خانه بهنام

خانه بهنام یا بهنام گنجه‌ای یا قدکی بنایی مربوط به سال‌های پایانی دوران زندیان و سال‌های آغازین دوران قاجار است و که تبریز، جای گرفته‌است. این اثر در تاریخ ۲۳ فروردین ۱۳۷۶ با شمارهٔ ثبت ۱۸۵۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

مختصات: ۳۸°۰۴′۱۶٫۲۳″ شمالی ۴۶°۱۷′۳۹٫۷۸″ شرقی
خانه بهنام
نامخانه بهنام
کشورایران
شهرستانتبریز
اطلاعات اثر
کاربریخانه
دیرینگیدوره پرافتخار آذربایجان
دورهٔ ساخت اثردوره قاجار
اطلاعات ثبتی
شمارهٔ ثبت۱۸۵۰
تاریخ ثبت ملی۲۳ فروردین ۱۳۷۶

پیشینه

خانه بهنام یکی از ساختمانهای تاریخی شهر تبریز است که در اواخر دوران زندیان و اوایل دوران قاجار، به عنوان یک خانه مسکونی ساخته شده‌است. در زمان پادشاهی ناصرالدین شاه قاجار، این خانه نوسازی و با نقاشیهایی تزیین شد. این خانه شامل یک ساختمان اصلی، به عنوان ساختمان قشلاقی و یک ساختمان کوچک به عنوان ساختمان ییلاقی است. مانند بسیاری از خانه‌های قدیمی ایرانی، این خانه دارای دو حیاط اندرونی و بیرونی است. در بازسازی اخیر این خانه، تاکنون چند نگارگری ایرانی فرسکو کشف گردیده است که هم‌اکنون در حال تعمیر شدن توسط متخصصان است. خانه بهنام بخشی از مدرسه معماری دانشگاه هنر اسلامی تبریز است.

معماری

ورودی این ساختمان از کوچه مشیردفتر و از طریق دالانی در پشت خانه قدکی صورت می‌پذیرفته‌است. این بنا دارای اندرونی و بیرونی است: بیرونی آن شامل طنبی (هفت دری)، کله‌ای و اتاق است که در ضلع شمالی حیاط شکل گرفته‌اند. در طنبی ارسی دار آن که درای ایوان ستوندار با تزیینات گچی است، نقاشی‌های بسیار زیبایی بر دیواره‌ها و سقف‌ها نقش بسته است. تزیینات و نقاشی‌های موجود در طاقچه‌ها، شومینه طنبی و اتاق‌های جنبی نیز چشمگیر است. در ضلع جنوبی بیرونی نیز فضاهایی شامل تراس تابستانی با ستون‌ها، سرستون‌های گچی مقرنس کاری و نیز فضای ورودی و چند اتاق دیگر دیده می‌شود. در ضلع شرقی و غربی، حیاط بیرونی به دیواره‌هایی که دارای طاق نما طاق نما می‌باشند محدود است.

اندرونی خانه در شمالی‌ترین بخش ساختمان قرار گرفته که طرفین آن را اتاق‌هایی در قسمت شرق و غرب و مشرف به حیاط اندرونی تشکیل داده‌اند. پشت بام اتاق‌های اندرونی به صورت مهتابی استفاده می‌شود. این بخش ساختمان دارای زیر زمین نیز می‌باشد که اتاق‌های زیر طنبی برای نشیمن تابستانی و دیگر اتاق‌ها به صورت انباری و مطبخ در آن، مورد استفاده قرار می‌گرفت.

مساحت اعیانی این ساختمان ۸۴۰ متر مربع و مساحت عرضه آن ۹۰۰ متر مربع است اکنون جزو مجموعه دانشکده معماری شهرسازی دانشگاه تبریز است.[1]

نگارخانه
  • تالار اصلی طبقه اول
  • سقف تالار اصلی
  • جزئیاتی از فرسکو
  • جزئیاتی از فرسکو
  • کوبه درب جنوبی مشرف به کوچه
  • نمای روبرو
  • گچکاری ستونها
  • نمای خانه در زمستان
  • نمای نزدیک هشتی

جستارهای وابسته

منابع
  1. خانه‌های قدیمی تبریز | دکتر محمد علی کی نژاد، رضا شیرازی
  • خانه‌های قدیمی تبریز، محمد علی کی نژاد و رضا شیرازی، سال ۱۳۸۹، نشر فرهنگستان هنر، شابک: ۹۷۸۹۶۴۲۳۲۰۳۶۳
  • مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Behnam House». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱ آوریل ۲۰۱۰.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ خانه بهنام موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.