جواد آشتیانی

دکتر
جواد آشتیانی
دکتر جواد آشتیانی
	جواد آشتیانی
وزیر بهداری ایران
	مشغول به کار; ۱۳۳۹ – ۱۳۴۲
پادشاه	محمدرضا شاه پهلوی
نخست‌وزیر	جعفر شریف‌امامی
سناتور
	مشغول به کار; ۱۳۴۲ – ۱۳۵۷
حوزه انتخاباتی	تهران (دوره‌های چهارم تا هفتم)
نماینده مجلس شورای ملی
	مشغول به کار; ۱۳۲۶ – ۱۳۲۸
حوزه انتخاباتی	تهران (دوره پانزدهم)
چهارمین رئیس دانشکده پزشکی تهران
	مشغول به کار; اسفند ۱۳۲۲ – اردیبهشت ۱۳۲۳
اطلاعات شخصی
زاده	۱۲۷۵ خورشیدی; تهران، ایران
درگذشته	۱۳۶۰ خورشیدی; لس آنجلس، کالیفرنیا، ایالات متحده
ملیت	ایران
حزب سیاسی	حزب ملیون حزب ایران نوین حزب رستاخیز
همسر(ان)	قمر خانم دختر وثوق الدوله
پیشه	سیاستمدار و سناتور
دین	اسلام
لقب(ها)	دکتر آشتیانی

دکتر جواد آشتیانی (۱۲۷۵ تهران - ۱۳۶۰ لس آنجلس) پزشک، دولتمرد و قانونگذار دوره پهلوی بود.

پدرش میرزا هاشم آشتیانی نماینده ادوار مختلف مجلس شورای ملی و پدربزرگش میرزا حسن آشتیانی مجتهد معروف و رهبر جنبش تنباکو در تهران بود. مادرش گلین آغا نام داشت. وی تحصیلات ابتدائی را در مدارس اسلام و ثروت و تحصیلات متوسطه را به سال ۱۲۹۲ در دارالفنون به پایان رسانید و در همان سال وارد خدمات دولتی شد و در اداره ترجمه و تالیف وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه آغاز به کار کرد.

نخستین اثر جواد آشتیانی ترجمه کتاب علم‌الاشیاء از فرانسه به فارسی برای تدریس در دوره ابتدائی بود. پس از پایان جنگ جهانی اول برای ادامه تحصیل در رشته پزشکی راهی پاریس شد [1] و در سال ۱۳۰۵ به سمت پزشک سفارت ایران در پاریس منصوب شد سپس نمایندگی ایران در مجمع بهداشت عمومی بین‌المللی را به عهده گرفت و مدتی هم مشاور و بازرس کل اداره دانشجویان اعزامی به اروپا بود.[2]

دکتر آشتیانی پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۱۲ سمتهای بسیاری را بتدریج عهده‌دار شد: ریاست تعلیمات عالیه وزارت فرهنگ، رئیس بهداری بانک ملی، رئیس بخش پزشکی بیمارستان گوهرشاد حسابی تهران، استاد کرسی بهداشت و معاونت دانشکده پزشکی دانشگاه تهران، ریاست دانشکده پزشکی دانشگاه تهران (در دو نوبت)، بازرس کل بیمارستانهای تهران، عضو شورای عالی فرهنگ و شورای دانشگاه تهران و عضو هیئت مرکزی کانون پرورش افکار.[2]

آشتیانی در سال ۱۳۱۶ با یکی از دختران وثوق‌الدوله به نام قمرخانم ازدواج کرد که حاصل این ازدواج یک دختر و یک پسر و نیز خویشاوندی با برخی رجال کشور مانند علی امینی بود. پس از سقوط دولت قوام در بهمن ۱۳۲۱ آشتیانی «جمعیت رفیقان» را تشکیل داد که رهبری آن را خود بر عهده داشت و با هواداری از قوام موجب بازگشت دوباره وی به عرصه قدرت در بهمن ۱۳۲۴ شد.[3]

در زمان نخست‌وزیری قوام‌السلطنه، دکتر آشتیانی در سال ۱۳۲۶ به نمایندگی تهران به دوره پانزدهم مجلس شورای ملی راه یافت. همان سال به توصیه اشرف پهلوی به سمت مدیرعامل سازمان شاهنشاهی خدمات اجتماعی منصوب شد و تا سال ۱۳۵۱ در آن سمت باقی ماند.

دکتر آشتیانی در فروردین ۱۳۲۸ همزمان با نمایندگی مجلس به نمایندگی تهران در مجلس موسسان دوم برگزیده شد. در سال ۱۳۳۶ پس از تشکیل حزب میلیون به عضویت آن حزب درآمد و در سال ۱۳۳۹ در کابینه شریف امامی به سمت وزیر بهداری انتخاب شد. پس از استعفا از وزارت بهداری در سال ۱۳۴۲ سناتور انتصابی دوره چهارم مجلس سنا شد. چهار سال بعد به عضویت حزب ایران نوین درآمد و در مقام کاندیدای این حزب، در دوره‌های پنجم و ششم به مجلس سنا راه یافت.

آشتیانی در سال ۱۳۴۶ نماینده تهران در مجلس موسسان سوم شد. در سال ۱۳۵۴ به حزب رستاخیز پیوست و به نمایندگی آن حزب به مجلس سنای هفتم راه یافت.[4] در سال ۱۳۵۶ دکتر آموزگار پس از تشکیل کابینه خود، برای کاهش نارضایتی‌های مردم عده بسیاری از مقامات بلندپایه کشور از جمله آشتیانی را از کار برکنار و او را به دفتر اشرف پهلوی منتقل کرد.[5]

دکتر آشتیانی در طول سالهای فعالیتش نشانهای متعددی دریافت کرد که می‌توان به نشان کوماندورنیل از ملک فواد پادشاه مصر، نشان درجه اول سپاس از وزارت فرهنگ و هنر، نشان درجه اول خدمات اجتماعی، نشان لژیون دونور از دولت فرانسه و نشان‌های درجه دو و سه تاج اشاره کرد.

او پس از پیروزی انقلاب اسلامی به همراه خانواده‌اش به آمریکا رفت و در همانجا درگذشت. از وی تالیفاتی در زمینه پزشکی و بهداشت باقی‌مانده است.

بعد از پیروزی انقلاب به ژنو محل اقامت دخترش رفت و در همانجا فوت کرد.

پانویس

صادق حضرتی، رجال و مشاهیر آشتیان، با مقدمه محمدابراهیم باستانی پاریزی، قم، نشر الماس، ۱۳۸۲، ص ۴۷
هوشنگ اتحاد، پژوهشگران معاصر ایران، جلد اول، تهران، فرهنگ معاصر، ۱۳۷۸، ص ۱۰۱۰.
فرهنگ ناموران معاصر ایران، جلد ششم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۱، ص ۱۷۷-۱۸۰.
عطاءالله فرهنگ قهرمانی، اسامی نمایندگان مجلس شورای ملی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی، [تهران، بی‌نا ،۱۳]، ص ۳۶۷.
مصطفی الموتی، بازیگران سیاسی از مشروطیت تا سال ۱۳۵۷: شرح حال نایب‌السلطنه‌ها و روزشمار زندگی نخست‌وزیران ایران، ج 3، لندن، [بی‌نا]، ۱۳۷۴، ص ۱۸۸ .

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] صادق حضرتی، رجال و مشاهیر آشتیان، با مقدمه محمدابراهیم باستانی پاریزی، قم، نشر الماس، ۱۳۸۲، ص ۴۷

[:0-2] هوشنگ اتحاد، پژوهشگران معاصر ایران، جلد اول، تهران، فرهنگ معاصر، ۱۳۷۸، ص ۱۰۱۰.

[3] فرهنگ ناموران معاصر ایران، جلد ششم، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۸۱، ص ۱۷۷-۱۸۰.

[4] عطاءالله فرهنگ قهرمانی، اسامی نمایندگان مجلس شورای ملی از آغاز مشروطیت تا دوره ۲۴ قانونگذاری و نمایندگان مجلس سنا در هفت دوره تقنینیه از ۲۵۰۸ تا ۲۵۳۶ شاهنشاهی، [تهران، بی‌نا ،۱۳]، ص ۳۶۷.

[5] مصطفی الموتی، بازیگران سیاسی از مشروطیت تا سال ۱۳۵۷: شرح حال نایب‌السلطنه‌ها و روزشمار زندگی نخست‌وزیران ایران، ج 3، لندن، [بی‌نا]، ۱۳۷۴، ص ۱۸۸ .