دریاچه نئور
دریاچه نُئور دریاچه ای در استان اردبیل [3]در ۴۸ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل به طرف خلخال در یکی از دره های کوهستان باغرو و در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.[4] در ترکی آذربایجانی به دریاچه کوچکی که رودخانه‌ای به آن نمی‌ریزد نئور گفته می‌شود. این دریاچه در ۴۸ کیلومتری جنوب شرقی اردبیل به‌طرف خلخال در یکی از دره‌های کوهستان باغرو و در ارتفاع ۲۵۰۰ متری از سطح دریا با مساحتی بالغ بر ۲۱۰ هکتار مشتمل بر دو دریاچه کوچک و بزرگ است که در فصل بهار به هم می‌پیوندند و دریاچه واحد را به وجود می‌آورند و عمق متوسط ۵ متر است.[5]
| دریاچه نئور | |
|---|---|
 نمایی از دریاچهٔ نئور | |
| موقعیت | استان اردبیل[1][2] |
| مختصات | ۳۷°۵۹′۵۷٫۲″ شمالی ۴۸°۳۳′۵۰٫۵″ شرقی |
| کشورهای حوضه | Iran |
| مساحتِ رو | ۲٫۱ کیلومتر مربع |
| میانگین ژرفا | ۵ متر (۱۶ فوت) |
| ارتفاع سطح | ۲٬۵۰۰ متر (۸٬۲۰۰ فوت) |
سیمای عمومی
دریاچه نئور یک دریاچه طبیعی و آب شیرین می‌باشد در بلندیهای باختری رشته کوه باغرو بر روی ولکانیت پرفیر آندزیتی – ائوسن بالایی ایجاد شده‌است. در سال ۱۳۶۶ به منظور ذخیره آب جهت استفاده‌های کشاورزی سدی در تنها خروجی دریاچه (قانلی دره) احداث و مورد بهره‌برداری قرار گرفت .
بارندگی مناسب و وجود چشمه‌های فراوان سبب پایداری وضعیت دریاچه شده ضمن آنکه هوای مطبوع منطقه زمینه بسیار مناسبی برای جذب گردشگر خصوصاً در اوقات گرم سال را فراهم کرده‌است. این منطقه دارای پوشش گیاهی متنوعی از گیاهان خشکی زی و آبزی است. دریاچه نئور زیستگاه برخی از گونه‌های پرندگان مهاجر عبوری است.
محدوده دریاچه نئور، به دلیل ضوابط خاص موجود بر این منطقه، که به‌عنوان یک منطقه حفاظت شده زیست‌محیطی تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد. شکار هر گونه پرنده آبی در این دریاچه ممنوع بوده لذا عوامل خاص طبیعی و انسانی حیات وحش این منطقه را تهدید نمی‌کند.[6] ارزش تالابها: این دریاچه دارای ارزشهای زیستگاهی – اکوتوریستی – زنبور داری – کشاورزی و دامداری می با شد.
با تاکید مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های کشور[7]، نمایندگان مجلس شورای اسلامی اردبیل [8]، مدیرکل حفاظت محیط زیست استان اردبیل ،فرمانداری اردبیل [9] مبنی بر حفاظت از دریاچه نئور در اردبیل با مشاهده مهاجم کاراس از سال ۸۴ در دریاچه نئور، باعث تغییر در اکوسیستم، زنجیره غذایی و به تبع آن باعث از بین رفتن میگوی گاماروس، گونه شاخص دریاچه شده است که از سال ۱۳۹۳ اقدامات اجرایی برای برگرداندن آن به حالت اولیه آغاز شده است.[7] [10]
برنامه توسعه و امکانات دریاچه
طبق برنامه فرمانداری اردبیل در کنار دریاچه نئور هیچ گونه ساخت و ساز نخواهد بود و روستای عباس‌آباد در نزدیکی و مسیر دسترسی درياچه قرار دارد برای ساخت هتل، پارکینگ، رستوران و دیگر امکانات توسعه‌ای منطقه در نظر گرفته شده و تصویب شده است تا به محیط زیست منطقه حفاظت شده آسیب وارد نشود.
روستای هدف گردشگری عباس‌آباد دارای یک جاده آسفالته به طول هشت کیلومتر تا جاده اصلی اردبیل سرچم می باشد
در تابستان دامداران روستاهای اطراف و عشایر شاهسون در کنار دریاچه اطراق می‌کنند
در کنار دریاچه کمپ با سرويس بهداشتی پاسگاه محیط زیست، پاسگاه منابع طبیعی، منابع آبخیزداری و دکل مخابرات اردبيل واقع شده است
منبع تأمین‌کننده آب
نزولات جوی منبع اصلی تأمین آب چشمه‌های ورودی و دریاچه می‌باشد. در اطراف دریاچه چشمه‌های گسلی فراوانی وجود دارد که دبی آب این چشمه‌ها بر حسب مقادیر نزولات برفی سالیانه و پایداری برف چالها در ایام گرم و موقعیت آن‌ها متفاوت می‌باشد. وجود چشمه‌های متعدد حوضه آبریز دریاچه نئور از مهمترین منابع تأمین آب دریاچه به‌شمار می‌رود.
ماهیگیری
این دریاچه دارای نوعی ماهی به نام قزل‌آلای رنگین کمان می‌باشد. هر ساله به میزان اندک بچه ماهی قزل آلای رنگین کمان جهت کنترل جمعیت گامارس‌های موجود در دریاچه‌های رهاسازی می‌گردد.[11] در شهریورماه مسابقه تفریحی تحت عنوان «مسابقه ماهیگیری» در این دریاچه بین دوستداران صید ماهی انجام می‌شود.
ماهی‌های دریاچه نئور هر سال پیش از زمستان صید و جمع‌آوری می‌شوند زیرا در اثر یخ زدن دریاچه این ماهی‌ها نمی‌توانند در زمستان زنده بمانند و پس از زمستان دوباره ماهی‌های کوچک پرورشی در نئور رها می‌شوند.البته با خیانت محیط زیست ماهی های قزل آلا از بین رفته اند و جای آن را سیم کپور گرفته است حدود ده سال است دیگر خبری از قزل آلا نیست و محیط زیست نیز کاری در این مورد انجام نمیدهد
راه‌های دسترسی به دریاچه
راه اصلی برای رسیدن به دریاچه:
پس از طی حدود ۳۵ کیلومتر از شهر اردبیل به سمت شهر خلخال به ده بودالالو می‌رسیم. سپس می‌بایست جاده‌ای به طول ۱۳ کیلومتر را به سمت بالای کوه طی کرده و پس از گذر از کنار روستای عباس‌آباد (در فاصله ۸ کیلومتری جاده و ۵ کیلومتری دریاچه) به دریاچه رسید. جاده کوهستانی برای رسیدن به این دریاچه آسفالت بوده، ولی جاده دور دریاچه خاکی می‌باشد.
مسیرهای کوهنوردی و گردشگری:
- اردبیل، هیر، بودالالو، عباس‌آباد، درياچه نئور
- هشتپر (تالش)، ریک، کیشون بن، شیله وشت، مریان، قلعه جوق، حفظ‌آباد و عباس‌آباد.
- هشتپر (تالش)- ریک، کیشون بن، رزه، بسک، سوباتان ، آبشار ورزان، گزنه هونی، ضلع شرقی دریاچه
- خلخال، گیوی، فاراب، قره قشلاق، کزور، خلفلو، هل آباد، حفظ آباد، بودالالو عباس‌آباد.
- اردبیل، هیر، بودالالو عباس‌آباد.
نگارخانه
منابع
- مناطق نمونه گردشگری استان اردبیل در وبگاه اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل
- دریاچه های طبیعی استان اردبیل
- عکس/ دریاچه نئور، نگین گردشگری اردبیل
- حفاظت از دریاچه نئور توسط اداره کل محیط زیست استان اردبیل
- توسعه گردشگری در دریاچه نئور تحت نظارت اداره محیط زیست اردبیل
- پاکسازی دریاچه نئور اردبیل به مناسبت هفته محیط زیست
- دریاچه نئور در اردبیل به روایت تصویر (بخش خبرگزاری فارس اردبیل)
- «دریاچه های طبیعی اردبیل از جاذبه های گردشگري منحصر بفرد». پایگاه خبرگزاری صدا و سیما |. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۹.
- «مناطق نمونه گردشگری استان اردبیل». پایگاه خبری اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل |. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۹.
- «مناطق نمونه گردشگری استان اردبیل». پایگاه خبری اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل |. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۹.
- «دریاچه های طبیعی اردبیل از جاذبه های گردشگري منحصر بفرد». پایگاه خبرگزاری صدا و سیما |. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۹.
- «مناطق نمونه گردشگری استان اردبیل». پایگاه خبری اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل |. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۹.
- محمد ملاحسینی (۱ شهریور ۱۳۸۸). «آشنایی با دریاچه نِئور - اردبیل». همشهری آنلاین. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۳۰.
- «پایش آنلاین دریاچه "نئور" ضروری است». شبکه اطلاع رسانی دانا |. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۱.
- «دریاچه نئور اردبیل نیازمند احیا است». خبرگزاری جمهموری اسلامی ایران (ایرنا) |. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۱.
- «دریاچه نئور اردبیل باید احیا شود». روزنامه کیهان |. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۱.
- «برنامه ریزی محیط زیست استان اردبیل برای حفاظت از دریاچه نئور». خبرگزاری مهر |. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۱.
- «تلاش برای احیای دریاچه نئور در استان اردبیل». ایسنا. ۲۰۱۸-۰۶-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۷-۳۰.
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳خ.
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ دریاچه نئور موجود است. |
