دینونیکوس
سهمگین‌پنجه[1] یا دینونیکوس (نام علمی: Deinonychus) که در فرهنگ عامه با نام رپتور نیز شناخته می‌شود، یک سرده از دایناسورهای گوشت‌خوار تروپود متعلق به خانواده دونده‌خزندگان است. از این سرده یک گونه با نام دینونیکوس آنتی‌روهوپس شناسایی‌شده که در اوایل دوره کرتاسه بین ۱۱۵ تا ۱۰۸ میلیون سال پیش در آمریکای شمالی زندگی می‌کرد. سنگواره‌های دینونیکوس تا کنون در ایالات‌های مونتانا، یوتا، وایومینگ و اکلاهما در کشور ایالات متحده آمریکا کشف شده‌است.
| سهمگین‌پنجه | |
|---|---|
 | |
| اسکلت یک دینونیکوس در موزه تاریخ طبیعی آمریکا | |
| آرایه‌شناسی | |
| فرمانرو: | جانوران |
| شاخه: | طنابداران |
| رده: | خزندگان |
| راسته: | خزنده‌کفلان |
| زیرراسته: | ددپایان |
| تیره: | †دونده‌خزندگان |
| سرده: | †سهمگین‌پنجه |
| گونه: | D. antirrhopus† |
| نام علمی | |
| Deinonychus antirrhopus (اوستروم، ۱۹۶۹) | |
توصیف
دینونیکوس یک دایناسور ددپا با جثه متوسط است که می‌توانست تا ۳٫۴ متر طول و حدود ۱۰۰ کیلوگرم وزن داشته باشد. مانند سایر ددپایان دینونیکوس نیز بر روی دوپای خود گام برمی‌داشت و استخوان‌های آن به منظور کاهش وزن بدن توخالی بودند. ظاهر دینونیکوس تا حدودی زیادی شبیه به پرندگان اولیه مانند آرکئوپتریکس بود و در اصل این جانور از خویشاوندان نزدیک پرندگان امروزی محسوب می‌شود. دندان‌های این دایناسور تیز و چاقومانند بودند اما آرواره آن ضعیف بوده و تصور می‌شود که دینونیکوس برای کشتن طعمه‌های خود به پنجه‌های تیز دست‌ها و پاهایش متکی بوده‌است. دستان دینونیکوس بلند و دارای سه انگشت ناخن‌دار بودند و در هر پای این دایناسور نیز یک پنجه خمیده و داسی‌شکل وجود داشت. اگرچه از سنگواره‌های دینونیکوس تا کنون آثاری از پر به دست نیامده اما از آنجایی که نیاکان و خویشاوندان نزدیک دینونیکوس پردار بوده‌اند بنابراین این دایناسور نیز می‌بایست دارای شکلی از پر بر روی بدن خود بوده باشد.
درخت تکاملی
| هوتندروخزندگان |
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
منابع
- «Deinonychus». paleofile.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Deinonychus». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۱۱ آوریل ۲۰۱۴.
