    ChEMBLCHEMBL1009 Y
    اطلاعات شیمیایی
    فرمول شیمیاییC9H11NO4
    وزن مولکولی197.19 g/mol
      (بررسی)

    لوودوپا (به انگلیسی: Levodopa) یا L-DOPA

    رده درمانی: داروهای درمان پارکینسون

    اشکال دارویی: قرص

    لوودوپا می‌تواند به شکل خالص خود تولید شده و به عنوان ماده مخدر روانگردان به فروش برسد. نام‌های تجاری این ماده عبارتند از Sinemet, Pharmacopa, Atamet, Stalevo, Madopar و همچنین Prolopa.[3]

    موارد مصرف

    لوودوپا در درمان بیماری پارکینسون مصرف می‌شود. لوودوپا کندی حرکات (برادی کینزی) و سختی عضلات (رژیدیتی) بیماران پارکینسونی را بیشتر از رعشه (ترمور) بهبود می‌بخشد. لوودوپا به منظور افزایش غلظت دوپامین در درمان بیماری پارکینسون و بیماری سگاوا مورد استفاده قرار می‌گیرد. این روش درمانی برای نخستین بار توسط George Cotzias و همکارانش اثبات و اجرا شد که به پاس این کشف برنده جایزه لاسکر نیز شدند.[4][5]

    دوپامین ماده‌ای است که نبود یا کمبود آن در مغز موجب بیماری پارکینسون می‌شود. بدن می‌تواند در عقده‌های مغز لوودوپا را به دوپامین تبدیل کند لذا بهبودی قابل توجهی در بیماران پارکینسونی انتظار می‌رود.

    زمانی که لوودوپا وارد سیستم عصبی مرکزی می‌شود به وسیله آنزیم Aromatic L-amino acid decarboxylase به دوپامین تبدیل می‌شود. پیریدوکسال فسفات (ویتامین ب۶) یکی از کوفاکتور‌های مهم در این واکنش محسوب می‌شود در نتیجه گاهی همراه لوودوپا برای بیمار تجویز می‌شود.

    علاوه بر سیستم عصبی مرکزی، لوودوپا در سیستم عصبی محیطی نیز به دوپامین تبدیل می‌شود. سیگنالینگ بیش از حد دوپامین در سیستم عصبی محیطی می‌تواند عوارض جانبی فراوانی داشته باشد. برای پیشگیری از دکربوکسیلاسیون دوپامین، این دارو اغلب به صورت ترکیب با سایر داروها مانند لوودوپابی (لودوپا + بنسرازید) و لوودوپاسی (لودوپا + کاربی دوپا) بیشتر به کار می‌رود که سرعت تبدیل لودوپا به دوپامین در بدن را کاهش می‌دهد و موجب می‌شود لوودوپای بیشتری از سد خونی مغز عبور کند. به زبانی دیگر، به‌طور معمول در کنار لوودوپا از مهارکنندهٔ دوپامین محیطی مثل کاربیدوپا (جهت ممانعت از تشکیل دوپامین در سیستم عصبی محیطی)استفاده می‌شود. عدم استفاده از این مهار کننده‌ها به حدی باعث عوارض جانبی لوودوپا می‌شود که در طول تاریخ عمل بسیاری سردرگمی شده بود.[6][7]

    همچنین ترکیب این دو دارو به عنوان یک درمان بالقوه برای سندروم پای بیقرار نیز مورد مطالعه قرار داده شد و مشاهده ای از کاهش علائم این بیماری دیده نشد.[8]

    پس از تجویز داروی لوودوپا، دو نوع پاسخ مشاهده می‌شود:

    • یک پاسخ کوتاه مدت که مربوط به نیمهٔ عمر داروست.
    • پاسخ بلندمدت که مربوط به حداقل دو هفته بعدی است. در درمان پارکینسون این پاسخ معمولاً برای مراحل اولیه بیماری مشاهده می‌شود که مغز هنوز توانایی خود را در ذخیره دوپامین از دست نداده است.

    نقش بیولوژیکی

    لوودوپا را از طریق بیوسنتز اسید آمینهٔ L-tyrosine ساخته می‌شود. لوودوپا از دوپامین، نوراپی نفرین (نورآدرنالین) و اپی نفرین (آدرنالین) نشات گرفته‌است که به‌طور کلی به عنوان کاتکول آمین شناخته می‌شود.

    عوارض جانبی

    عوارض جانبی لوودوپا شامل:

    • افت فشار خون به خصوص اگر دوز دارو بیش از حد بالا باشد.
    • آریتمی(به ندرت)
    • تهوع که اغلب با مصرف همراه مواد غذایی کاهش میابد. اگرچه پروتئین باعث کاهش جذب دارو می‌شود و ازآنجایی که لوودوپا یک اسید آمینه است در نتیجه پروتئین باعث مهار جذب داروی لوودوپا توسط بدن می‌شود.
    • خونریزی گوارشی
    • اختلال تنفس
    • ریزش مو
    • سردرگمی
    • مشکلات عاطفی به خصوص اضطراب افزایش بیش از حد میل جنسی
    • رویا دیدن زیاد و یا بی خوابی
    • توهم شنوایی یا بصری
    • اثرات یادگیری; برخی از شواهد نشان می‌دهد که این دارو حافظه کاری را بهبود می‌بخشد در حالی که به سایر عملکردهای پیچیده تر خدشه وارد می‌کند
    • خواب آلودگی و تجربه حمله در خواب

    عوارض جانبی داروی لوودوپا از سایر درمان های آنتی پارکینسونی مثل آنتی کولینرژیک‌ها کمتر است.

    اثرات جدی تر داروی لوودوپا در درمان بیماری پارکینسون شامل:

    معمولاً برای جلوگیری از این اثرات سعی می‌شود تا دوز لوودوپا تا حد ممکن کاهش پیدا کند.[9]

    تاریخچه

    دانشمند سوئدی به نام Arvid Carlsson در دهه ۱۹۵۰ نشان داد که با تزریق لوودوپا در حیوانات، علائم بیماری پارکینسون در آن‌ها به شدت کاهش یافت. در راستای این تحقیق، کارلسون جایزه نوبل سال ۲۰۰۰ را دریافت کرد. در سال‌های ۱۹۶۰ و ۱۹۶۱ فردی به نام Oleh Hornykiewicz به همراه همکارش Walther Birkmayer پس از اینکه متوجه کاهش چشمگیر میزان دوپامین در مغز بیماران پارکینسونی شد، مقاله ای در رابطه با تأثیر لوودوپا تزریق وریدی در درمان بیماری پارکینسون را منتشر کرد. این دارو بعدها توسط George Cotzias برای مسمومیت‌های منگنز و درمان‌های پارکینسونی توسعه یافت. همچنین یک متخصص مغز و اعصاب به نام الیور ساکس در کتاب خود با عنوان Awakenings (که همنام با فیلمی با همین عنوان است) این روش درمانی را به تفصیل شرح داد.

    جایزه نوبل شیمی سال ۲۰۰۱ نیز به داروی لوودوپا مربوط بود. کمیته اهدای جایزه نوبل ۱/۴ جایزه آن سال را به William S. Knowles اهدا کردند که بر روی یکسری واکنش‌های شیمیایی خاص تمرکز کرده بود که در حالاتی نیز منجر به تولید لوودوپا می‌شد.[10][11][12][13][14][15]

    جستارهای وابسته

    منابع
    1. Citation; Lopez, VM; Decatur, CL; Stamer, WD; Lynch, RM; McKay, BS (2008). "L-DOPA is an endogenous ligand for OA1". PLoS Biol. 6 (9): e236. doi:10.1371/journal.pbio.0060236. PMC 2553842. PMID 18828673.
    2. Hiroshima Y1, Miyamoto H; Nakamura, F; et al. (Jan 2014). "The protein Ocular albinism 1 is the orphan GPCR GPR143 and mediates depressor and bradycardic responses to DOPA in the nucleus tractus solitarii". Br J Pharmacol. 171 (2): 403–14. doi:10.1111/bph.12459. PMC 3904260.
    3. Jürgen Martens, Kurt Günther, Maren Schickedanz: "Resolution of Optical Isomers by Thin-Layer Chromatography: Enantiomeric Purity of Methyldopa", Arch. Pharm. (Weinheim) 1986, 319, S. 572−574. (DOI:10.1002/ardp.19863190618)
    4. Lasker Award 1969 Description, accessed April 1, 2013
    5. Tanya Simuni and Howard Hurtig. "Levadopa: A Pharmacologic Miracle Four Decades Later", in Parkinson's Disease: Diagnosis and Clinical Management (Google eBook). Eds. Stewart A Factor and William J Weiner. Demos Medical Publishing, 2008
    6. "Medicare D". Medicare. 2014. Retrieved 12 November 2015.
    7. "Lodosyn", Drugs, nd, retrieved 12 November 2012
    8. "L-dopa for RLS". Bandolier. 1 April 2007. Archived from the original on 3 September 2012. Retrieved 2008-10-16.
    9. Merims D, Giladi N (2008). "Dopamine dysregulation syndrome, addiction and behavioral changes in Parkinson's disease". Parkinsonism Relat Disord. 14 (4): 273–280. doi:10.1016/j.parkreldis.2007.09.007. PMID 17988927.
    10. EHRINGER H, HORNYKIEWICZ O (1960). "Distribution of noradrenaline and dopamine (3-hydroxytyramine) in the human brain and their behavior in diseases of the extrapyramidal system". Klin Wochenschr. 38: 1236–9. PMID 13726012.
    11. BIRKMAYER W, HORNYKIEWICZ O (1961). "The L-3,4-dioxyphenylalanine (DOPA)-effect in Parkinson-akinesia". Wien Klin Wochenschr. 73: 787–8. PMID 13869404.
    12. Cotzias GC, Papavasiliou PS, Gellene R (1969). "L-dopa in parkinson's syndrome". The New England Journal of Medicine. 281 (5): 272–273. doi:10.1056/NEJM196907312810518. PMID 5791298.
    13. Knowles, William S. (1983). "Asymmetric hydrogenation". Accounts of Chemical Research. 16 (3): 106–112. doi:10.1021/ar00087a006.
    14. "Synthetic scheme for total synthesis of DOPA, L- (Monsanto)". UW Madison, Department of Chemistry. Retrieved Sep 30, 2013.
    15. Knowles, W. S. (March 1986). "Application of organometallic catalysis to the commercial production of L-DOPA". Journal of Chemical Education. 63 (3): 222. doi:10.1021/ed063p222.
    • حشمتی، پونه (۱۳۸۷). فرهنگ داروهای ژنریک ایران.

    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.