جنبش آسمان تاریک

جنبش آسمان تاریک پویشی برای کاهش آلودگی نوری است. مزایای کاهش آلودگی نور عبارتند از افزایش شمار ستاره‌های قابل رؤیت در شب، کاهش اثرات روشنایی مصنوعی بر محیط زیست، بهبود رفاه، سلامتی[1] و ایمنی[2] انسان و حیات وحش[3] و کاهش مصرف انرژی. ساعت زمین و هفته ملی تاریک آسمان دو نمونه از چنین تلاش‌هایی است.

این جنبش با اخترشناسان حرفه‌ای و آماتور آغاز شد و هشدار داد که آسمان‌تابی شبانه از مناطق شهری باعث کاهش نور ستارگان می‌شود. به عنوان مثال، رصدخانه پالومار در کالیفرنیا توسط نور آسمانخراشی از شهر اسکاندیدو که در نزدیکی آن قرار دارد تحت تأثیر قرار گرفته و فعالیت رصدی آن تهدید می‌شود.[4]

حیوانات شب‌زی نیز ممکن است از آلودگی نوری آسیب ببینند، زیرا آن‌ها به لحاظ زیست شناختی به میزان معینی از ساعات شب و روز در محیط وابسته هستند و تداخل در این الگو می‌تواند به آن‌ها آسیب برساند. نور بیش از حد آسمان شب بر این موجودات (به خصوص پرندگان) تأثیر می‌گذارد این مطالعات که در موضوع اثر تاریکی بر موجودات زنده متمرکز است را زیست‌شناسی تاریکی می‌نامند.[5] آلودگی نور نیز بر روی ریتم‌های شبانه‌روزی انسان تأثیر می‌گذارد.[6] جنبش آسمان تاریک، استفاده از تجهیزات کاهش نور را که در مناطق عمومی نور را به سمت پایین متمرکز می‌کنند، تشویق می‌کند.

نورپردازی در آسمان تاریک

نورپردازی آسمان تاریک یک مفهوم بسیار مهم برای جنبش آسمان تاریک است، زیرا آلودگی نوری را تا حد زیادی کاهش می‌دهد. این مفهوم در سال ۱۹۵۰ توسط شهر فلگ‌استف در آریزونا آغاز شد.[7] فلگ‌استف شهری با بیش از ۷۰٬۰۰۰ نفر جمعیت است، اما به دلیل نورپردازی استاندارد، آسمان آن به حدی تاریک است که راه شیری را می‌توان در آسمان مشاهده کرد.[8]

آسمان‌تاب
به روشنایی آسمان شب یا بخشی از آن است که به شباهت مه‌دودی نارنجی رنگ شباهت دارد آسمان‌تاب می‌گویند. آسمان‌تاب هم توسط منابع طبیعی و هم توسط منابع انسانی ایجاد می‌گردد.[9]
آسمان‌تاب مصنوعی ناشی از بازتاب بیش از حد نور به آسمان توسط مراکز بزرگ شهر، مراکز خرید یا استادیوم‌ها است و شامل نوری که به‌طور مستقیم به سمت بالا می‌تابد و نوری که به‌طور غیرمستقیم از زمین به آسمان منعکس شده‌است می‎باشد. نور بازتابیده پس از آن توسط مولکول گرد و غبار و گاز در جو پراکنده شده و تولید پس زمینه‌ای درخشان می‌کند. این تابش‌های غیرطبیعی باعث می‌شود که آسمان در نقاط شهری 5 تا 10 بار روشن تر از آسمان تاریک که نور مصنوعی آن را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد، باشد. آسمان‌تاب طبیعی نیز می‌تواند از منابع نور طبیعی مانند خورشید، ماه، ستارگان بوده و پدیده‌هایی مانند شفق را ایجاد کند.

بعضی از جوامع از این مشکل آگاه هستند و تلاش می‌کنند تا موجب کاهش نور نارنجی شوند. مقاله ای که در ۸ ژوئیه ۲۰۱۰ منتشر شد، بیان می‌کند که در شهر مریت واقع در ایالت بریتیش کلمبیای کانادا نورپردازی‌های اطراف شهر مورد اصلاح قرار گرفته‌اند و به عنوان مثال برای کاهش آلودگی نوری ساختمان‌های تجاری چراغ‌های متمرکز بر پایین برای آن‌ها نصب شده‌است.[10] مزایای این تغییرات تکنولوژیکی عبارتند از: «صرفه جویی در انرژی از طریق چراغ‌های متمرکز بهتر، حفظ محیط زیست با کاهش نور اضافی که ممکن است بر فلور گیاهی و جانوری تأثیر گذار باشد، کاهش جرم و افزایش ایمنی با روشنایی بیشتر و کاهش خطرات سلامتی ناشی از افزایش مضاعف طول روز».

زیست‌شناسی تاریکی

زیست‌شناسی تاریکی مطالعه نقش تاریکی در موجودات زنده است و نشان می‌دهد که تداوم تاریکی توسط آلودگی نوری تأثیرات مخربی برای جانداران دارد. تغییر عادات غذایی، تغییر رفتار تولید مثلی، رفتارهای مهاجرتی و رفتارهای اجتماعی از آن جمله‌اند. تقریباً ۳۰٪ از مهره داران و ۶۰٪ از بی مهرگان جزء جانواران شب‌زی هستند که رفتارهای روزمره آن‌ها به لحاظ زیست شناختی برای انطباق با تاریکی بی‌وقفه تکامل یافته‌است.[11] سلامت انسان نیز از آلودگی نوری تأثیر می‌پذیرد. وجود نور در طول ساعات شب با سرطان‌های انسانی و اختلالات روانی ارتباط دارد.

حفاظتگاه آسمان تاریک

حفاظتگاه‌های آسمان تاریک، اصلیترین ترویج کنندگان جنبش آسمان تاریک هستند. آن‌ها مناطق حفاظت شده‌ای عمدتاً در پارک‌های ملی هستند که که از سیاست‌های کاهش آلودگی نوری پیروی می‌کنند.

در تاریخ ۶ فوریه ۲۰۱۲، ۳۵ حفاظتگاه رسمی آسمان تاریک شناخته شده بود که شامل کانادا به تنهایی ۱۵ حفاظتگاه را به خود اختصاص داده‌است. این حفاظتگاه‌ها در نوا اسکوشیا، نیوبرانزویک، کبک، انتاریو، ساسکاچوان، آلبرتا و بریتیش کلمبیا واقع شده‌است. کشورهای دیگر که دارای حفاظتگاه آسمان تاریک هستند شامل جمهوری چک، مجارستان، لهستان، اسلواکی، اسپانیا، انگلستان و ایالات متحده می‌باشند.[12]

پارک‌ها توسط برنامه آسمان تاریک به منظور یادآوری این نکته که آسمان شب به همان اندازه آسمان روز اهمیت دارند ایجاد می‌شوند.[13]

جستارهای وابسته

منابع

  1. Chepesiuk, Ron (2009). "Missing the Dark: Health Effects of Light Pollution". Environmental Health Perspectives. 117 (1): A20–A27. doi:10.1289/ehp.117-a20. ISSN 0091-6765. PMC 2627884. PMID 19165374.Check date values in: |date= (help)
  2. "Lighting, Crime and Safety". www.darksky.org.
  3. "Light Pollution Taking Toll on Wildlife, Eco-Groups Say". news.nationalgeographic.com.
  4. Caltech Astronomy Department
  5. http://isebindia.com/05_08/05-01-3.html International society of environmental botanists: "Scotobiology – The biology of darkness"
  6. http://www.darksky.org/about-ida International Dark Sky Association: About the IDA
  7. "Flagstaff's Battle for Dark Skies - Flagstaff Dark Skies Coalition". www.flagstaffdarkskies.org.
  8. "Save our stars: City seeks to preserve night skies in Fort Collins". Coloradoan.
  9. http://www.lrc.rpi.edu/programs/nlpip/lightinganswers/lightpollution/skyGlow.asp Lighting Resource Centre: "What is sky glow?".
  10. http://www.merrittnews.net/article/20100708/MERRITT0101/100709954/-1/MERRITT/sky-glow-burning-out Merritt News: "Sky glow burning out?" author: Kaleena Loehr
  11. Scott R. Parker, S. L. (2011). Dark Skies, Bright Minds. Sources of Knowledge Forum, (pp. 12–17). Ontario.
  12. http://www.darkskyparks.org/index.php?option=com_content&view=article&id=564 Dark Skies Advisory Group
  13. http://www.darksky.org/index.php?option=com_content&view=article&id=564 International Dark Sky Association: "International Dark Sky Places
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.