جان دالتون

جان دالتون (به انگلیسی: John Dalton) شیمی‌دان و فیزیک‌دان بریتانیایی بود. معروفیت او بیشتر بخاطر پیشگامی او در نظریه اتمی است. دالتون همچنین نخستین مقالات علمی با موضوع کوررنگی را که حقایق بسیار مهمی در رابطه با تمایز رنگ‌ها را در بر می‌گرفت در سال ۱۷۹۸ ارائه کرد.[1] به دلیل خدمات دالتون در این زمینه، این ضایعه گاهی با عنوان دالتونیسم هم مطرح می‌گردد. پس از مرگ دالتون، چشمان وی برداشته و به مجمع ادبی و فلسفی منچستر منتقل گردید. در سال ۱۹۹۵ محققان با استفاده از تجزیه و تحلیل دی‌ان‌ای نمونه کوچکی از بازماندهٔ چشم دالتون به بررسی مجدد کوررنگی او پرداختند.[2]

جان دالتون
زادهٔ۶ سپتامبر ۱۷۶۶
ایگلزفیلد، کامبرلند، انگلستان
درگذشت۲۷ ژوئیه ۱۸۴۴
منچستر، انگلستان
شناخته‌شده برایکاشف تئوری اتم و الکترون
کاشف بیماری کورنگی (دالتونیسم)
پیشینه علمی
رشته(های) فعالیتشیمی، فیزیک، هواشناسی
دانشجویان دکتریجیمز پرسکات ژول

زندگی‌نامه

جان دالتون ۱۰ سال پیش از ثبت و اعلان استقلال آمریکا در سال ۱۷۶۶، در انگلستان زاده شد. خانواده او در یک کلبه کوچک گلی در روستایی زندگی می‌کردند. در کودکی، جان به همراه برادرش در یک مزرعه کار می‌کرد و در مغازه پدر در بافتن لباس او را یاری می‌دادند. با وجود فراهم بودن اندکی از لوازم اولیه زندگی آن‌ها خانواده فقیری بودند، بسیاری از پسران فقیر در آن زمان از داشتن تحصیلات محروم بودند، اما جان توانست با خوش‌شانسی در مدرسه‌ای در همان نزدیک زادگاهش مشغول تحصیل شود. او به یادگیری علاقه زیادی نشان می‌داد. آموزگاران نیز او را به یادگیری تشویق می‌کردند. در ۱۲ سالگی، او اولین مدرسه خود را در شهری نزدیک محل اقامتش باز کرد اما به خاطر کمبود پول مجبور به بستن آنجا و کار کردن در مزرعه عمه‌اش شد.

۳ سال بعد، به همراه برادر بزرگ‌تر و یکی از دوستانش مدرسه‌ای را در کندال[3] انگلیس باز کرد. به تدریس انگلیسی. لاتین، یونانی، فرانسوی و ۲۱ موضوع علمی و ریاضی پرداخت. جان به یادگیری طبیعت و هوای اطراف خود می‌پرداخت. او پروانه‌ها، حلزون، و. . . را جمع‌آوری می‌کرد. جان دالتون پی برد که دچار کوررنگی ست و به یادگیری آن روی آورد. در ۱۷۹۳، جان به عنوان معلم خصوصی به منچستر رفت و در کالج جدید مشغول به تدریس شد؛ و در آنجا به مشاهده رفتار گازها پرداخت.

او به عناصر و اجزاء مختلف و چگونگی درست شدن آن‌ها اندیشید. جان نظریه‌ای داشت که بر طبق آن، هر عنصری از اتمهای مجزا تشکیل شده و تمام عناصر با یکدیگر متفاوت هستند زیرا اتم‌های سازنده هر کدام از آنها، با دیگری متفاوت است.

او فکر می‌کرد که هر عنصری وزن مخصوص می‌دارد، زیرا از اتم‌های متفاوتی تشکیل شده. در سال ۱۸۰۸، جان دالتون کتابی با مضمون، نظامی نوین در فلسفه شیمی منتشر کرد که در آن وزن بسیاری از اتم‌های شناخته شده را جمع‌آوری و لیست کرده بود. مقدار عددی وزن‌هایی که او محاسبه کرده کاملاً دقیق نبودند، اما مبنایی بودند برای جدول تناوبی پیشرفته، اگرچه بسیاری نظریه دالتون در مورد ساختار اتم را نپذیرفتند، اما وی بر تحقیقات خود برای دفاع از نظریه‌اش ادامه می‌داد.

جان دالتون در سال ۱۸۴۴ درگذشت، او با افتخار در انگلستان به خاک سپرده شد. بیش از ۴۰۰٬۰۰۰ نفر بدن بی‌جان او را هنگام قرار گرفتن در تابوت مشایعت کردند. آخرین تجربه و آزمایش مربوط به او بررسی چشم نگهداری شده او در سال ۱۹۹۵ بود تا دلیل کوررنگی او را معلوم کنند. ثابت شد که کوررنگی او از نوع نادری است که به دوتروآنوپیا معروف است. دالتون حتی پس از مرگ نیز به گسترش دانش کمک کرد.

امروز، دانشمندان در هر جا، نظریه دالتون دربارهٔ ساختار اتم را مورد قبول می‌دانند. یک پسر ساده روستایی روش جدیدی برای اندیشیدن و نگاه کردن به عالم هستی و چگونگی کارکرد آن را به مردم و اهل دانش نشان داد.

پانویس

دالتون یکی از پیشگامان نظریهٔ اتمی بود. بر طبق این نظریه تمام مواد از ذرات ریزی تشکیل شده‌اند که غیرقابل تقسیم‌اند. او اولین ذرات را اتم نامید، و شکل آن‌ها را کروی تصور می‌کرد. همچنین شرح داد که اتم هر عنصر خاص، وزن و مشخصات به‌خصوص همان عنصر را دارد. دالتون که از کوررنگی رنج می‌برد (دربارهٔ این بیماری تحقیق کرد و نخستین مقالهٔ علمی دربارهٔ این بیماری را که بعداً دالتونیسم نام گرفت) منتشر کرد.

نظریه
  1. تمام مواد از اتم ساخته شده‌اند.
  2. اتم تجزیه ناپذیر است.
  3. اتم‌ها کروی هستند.
  4. تفاوت مواد مختلف به خاطر اندازه و جرم متفاوت اتم‌های آن‌ها است.
  5. نمی‌توان اتم یک عنصر را به اتم عنصرهای دیگر تبدیل کرد.
  6. اتم ها به هم می پیوندند و ترکیب را به وجود می آورند.
  7. بین اتم ها فاصله و ربایش وجود دارد و همه ی اتم ها در حال حرکت هستند.
  8. ماده از ذرات تجزیه ناپذیر و غیر قابل تقسیمی به نام اتم ساخته شده است.

منابع
  1. Dalton J (1798). "Extraordinary facts relating to the vision of colours: with observations". Memoirs of the Literary and Philosophical Society of Manchester. 5: 28–45. OCLC 9879327.
  2. David M. Hunt. "The Chemistry of John Daltons Color Blindness" (PDF). Reptiles. / emergency response. Retrieved 1995-06-17. Check date values in: |accessdate= (help)
  3. Kendall
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ جان دالتون موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.