سیلورین
سیلورین (Silurian) دوره‌ای زمین‌شناسانه است که از پایان دوره اردوویسین در ۱٫۵ ± ۴۴۳٫۴ میلیون سال پیش آغاز شد و تا آغاز دوره دوونین در ۳٫۲ ± ۴۱۹٫۲ میلیون سال پیش ادامه پیدا کرد. همانند دیگر دوره‌های زمین‌شناسی، بسترهای سنگی مشخص‌کننده این دوره در زمان‌های نامشخصی تشکیل شده‌اند و زمان دقیق تا ۷ میلیون سال عدم اطمینان دارد. مهم‌ترین رویداد این دوره اما رویداد انقراضی بود که نزدیک ۶۰ درصد گونه‌های ساکن در دریاها و اقیانوس‌ها را منقرض کرد.
| زمان‌بندی زمین‌شناسی | |||
| پیدازیستی (فانروزوئیک) | نوزیستی (سنوزوئیک) | کواترنری | |
| نئوژن | |||
| پالئوژن | |||
| میانه‌زیستی (مزوزوئیک) | کرتاسه | ||
| ژوراسیک | |||
| تریاس | |||
| دیرینه‌زیستی (پالئوزوئیک) | پرمین | ||
| کربونیفر | |||
| دوونین | |||
| سیلورین | |||
| اردویسین | |||
| کامبرین | |||
| نهان‌زیستی (پرکامبرین) | پیشین‌زیستی (پروتروزوئیک) | ||
| نخست‌زیستی (آرکئن) | |||
| پیشازیستی (هادئن) | |||
این شاخ متعلق به یک تیرهٔ منقرض‌شده از زیرردهٔ ملوانک‌واران و ردهٔ سرپایان است که در دورهٔ سیلورین می‌زیسته است. قدمت این فسیل به حدود ۴۲۰ میلیون سال پیش باز می‌گردد.
یکی از مهم‌ترین اتفاقات فرگشتی در دوره سیلورین پدیدار شدن ماهی‌های استخوانی و بی‌فک بر روی زمین بود. در این هنگام همچنین حیات خشکی‌زی هم در شکل گیاهانی کوچک، خزه-شکل، و آوندی شکل گرفت. این گیاهان در کنار دریاچه‌ها، رودخانه‌ها، و کرانه دریاها آغاز به زندگی کردند. اگرچه چنین چیزی آغاز پدید آمدن حیات گیاهی بر روی خشکی بود اما تا دوره دوونین طول کشید تا حیات خاکی تنوع و گسترش فراوان پیدا کند.
حیات
سیلورین از آن رو اهمیت دارد که در طی آن اقیانوس‌ها شاهد گسترش انواع جانداران ساکن آب از جمله سوسن‌شکلان بودند. بازوپایان به گسترش خود ادامه دادند و کهن‌ترین سنگواره‌های به دست آمده از آب‌سنگ‌های مرجانی در این دوران شکل گرفتند. ماهی‌های بی‌فک در این هنگام به سرعت زیاد شدند و نخستین ماهیان آب شیرین و نخستین نمونه از ماهی‌های فک‌دار نیز در دوره سیلورین در دریاها به شنا پرداختند. دیگر سنگواره‌های آبزیان به دست آمده از این دوران عبارتند از تریلوبیت‌ها، گراپتولیت‌ها، جلبک‌ها، و نرم‌تنان.[1]
| سامانه | ردیف | اشکوب | میلیون سال پیش |
|---|---|---|---|
| دوونین | پیشین | لوخکووین | → پس از آن |
| سیلورین | پریدولی | ۴۱۹٬۲–۴۲۳٬۰ | |
| لودلوو | لودفوردین | ۴۲۳٬۰–۴۲۵٬۶ | |
| گورستین | ۴۲۵٬۶–۴۲۷٬۴ | ||
| ونلاک | هومرین | ۴۲۷٬۴–۴۳۰٬۵ | |
| شینوودین | ۴۳۰٬۵–۴۳۳٬۴ | ||
| لاندووری | تلیچین | ۴۳۳٬۴–۴۳۸٬۵ | |
| آئرونین | ۴۳۸٬۵–۴۴۰٬۸ | ||
| رودانین | ۴۴۰٬۸–۴۴۳٬۴ | ||
| اردویسین | پسین | هیرنانتین | → پیش از آن |
منابع
- The Silurian Period, UCMP Berkeley, retrieved 22 June 2013
| دوران دیرینه‌زیستی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| کامبرین | اردویسین | سیلورین | دوونین | کربنیفر | پرمین |