اردویسین
اردویسین (به انگلیسی: Ordovician) دومین دوره از دوران زمینشناسی دیرینهزیستی است که هنگامهای میان ۱٫۹ ± ۴۸۵٫۴ میلیون سال و ۱٫۵ ± ۴۴۳٫۴ میلیون سال پیش را میپوشاند.[2]
سامانه/ دوره |
ردیف/ دور |
اشکوب/ عصر |
سن (میلیون سال پیش) | ||
---|---|---|---|---|---|
سیلورین | لاندووری | رودانین | پس از آن | ||
اردویسین | بالایی/پسین | هیرنانتین | ۴۴۳٫۸ | ۴۴۵٫۲ | |
کاتین | ۴۴۵٫۲ | ۴۵۳٫۰ | |||
سندبین | ۴۵۳٫۰ | ۴۵۸٫۴ | |||
میانی | داریویلین | ۴۵۸٫۴ | ۴۶۷٫۳ | ||
داپینگین | ۴۶۷٫۳ | ۴۷۰٫۰ | |||
زیرین/پیشین | فلوئین | ۴۷۰٫۰ | ۴۷۷٫۷ | ||
ترمادوسین | ۴۷۷٫۷ | ۴۸۵٫۴ | |||
کامبرین | فورونجین | اشکوب ۱۰ کامبرین | پیش از آن | ||
زیربخشهای سامانه/دوره اردویسین بر پایه تقسیمبندی کمیسیون بینالمللی چینهشناسی، در سال ۲۱۰۷.[1] |
این دوره پس از دورهٔ کامبرین است و به دورهٔ سیلورین ختم میشود. نام اردویسین که برگرفته از نام قبیله سلتی اردویسها است در سال ۱۸۷۹ توسط چارلز لپورث گذاشته شد. این نامگذاری به این دلیل بود که مناقشه میان پیروان آدام سجویک و رودریک مرچیسون که بسترهای سنگی یکسان در شمال ولز را به ترتیب در دوره کامبرین و سیلورین میگذاشتند، خوابانده شود. لپورث فهمیده بود که سنگواره زیاگان موجود در چینه مورد مناقشه با هر دو سنگوارههای پیدا شده از دورههای کامبرین و سیلورین متفاوت است. از این رو، او تصمیم گرفت تا این سنگوارهها را در دورهٔ جدایی قرار دهد. اگرچه شناسایی اردویسین در پادشاهی متحد به کندی صورت گرفت اما دیگر مناطق جهان آن را به سرعت پذیرفتند. در سال ۱۹۶۰ کنگرهٔ بینالمللی زمینشناسی این دوره را به شکل رسمی به عنوان یکی از دورههای دوران نوزیستی به تصویب رساند.
در دورهٔ اردویسین حیات به رشد خود ادامه داد، اگرچه در انتها به یک انقراض بزرگ رسید. بیمهرگانی چون نرمتنان و بندپایان در این دوره اقیانوسها را اشغال کرده بودند. ماهیها که نخستین مهرهداران حقیقی بودند به حرکت فرگشتی خود ادامه دادند و نخستین ماهیان آروارهدار به گمانی در این دوره پدیدار شدند. حیات زمینی اما هنوز در این هنگام شکل نگرفته بود.
نگارخانه
زمانبندی زمینشناسی | |||
پیدازیستی (فانروزوئیک) | نوزیستی (سنوزوئیک) | کواترنری | |
نئوژن | |||
پالئوژن | |||
میانهزیستی (مزوزوئیک) | کرتاسه | ||
ژوراسیک | |||
تریاس | |||
دیرینهزیستی (پالئوزوئیک) | پرمین | ||
کربونیفر | |||
دوونین | |||
سیلورین | |||
اردویسین | |||
کامبرین | |||
نهانزیستی (پرکامبرین) | پیشینزیستی (پروتروزوئیک) | ||
نخستزیستی (آرکئن) | |||
پیشازیستی (هادئن) |
منابع
- http://www.stratigraphy.org/index.php/ics-chart-timescale
- Gradstein, Felix M.; Ogg, J. G.; Smith, A. G. (2004). A Geologic Time Scale 2004 (PDF). Cambridge University Press. ISBN 0521786738.
- مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Ordovician». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۵ تیر ۱۳۹۲.
دوران دیرینهزیستی | |||||
---|---|---|---|---|---|
کامبرین | اردویسین | سیلورین | دوونین | کربنیفر | پرمین |