استان اربیل

استان اربیل (به کردی سورانی: پارێزگای هه‌ولێر)[1] یکی از استان‌های هجده‌گانه کشور عراق، واقع در منطقه خودگردان کردستان است. اربیل به همراه استان‌های دهوک، حلبچه و سلیمانیه چهار استان کردستان عراق را تشکیل می‌دهند.

استان اربیل

کردی: پارێزگای هه‌ولێر
عربی: محافظة أربيل‎‎
استان
جایگاه استان اربیل در عراق
جایگاه استان اربیل در اقلیم کردستان عراق
مختصات: ۳۶°۱۱′ شمالی ۴۴°۲′ شرقی
مختصات: ۳۶°۱۱′ شمالی ۴۴°۲′ شرقی
کشور عراق
منطقه خودمختار کردستان عراق
مرکزاربیل
مدیریت
 • فرماندارامید خوشناو
مساحت
 • کل۱۵۰۷۴ کیلومتر مربع (۵۸۰۰ مایل مربع)
جمعیت
 (۲۰۲۰)
 • کل۲٬۹۳۲٬۸۰۰
منطقه زمانییوتی‌سی ۳+
پیش‌شماره(های) تلفن۶۶ ۹۶۴+
کد ایزو ۳۱۶۶IQ-AR

اکثریت ساکنان این استان کردهای اهل سنت هستند ولی اقلیتی از آشوری‌ها‌، ترکمان‌ها و عرب‌ها‌[2][3][4][5][6][7] نیز در اربیل سکونت دارند.

جغرافیا

این استان در شمال کشور عراق واقع شده و هم‌مرز با ایران و ترکیه است. از این استان دو شهرستان چومان و سوران هم‌مرز با ایران هستند.[8]

شهر اربیل مرکز استان است و شهر رواندوز دیگر شهر مهم استان است.

مساحت استان اربیل ۱۵٬۰۷۴ کیلومتر مربع است

شهرستان‌ها و بخش‌ها
شهرستان‌های استان اربیل

استان اربیل دارای ۱۰ شهرستان (عربی: قضاء، کردی: قه‌زا) است که هر یک به بخش‌هایی (عربی و کردی: ناحیه) تقسیم شده‌اند.[9] شهرستان‌های اربیل عبارتند از:

شهرستانمرکزتعداد بخش‌ها
اربیلاربیل۴
چومانچومان۵
خباتخبات۴
دشت اربیلبنه‌سلاوه۵
رواندوزرواندوز۲
سورانسوران۴
شقلاوهشقلاوه۶
کوی‌سنجقکوی‌سنجق۶
مخمورمخمور۴
مرگه‌سورمرگه‌سور۶

اقتصاد

اقتصاد این استان بیشتر بر پایهٔ کشاورزی است که این بخش در جریان ستیز میان دولت صدام حسین و کردهای عراق به شدت آسیب دید. قاچاق کالا در زمان تحریم‌های سازمان ملل متحد، تا مدتی یکی از منابع بزرگ درآمد برای مردم این منطقه بود.

نگارخانه

منابع
  1. پارێز در کردی به معنی محافظت است. این واژه هم‌ریشه با پرهیز فارسی است که در قدیم نیز معنی محافظت می‌داده‌است. (منبع: واژه‌نامه پهلوی-انگلیسی مک‌کنزی، سرواژه پرهیز). ساخت نوواژهٔ پارێزگا (محل حفاظتی) در کردی با گرته‌برداری از واژهٔ عربی محافظة (استان) صورت گرفته‌است. نام هه‌ولێر دگرگون‌شده همان نام سامی اربیل (اربع اله: چهار ایزد) است.
  2. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ ژوئیه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۳.
  3. سیاسی حکومت اقلیم کردستان/ مرکز مطالعاتی استراتژیک اورسام ساختار سیاسی حکومت اقلیم کردستان/ مرکز مطالعاتی استراتژیک اورسام خبرگزاری کردپرس-بخش فارسی
  4. http://www.asnoor.ir/Public/Parties/ViewParties.aspx?Code=100338%5Bپیوند+مرده%5D
  5. التاریخ السیاسی لترکمان العراق تاریخ سیاسی ترکمان العراق - عزیز قادر صمانچی - من اصدارات المرکز الترکمانی العراقی للدراسات والبحوث- لندن - صفحهٔ ۸۹
  6. http://www.shafaaq.com/fa/shafaaq-news/news-exclusive-shafaaq/1578-2010-12-13-14-33-16.html?reset-settings%5Bپیوند+مرده%5D
  7. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۹ اوت ۲۰۱۳.
  8. نقشهٔ گردشگری استان اربیل
  9. «وب‌گاه رسمی استان اربیل». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ دسامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۵ ژوئیه ۲۰۰۸.
  • ویکی‌پدیای انگلیسی
استان‌های عراق
اربیل | انبار | بابِل | بغداد | بصره | تأمیم | دهوک | دیاله | ذی‌قار | سلیمانیه | صلاح‌الدین | قادسیه | کربلا | مثنی | میسان | نجف | نینوا | واسط
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.