شهرستان بیله‌سوار
شهرستان بیله‌سوار یکی از شهرستان‌های مرزی ایران است که در بخش مرکزی شهرستان بیله‌سوار در شمال استان اردبیل واقع شده‌است این شهر حدود۶۰۰۰سال قدمت دارد و آثار تاریخی بسیارزیاد و ارزش‌های طبیعی بالا از شهرستان‌های توریستی ایران از جمله توریست‌های خارجی می‌باشد که سالانه ۵/۰۰۰/۰۰۰نفر از گمرک این شهر عبور می‌کنند. گمرک و کشاورزی شغل اصلی مردمان این شهرستان می‌باشد و مکان‌های گردشگری بسیاری درخود جای داده.[1]
| شهرستان بیله‌سوار | |
|---|---|
 ۲۵۰ | |
| اطلاعات کلی | |
| کشور |  ایران |
| استان | اردبیل |
| مرکز شهرستان | بیله‌سوار |
| سایر شهرها | بیله سوار،جعفرآباد،بابک(بیله سوار) |
| بخش‌ها | مرکزی،قشلاق دشت،بخش انجیرلو |
| سال تأسیس | ۱۳۷۰ خورشیدی |
| نام‌های پیشین | پیله‌سوار |
| اداره | |
| فرماندار | حسن قبادی |
| مردم | |
| جمعیت | ۶۲،۰۶۸ نفر (۱۳۹۵) |
| رشد جمعیت | ۵ |
| مذهب | شیعه |
| جغرافیای طبیعی | |
| مساحت | ۲۹۸۱ کیلومتر مربع کیلومتر مربع |
| ارتفاع از سطح دریا | ۸۳ متر |
| آب‌وهوا | |
| میانگین دمای سالانه | ۲۶ درجه |
| بارش سالانه | ۴۶۲ میلی متر |
| داده‌های دیگر | |
| پیش‌شمارهٔ تلفن | ۰۴۵ |
| وبگاه | فرمانداری بیله‌سوار |
تقسیمات کشوری
شهرستان بیله سوار از ۳ شهر و ۳ بخش ۵دهستان تشکیل شده است.
شهر ها
بابک در سال ۱۳۹۹ به شهر ارتقا یافت.
بخش ها
انجیرلو در سال ۱۳۹۹ به بخش ارتقا یافت.
دهستان ها
تاریخچه
پیله در زبان تاتی (و آذری کهن) که زبان بومی این منطقه بوده به معنی بزرگ است.[2] شهر پیله‌سوار را امیری به نام پیله‌سوار (سوار بزرگ) ساخته‌است. در نزهةالقلوب حمدالله مستوفی دربارهٔ این شهر آمده‌است که آن را «امیری پیله‌سوار نام یعنی سوار بزرگ از امرای آل بویه ساخت و اکنون به‌قدر دیهی مانده‌است.»[3]
نام روستاهای دیگری ازجمله پیله‌رود، پیله شهران و پیله‌گلین که هر سه از توابع اردبیل‌اند نیز با همین واژه ساخته شده‌است.[2]
برخی گمان برده‌اند که بیله‌سوار را پیل‌سوار هم می‌نامیده‌اند که گویا نادرشاه افشار هنگام تاجگذاری در سال ۱۱۴۸ هجری قمری در اصلاندوز، مدتی با فیل‌هایش در این منطقه اتراق کرده‌است.[4]
این شهر از نظر تاریخی شاهد رویدادهای زیادی بوده‌است. از جملهٔ این رویدادهای تاریخی می‌توان به حمله روس‌ها در زمان عباس‌میرزای قاجار و اشغال آذربایجان توسط قشون روس در جنگ جهانی اول و دوم اشاره کرد.[5]
جغرافیا
بیله‌سوار در شمال غربی ایران و در قسمت شمالی استان اردبیل واقع شده‌است. وسعت شهر ۱٫۹۴۵ کیلومتر مربع و جمعیت آن طبق برآورد سال ۱۳۹۵، هجده هزار و صد و هشتاد و سه نفر بوده‌است. ارتفاع متوسط آن از دریا حدود ۱۲۰ متر است.
آثار تاریخی
از آثار تاریخی به‌دست آمده چنین برمی‌آید که بیله‌سوار به دلیل مساعدت آب و هوایی، در اعصار قدیم محل زندگی انسان‌های اولیه بوده‌است. حملات روس‌ها و جنگ‌های ایران و روسیه در زمان فتحعلی‌شاه، اشغال آذربایجان توسط روس‌ها در جنگ جهانی اول و دوم از اتفاقات مهم تاریخی در بیله‌سوار بوده‌است. تپه‌های باستانی مربوط به دوران قبل ازاسلام، قیزقالاسی (قلعه دختر) مربوط به دوران گذشته، کاروانسرای مخروبه در منطقه خروسلو ازدوران صفویه، مزار سربازان گمنام در جریان کشتار سوم شهریور ۱۳۲۰ توسط روس‌ها در جنگ جهانی دوم، از آثار تاریخی این شهرستان به‌شمار می‌روند. نام بیله سوار به کرات در کتاب‌های تاریخی، از آن جمله در کتاب نزهت القلوب حمدالله مستوفی (قرن هشتم هجری) آمده‌است.
چهره‌های ورزشی
مجید فرزین وزنه‌بردار تیم ملی معلولان از شهرستان بیله سوار است که مدال نقره پارالمپیک پکن و مدال طلای پارالمپیک لندن را دارد. میدانی در شهر بیله سوار بنام جهان پهلوان مجید فرزین نامگذاری شده‌است. او مدال طلای خود را برای کمک به زلزله زدگان استان آذربایجان شرقی اهدا کرد.
مشکلات
این شهرستان و شهرستان‌های مجاور پارس‌آباد و گرمی که مجموعاً منطقه مغان را تشکیل می‌دهند به دلیل مرزی بودن از برخی صنایع و کارخانجات محروم شده‌اند و کمبود سرمایه‌گذاری در بخش‌های غیرکشاورزی به تضعیف صنعت منجر گشته‌است. با تصویب منطقه آزاد تجاری استان اردبیل یا الحاق این منطقه به منطقه آزاد تجاری ارس (به مرکزیت جلفا) می‌توان شاهد پیشرفت صنعت و همچنین پیشرفت روزافزون تجارت با قفقاز و اروپا در این منطقه بود.[6]
گردشگری
شهر بیله سوار دارای بازارچه مرزی می‌باشد که اجناس خارجی بقیمت مناسب در آن بفروش می‌رسد. شهرستان بیله سوار در بهار طبیعت بسیار زیبایی دارد.[7]
یکی از عمده اجناسی که بازار بیله سوار باآن شهرت یافته‌است، کت و شلوار مردانه و لباس زنانه‌است.
راه‌ها
با حذف گردنه لنگان از مسیر مغان به اردبیل، راه بیله‌سوار به مرکز استان نیز نزدیک‌تر شده‌است.[8]
منابع
- اطلس گیتاشناسی استان‌های ایران، تهران: ۱۳۸۳.
- صادقی، علی‌اشرف: دربارهٔ نام امین‌الدین حاج بُله. در: نامه بهارستان، سال چهارم، شماره اول و دوم، دفتر ۷ و ۸. خرداد ۱۳۸۳. ص۲۷۹ (پانویس).
- صادقی، علی‌اشرف: دربارهٔ نام امین‌الدین حاج بُله. در: نامه بهارستان، سال چهارم، شماره اول و دوم، دفتر ۷ و ۸. خرداد ۱۳۸۳. ص۲۷۹ (پانویس).
- استانداری اردبیل
- وبگاه بیله سوار (برداشت آزاد با ذکر منبع)
- روزنامه همشهری، سال 1393.
- بیله سوار، شهر همیشه آفتابگیر، ۱۳۹۱.
- آفتاب
ترکیه  | |
|---|---|
عراق  | گذرگاه مرزی خسروی • گذرگاه مرزی پرویزخان • مهران • شلمچه • تمرچین • باشماق • المشیب • مرز کیله • مرز سیران‌بند |
پاکستان  | |
افغانستان  | |
ترکمنستان  | |
جمهوری آذربایجان  | |
ارمنستان  | |