تاکومتر

دورسنج موتور خودرو یا تاکومتر ابزاری است که سرعت شافت یا دیسک خودرو، موتورسیکلت یا سایر ماشین‌ها را اندازه‌گیری می‌کند. این دستگاه معمولاً سرعت دیسک را در واحد دور در دقیقه، یا آر پی ام (RPM: revolutions per minute) اندازه‌گیری می‌کند. واژهٔ «تاکومتر» از کلمات یونانیِ «تاکو» به‌معنای «سرعت» و «مترون» به‌معنای «اندازه‌گیری» گرفته شده‌است.

تاکومتر اتوموبیل که سرعت چرخش موتور را در واحد آر پی ام نشان می‌دهد. همچنین خط قرمزی که نشانگر بیشترین میزان احتراق سوخت در خودرو است
یک تاکومتر که از دو آهنربا و یک سنسور اثر هال تشکیل شده است.

به عبارت دیگر دورسنج (Tachometer) سرعت دوران، سرعت خطی و تعداد دور اجسام دوار را می تواند اندازه گیری کند. دورسنج ها با توجه به قابلیت تماس با اجسام به دو دسته دورسنج تماسی و دورسنج غیرتماسی تقسیم می شوند، در صورتی که نتوان با جسم مورد نظر تماسی برقرار کرد از دورسنج های غیر تماسی و در مواردی که بتوان تماس داشت از دورسنج های تماسی استفاده می شود.[1]

تاریخچه

دورسنج ها به صورت آنالوگ و دیجیتال ساخته می شوند که مدل آنالوگ و کاملاً مکانیکی آنها بسیار قدیمی است امروزه مدل های دیجیتال در انواع مکانیکی و نوری، مادون قرمز ( که عمدتاً با نام دورسنج لیزری شناخته می شود ) و مکانیکی-لیزری و مدل بسیار پیشرفته و دقیق تر به صورت پرتابل به بازار عرضه می شوند.

دور سنج های آنالوگ قدیمی ترین مدل های تاکومتر در جهان محسوب می شوند اولین دورسنج برای اندازه گیری سرعت حرکت و توسط دانشمند آلمانی Dietrich Uhlhorn در سال 1817 بر اساس خاصیت گریز از مرکز ساخته شد که در سال 1840 برای اندازه گیری سرعت و دور گردش چرخ های لوکوموتیو استفاده شد. این دور سنج ها در ادامه مسیر پیشرفت خود در خودرو های سبک و سنگین برای سنجش دور موتور ماشین ها به کار گرفته شدند که رفته رفته جای خود را به مدل های دیجیتالی دادند. دور سنج های آنالوگ بر اساس عملکرد چرخش یک شفت یا محور عمودی متصل به فنر سپس صفحه درجه بندی شده کار می کنند[2][3]

انواع دورسنج
  1. دورسنج آنالوگ
  2. دورسنج دیجیتال
  3. دورسنج دیجیتال مکانیکی
  4. دور سنج نوری
  5. دورسنج مادون قرمز
  6. دورسنج مادون قرمز و مکانیکی
  7. تاکومتر مغناطیسی[4]

دورسنج مادون قرمز (لیزری)

این تجهیز با بهره گیری از سنسور های تاکومتر مادون قرمز دقیق و حساس و نور لیزر بالاترین دقت و سرعت را در اندازه گیری ها به نمایش می گذارند سنسور های دور سنجی گاهی در قالب ماژول دورسنج برای مقاصد آموزشی به بازار عرضه می شوند.در این تاکومترها باید یک جسم منعکس کننده نور بر روی شافت مورد نظر نصب گردد. تاکومتر یک اشعه لیزر به شافت می تاباند و با هر بار رد شدن جسم نصب شده از زیر نور لیزر، انعکاس آن به تاکومتر می رسد و بدین صورت سرعت دوران شافت را اندازه می گیرد.[5]

دورسنج مادون قرمز و مکانیکی

دورسنج مادون قرمز و مکانیکی نوع دو کاره و پیشرفته تری نسبت به انواع قبلی تکومترهاست که با دارا بودن سنسور مادون قرمز مجهز به نور لیزر و اتصالات مکانیکی توامان جهت اندازه گیری های مختلف استفاده می شوند.

منابع
  1. «تاکومتر-ویکی‌پدیا انگلیسی».
  2. «ویکی‌پدیا انگلیسی براساس کتاب Erjavec, Jack (2005). Automotive Technology».
  3. «دورسنج چیست».
  4. Erjavec, Jack (2005). Automotive Technology. ISBN 1-4018-4831-1.
  5. «تاکومتر».

ویکی‌پدیای انگلیسی

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.