مقبرةالشعرا
مقبرةالشعرا (آرامگاه شاعران، گورستان سرخاب) یکی از گورستانهای تاریخی شهر تبریز است که در محلهٔ سرخاب واقع شده است. مقبرةالشعرا هماکنون در پیرامون تکیهٔ حیدر در تقاطع خیابانهای ثقةالاسلام و عارف و در ضلع شرقی بقعه سید حمزه و مقبره قائم مقام و ملاباشی قرار دارد.[1][2] این اثر در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۵۱۹۱ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[3]
مقبرة الشعراء | |
---|---|
نام | مقبرة الشعراء |
کشور | ایران |
استان | آذربایجانشرقی |
شهرستان | تبریز |
اطلاعات اثر | |
کاربری | آرامگاه |
اطلاعات ثبتی | |
شمارهٔ ثبت | ۲۵۱۹۱ |
تاریخ ثبت ملی | ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ |
مقبرةالشعرا در گذشته با اسامی حظیرةالشعرا، حظیرةالقضاة و قبرستان سرخاب نیز نامیده میشد؛ اما گذشت روزگاران و مهمتر از آن حوادث طبیعی چون سیل و زلزله، شکل ظاهری آن را از بین برده است.[4]
تاریخچه
نام این گورستان در آثار مکتوب پیش از سدهٔ هشتم هجری بهچشم نمیخورد. کتاب لبابالالباب تألیف محمد عوفی در سال ۶۱۸ هجری که در آن شرح حالی از شاعران سدهٔ هشتم هجری -همانند خاقانی و فارابی ـ که در مقبرةالشعرا مدفوناند- گنجانده شدهاست، نامی از این مکان بهمیان آورده نشدهاست. قدیمیترین اشاره به این گورستان در کتاب نزهةالقلوب تألیف حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری میباشد؛ همچنین در «تاریخ گزیدهٔ مستوفی» تألیف ۷۳۰ هجری نیز به مقبرةالشعرا اشاره شدهاست.[1]
بهدلیل متروکشدن مقبرةالشعرا پس از زمینلرزههای سالهای ۱۱۹۳ و ۱۱۹۴ هجری قمری و به دلیل مدفون شدن بسیاری از شاعران و عارفان بزرگ در این گورستان، در شهریور ۱۳۵۰ خورشیدی مسابقهای برای طرح یک بنای یادبود در مقبرةالشعرا توسط روزنامههای اطلاعات و کیهان و مجلهٔ یغما برگزار گردید و پس از چندی پیشنهاد «غلامرضا فرزانمهر» برگزیده شد و عملیات احداث بنای یادبود آغاز گردید. هماکنون این بنای یادبود نماد مقبرةالشعرا و یکی از نمادهای شهر تبریز محسوب میشود.[5]
دفن شدگان
بیش از ۴۰۰ شاعر، عارف و رجال نامی ایران و کشورهای منطقه از ۸۰۰ سال پیش به ترتیب از حکیم اسدی طوسی تا استاد شهریار، یکی پس از دیگری در اینجا به خاک سپرده شدهاند.
از معروفترین آرمیدگان در مقبرةالشعرا میتوان به افراد زیر اشاره کرد:[1][6][7]
- اسدی طوسی
- خاقانی شروانی
- ذوالفقار شروانی
- سید محمدحسین شهریار
- عزیز خان مکری
- شاهپور نیشابوری
- شکیبی تبریزی
- شمسالدین سجاسی
- ظهیر فاریابی
- قطران تبریزی
- سلمان ساوجی
- لسانی شیرازی
- مانی شیرازی
- مجیرالدین بیلقانی
- مغربی تبریزی
- همام تبریزی
تعمیر و عدم اتمام تعمیرات
این بنای تاریخی از دهه ی ۸۰ شمسی در دست تعمیر است و متاسفانه هنوز تعمیرات آن به پایان نرسیده است. مسافران و بازدید کنندگانی که به شهر تبریز جهت دیدن مقبره ی شهریار مراجعه میکنند در بسیاری از اوقات اجازه بازدید از مقبره را ندارند و همچنین قسمت های اصلی این امارت به دلیل تعمیرات بسته میشود این وضعیت بیش از ده سال است که به زیبایی شهر تبریز صدمه زده است.
اگر چه در سال ۱۳۹۹ شهرداری تبریز قول اتمام این بنا را تا پایان تیر ماه ۱۳۹۹ داده بود ولی تعمیرات همچنان ناقص باقی ماند و این بنای تاریخی هر روز بیشتر از قبل پس رفت میکند و ضربه ی بزرگی به تاریخ مردم بزرگ تبریز است چرا که این بنا یکی از نماد های اصلی شهر تبریز است .
پانویس
- «شهر تبریز». دانشگاه تبریز. بایگانیشده از اصلی در ۱۰ سپتامبر ۲۰۰۸. دریافتشده در ۱۵ اوت ۲۰۰۹.
- تبریز در گذر تاریخ ۱۳۷۴، ص ۲۵۲ (=صفحات کتاب)
- «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
- «مقبره الشعرا، تیشینه».
- پورتال راسخون، نبود شهر در آفاق، خوشتر از تبریز.
- «گریه در آغوش شهریار». ۹ اسفند ۱۳۸۴. بایگانیشده از اصلی (خبر) در ۳۰ مه ۲۰۰۹. دریافتشده در ۲۰۰۹/۰۸/۱۵. از پارامتر ناشناخته
|ماه=
صرفنظر شد (کمک); تاریخ وارد شده در|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک) - «مقبره الشعرا». سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان شرقی. ۱۴ تیر ۱۳۸۵. بایگانیشده از اصلی (توضیح) در ۹ ژوئن ۲۰۱۱. دریافتشده در ۲۰۰۹/۰۸/۱۵. از پارامتر ناشناخته
|ماه=
صرفنظر شد (کمک); تاریخ وارد شده در|تاریخ بازدید=
را بررسی کنید (کمک)
پیوند به بیرون
- تصاویری از مقبره الشعرا بایگانیشده در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ مقبرةالشعرا موجود است. |