رادرفوردیم-۲۶۷
رادرفوردیم-۲۶۷ یکی از ایزوتوپهای رادرفوردیم[persian-alpha 1] است که نیمهعمری[persian-alpha 2] معادل ۱٫۳ ساعت دارد و با شکافت خود به خودی[persian-alpha 3] تجزیه میشود. این ایزوتوپ پایدارترین ایزوتوپ شناخته شده رادرفوردیم است که خود برای اولین بار در سال ۲۰۰۴ در زنجیرهٔ واپاشی دارمشتادیم مشاهده شد.
رادرفوردیم-۲۶۷ | |
---|---|
لایههای الکترونی رادرفوردیم | |
کلیات | |
نام، نماد | رادرفوردیم-۲۶۷,۲۶۷Rf |
نوترونها | ۱۶۳ |
پروتونها | ۱۰۴ |
اطلاعات هسته | |
فراوانی طبیعی | — |
نیمه عمر | ۱٫۳ ساعت |
زنجیره واپاشی | ۲۷۱Sg ۲۷۵Hs ۲۷۹Ds |
جرم ایزوتوپ | ۲۶۷٫۱۲۱۷۹ u |
اسپین | ۱۳⁄۲− |
این ایزوتوپ با واپاشی آلفا تجزیه میشود ولی همچنان محصول واپاشی آن مشخص نیست. در این زنجیرهٔ واپاشی دارمشتادیم به هاسیم-۲۷۵ تجزیه شده؛ سپس هاسیم تولید شده نیز با واپاشی آلفا، به سیبورگیم-۲۷۱ تجزیه میشود. بعد از تقریباً ۲ دقیقه ایزوتوپ سیبورگیم نیز تجزیه شد، و رادرفوردیم-۲۶۷ نیز مشاهده میشود.
رادرفوردیم-۲۶۷ در مقایسه با دیگر ایزوتوپهای رادرفوردیم یکی از سنگینترین ایزوتوپها و پایدارترین آنها نیز هست؛ به همین دلیل بیشتر تحقیقاتی که بر روی رادرفوردیم صورت میگیرد، با استفاده از همین ایزوتوپ است. این ایزوتوپ از نزدیکترین ایزوتوپها به جزیرهٔ پایداری است و همین میتواند از مهمترین دلایل نیمهعمر بالای آن باشد. این نیمهعمر میتواند بزرگترین دلیل برای استفاده از این ایزوتوپ در صنعت و تحقیقات هستهای باشد.
سنتز و کشف
رادرفوردیم-۲۶۷ برای اولین بار در زنجیرهٔ فروپاشی دارمشتادیم-۲۷۹[persian-alpha 4] در سال ۲۰۰۴ مشاهده شد:[1]
رادرفوردیم-۲۶۷ تولیدشده در آزمایش، تحت شکافت خود به خود با نیمهعمری حدود ۱٫۳ ساعت تجزیه شد که این ایزوتوپ را به پایدارترین ایزوتوپ رادرفوردیم تبدیل کرد.[2][3][4] ایزوتوپ دارمشتادیمی که مورد بررسی واقع شد، بعد از تقریباً ۰٫۱۸ ثانیه به هاسیم-۲۷۵ تجزیه شد.[5] این ایزوتوپ هاسیم، از ناپایدارترین ایزوتوپهای این عنصر بوده که طی زمانی کمتر از ۳۰۰ میلی ثانیه به سیبورگیم تجزیه شد.[6] ایزوتوپ سیبورگیم هم بعد از دو دقیقه، با واپاشی آلفا تجزیه شد؛ که درنهایت محصول این واپاشی هستهای، رادرفوردیم-۲۶۷ بود.[7]
راهنمای نشانهها
رنگ | پایداری نسبت به دیگر ایزوتوپها |
---|---|
ایزوتوپ نسبتاً پایدار (نیمه عمر بیش از ۱ ساعت) | |
ایزوتوپ نسبتاً ناپایدار (نیمه عمر بیش از ۱ دقیقه) | |
ایزوتوپ ناپایدار (نیمه عمر بیش از ۱ ثانیه) | |
ایزوتوپ به شدت ناپایدار (نیمه عمر بیش از ۱ میلی ثانیه) |
مقایسه ویژگی ایزوتوپهای در زنجیرهٔ واپاشی
ایزوتوپ | تعداد پروتونها | تعداد نوترونها | جرم اتم | نیمهعمر | نوع واپاشی | محصول واپاشی | اسپین هستهای و پاریته |
سال کشف | واکنش شیمیایی | منبع |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱۱۰ | ۱۶۹ | ۲۷۹٫۱۶۰۱۰(۶۴) | ۰٫۱۸ ثانیه | (SF (۹۰٪ | (نامشخص) | (نامشخص) | ۲۰۰۲ | (۲۹۱Lv(—،۳α | [8] | |
(α (۱۰٪ | ۲۷۵Hs | |||||||||
۱۰۸ | ۱۶۷ | ۲۷۵٫۱۴۶۶۷(۶۳) | ۲۹۰ میلی ثانیه | α | ۲۷۱Sg | (نامشخص) | ۲۰۰۳ | (۲۸۷Fl(—،۳α | [9] | |
۱۰۶ | ۱۶۵ | ۲۷۱٫۱۳۳۹۳(۶۳) | ۲٫۴ دقیقه | (α (۶۷٪ | ۲۶۷Rf | ۳/۲+ | ۲۰۰۳ | (۲۸۷Fl(—،۴α | [10] | |
(SF (۳۳٪ | (نامشخص) | |||||||||
۱۰۴ | ۱۶۳ | ۲۶۷٫۱۲۱۷۹(۶۲)؟ | ۱٫۳ ساعت | SF | (نامشخص) | ۱۳٫۲−؟ | ۲۰۰۴ | (۲۷۱Sg(—، α | [11] |
کاربردها
در بین تمامی ایزوتوپهای رادرفوردیم، شاید به علت نیمه عمر بالای خود نسبت به دیگر ایزوتوپهای رادرفوردیم،[12] پرکاربردترین ایزوتوپ آن باشد؛ برخی از کاربردهای پیشبینی شدهٔ آن، استفاده در پزشکی هستهای، استفاده به عنوان هدف بمباران نوترونی، استفاده از آن در تحقیقات هستهای و… هستند؛[13] با وجود نیمهعمر آن که در مقایسه با دیگر ایزوتوپهای رادرفوردیم زیاد است، نمیتوان کاربردهای تجاری خیلی زیادی برای آن متصور شد؛[14] ولی از دیگر کاربردهایی که برای ایزوتوپ پیشبینی شده میتوان به استفاده در نیروگاههای هستهای و سیکلوترونها بهعنوان هدف برای بمباران نوترونی برای کشف عناصر جدید استفاده کرد؛ یا حتیٰ در جنگافزارهای هستهای بهعنوان ماده منفجره استفاده شود.[15]
پایداری
بهطور کلی ایزوتوپهای سنگینتر رادرفوردیم، پایدارتر از ایزوتوپهای سبک آن هستند، و رادرفوردیم-۲۶۷ هم از سنگینترین ایزوتوپهای رادرفوردیم است. نیمهعمر آن با اختلاف بسیار زیاد از رادرفوردیم-۲۶۳ —که پایدارترین ایزوتوپ بعد از آن است و نیمهعمری تقریباً برابر با ۱۱ دقیقه دارد— اختلافی تقریباً برابر با ۱ ساعت دارد، که این ایزوتوپ را از دیگر ایزوتوپها برای تحقیقات متمایز میسازد. اکثر ایزوتوپهای رادرفوردیم، به علت نزدیکی به جزیرهٔ پایداری[persian-alpha 5] از ایزوتوپهای عناصر دیگر همچون لارنسیم[persian-alpha 6] و نوبلیم[persian-alpha 7] پایدارتر هستند؛[16] و در این میان، ایزوتوپهایی همچون رادرفوردیم-۲۶۷، به علت نزدیکی بیشتر به جزیرهٔ پایداری از نیمهعمری نسبتاً بالاتر در مقایسه با دیگر ایزوتوپهای رادرفوردیم برخوردار است.[17]
واژهنامه
- Rutherfordium
- Half life
- Spontaneous fission
- Darmstadtium
- Island of stability
- Lawrencium
- Nobelium
جستارهای وابسته
پانویس
- Hofmann, The Euroschool Lectures on Physics with Exotic Beams, 203–252.
- Hofmann, The Euroschool Lectures on Physics with Exotic Beams, 203–252.
- Oganessian, Measurements of cross sections ....
- Oganessian, Heaviest nuclei from 48Ca induced reactions.
- Yeremin، Synthesis of element 114، 242–245.
- Oganessian، Synthesis of nuclei of the superheavy element 114، 242–245.
- Sonzogni, Interactive Chart of Nuclides.
- Yeremin، Synthesis of element 114، 242–245.
- Oganessian، Synthesis of nuclei of the superheavy element 114، 242–245.
- Sonzogni, Interactive Chart of Nuclides.
- Hofmann, The Euroschool Lectures on Physics with Exotic Beams, 203–252.
- Kratz, Critical evaluation of the chemical properties of the transactinide.
- Study.com، Rutherfordium: Uses, Facts & History.
- Kratz, Critical evaluation of the chemical properties of the transactinide.
- Study.com، Rutherfordium: Uses, Facts & History.
- Block، Direct mass measurements above uranium bridge the gap to the island of stability، 785-788.
- Block، Direct mass measurements above uranium bridge the gap to the island of stability، 785-788.
منابع
- Hofmann, S. (2009). The Euroschool Lectures on Physics with Exotic Beams, Vol. III Lecture Notes in Physics. 764. Springer. p. 229. doi:10.1007/978-3-540-85839-3_6.
- Oganessian, Yu. Ts.; Utyonkov, V.; Lobanov, Yu.; Abdullin, F.; Polyakov, A.; Shirokovsky, I.; Tsyganov, Yu.; Gulbekian, G.; Bogomolov, S. (2004). "Measurements of cross sections and decay properties of the isotopes of elements 112, 114, and 116 produced in the fusion reactions 233,238U, 242Pu, and 248Cm+48Ca". Physical Review C. 70 (6): 064609. Bibcode:2004PhRvC..70f4609O. doi:10.1103/PhysRevC.70.064609.
- Oganessian, Yuri (2007). "Heaviest nuclei from 48Ca induced reactions". Journal of Physics G: Nuclear and Particle Physics. 34 (4): R165. Bibcode:2007JPhG...34..165O. doi:10.1088/0954-3899/34/4/R01.
- Yeremin, A. V.; et al. (1999). "Synthesis of nuclei of the superheavy element 114 in reactions induced by 48Ca". Nature. 400 (6741): 242–245. Bibcode:1999Natur.400..242O. doi:10.1038/22281.
- Sonzogni, Alejandro. "Interactive Chart of Nuclides". National Nuclear Data Center: Brookhaven National Laboratory. Archived from the original on 13 April 2019. Retrieved 2008-06-06.
- Oganessian, Yu. Ts.; Yeremin, A. V.; Popeko, A. G.; Bogomolov, S. L.; Buklanov, G. V.; Chelnokov, M. L.; Chepigin, V. I.; Gikal, B. N.; Gorshkov, V. A.; et al. (1999). "Synthesis of nuclei of the superheavy element 114 in reactions induced by 48Ca". Nature. 400 (6741): 242–245. Bibcode:1999Natur.400..242O. doi:10.1038/22281.
- "Rutherfordium: Uses, Facts & History". Study.com.
- Kratz, J. V. (2001). "Critical evaluation of the chemical properties of the transactinide elements (IUPAC Technical Report)" (PDF). Pure and Applied Chemistry. 75 (1): 103. doi:10.1351/pac200375010103. Archived from the original (PDF) on 2011-07-26.
- Block, M. Ts.; Ackermann, D. (2010). "Direct mass measurements above uranium bridge the gap to the island of stability". Nature: 785-788. doi:10.1038/nature08774.
پیوند به بیرون
ایزوتوپ سبکتر: رادرفوردیم-۲۶۶ |
رادرفوردیم-۲۶۷ از ایزوتوپهای رادرفوردیم |
ایزوتوپ سنگینتر: رادرفوردیم-۲۶۸ |
محصول واپاشی هسته: سیبورگیم-۲۷۱ |
زنجیره واپاشی دارمشتادیم-۲۷۹ |
واپاشی هستهای به: نامشخص |
برخی از دستهبندی عناصر در جدول تناوبی
| |||||||||||||||||||||||
|
|