رمکان
روستای رَمکان یکی از روستاهای توابع دهستان رمکان بخش مرکزی شهرستان قشم در استان هرمزگان واقع در جنوب ایران است.
روستای رمکان در ۲۸ کیلومتری جنوب غرب شهر قشم واقع شدهاست. این روستا به قلب جزیره معروف بوده و تقریباً در وسط جزیره قشم و در مسیر اصلی شمال به جنوب و شرق به غرب قرار دارد. طبق تقسیمات کشوری در سال ۱۳۶۶ دهستان رمکان یکی از دهستانهای بخش مرکزی شهرستان قشم بوده و روستاهای جی جیان، کوشه، کاروان، باغ بالا، گربدان، توریان، زینبی، بنگالی، کردوا، تم سنتی، خالدین از توابع این دهستان بوده و روستای رمکان به عنوان مرکز دهستان میباشد.
وجه تسمیه و تاریخچه
وجه تسمیت این روستا به نام رَمَکان، گویند. بمعنای «رَمهَ» (گله)، گویند در دوران گذشته تمام ساکنان روستا دارای گله (رمههای) بز و گوسفند بودهاند، به صورتیکه در هنگام ظهر در سایه تمام درختان موجود در گوشه وکنار روستا گلههای بز و گوسفند مشاهده میشدهاست و در تمام سایه بانهای روستا گلههای بزرگ سایه میگرفتهاند، بنا براین نام روستا رَمَگان گذاشتهاست، که به مرور زمان تخفیف یافتهاست.
جمعیت
طبق سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵، جمعیت دهستان رمکان برابر با ۲۴۱۳۵ نفر و جمعیت روستای رمکان ۴۴۷۳ نفر و ۱۱۳۵ خانوار بودهاست.[1] که اکثر آنها از اهل سنت و از شاخه شافعی هستند یعنی از پیروان امام محمد ادریس شافعی میباشند و به زبان فارسی و گویش محلی تکلم میکنند. روستای رمکان که به عنوان مرکز این دهستان میباشد دارای ۱۷ مسجد میباشد که بیشتر تعداد مسجد نسبت به سرانه جمعیتی را دارد.
کسب و کار
این روستا سومین قطب تجاری قشم بعد از شهر قشم و درگهان میباشد، دارای واحدها و مجتمعهای تجاری متعدد میباشد و اکثر مردم به شغل تجارت و مغازه داری مشغول میباشند.
مرکز بهداشتی درمانی رمکان
مرکز بهداشتی درمانی خاتم الانبیا رمکان در سال ۱۴۱۱ هجری قمری توسط علامه شیخ الاسلام محمد علی خالدی (سلطان العلماء) تأسیس شدهاست، این مرکز شامل زایشگاه، آزمایشگاه، داروخانه، پزشک عمومی، دندانپزشک و همچنین امکاناتی از قبیل آمبولانس میباشد. ساختمان این مرکز بهداشتی درمانی پس از زلزله ۱۳۸۴در قسمت دیگری از محوطه با کمک خیرین از نو بنا گردید.
جاذبههای گردشگری و آثار تاریخی
سد رمکان
این سد در قسمت شمال شرقی روستا واقع گردیده و به هنگام بارندگی مقدار قابل توجهی آب در خود ذخیره میکند و گردشگران زیادی را به سمت خود میکشاند.
آب انبارهای قدیمی
در این روستا آب انبارهای متعددی در اشکال و اندازههای مختلف وجود دارد. یکی از قدیمیترین آنها معروف به برکه خواجه عماد در وسط روستا واقع شده و گویند قدمت آن به ۴۰۰ سال نیز میرسد.
خواجه مرادی
خواجه مرادی منطقه ای سرسبز در قسمت جنوبی رمکان دارای باغات و زمینهای کشاورزی میباشد و در فصل زمستان و بهار میزبان گردشگران زیادی میباشد.
قبرستانهای قدیمی
در این روستا قبرستانهای قدیمی و متعددی وجود دارد، یکی از این قبرستانها معروف به قبرستان سید عبدالرحیم در کنار حوزه علمیه صالحیه رمکان واقع گردیده که قبور قدیمی فراوانی در آن وجود دارد و نوعی نوشته و سنگتراشهای آن نیز شبیه سنگهای قبور تاریخی روستای کوشه و مناطق اطراف است. از جمله قبوری که نوشتهها و تاریخ آن مشخص است و به عربی نوشته شده عبارتند از: الموتوفا المرحوم السعید الشهید حاجی سماالدین بن عتاب الدین یب، نوراسه مرقده و فی شهر جمادی الاول به تاریخ سال ۹۴۹ هجری قمری ـ در یک سمت سنگ این قبر اشعاری این چنین مشخص است. «الموت کاس و کلی ناس شاربه» مرگ تشبیه به جامی شده که همه مردم از آن جام مینوشند، والقبر باب و کل ناس داخله و قبر دری است و تمام مردم از آن داخل میشوند. قدمتاین قبر به چهارصد و هفتاد و چهار سال میرسد.
وفات المرحوم السعید الشهید نوراسه فی مرقدها بی بی رابعه محمد سفاهانی به تاریخ ماه ذیقعده سال ۹۰۳ ه.ق که قدمت این قبر پانصد و بیست سال است.
قبر فردوس مکان ملا محمد بن داود در تاریخ ربیع الاخر ۱۰۴۴ که قدمت آن سیصد و هفتاد و نه سال است.
عزالدین محمد بن مولانا عبدالرحمن عالی در ماه صفر ۹۰۹ که قدمت آن پانصد و چهار سال است.
قبر عالی شاه بن علی در گذشته در تاریخ دهم ذیحجهالحرام سال ۹۰۳ ه.ق که ۵۰۲ سال قدمت آن است که در قبرستانی قدیمی در وسط رمکان دفن میباشد؛ و قبر بی بی روحه در شهر رمکان جنب مسجد جامع قدیمی واقع شده که قدمت آن از تاریخ سال ۹۰۳ ه.ق تاکنون ۵۲۰ سال است، که ابتدا دارای گنبد بوده و با ورود گروهی در زمان قواسم ـ یا جواسم ـ که از نجد وارد قشم میشوند و مخالف گنبد و آثار قبر بودهاند، گنبداین قبر تخریب میشود. همچنین ورود سادات به جزیره در روستای رمکان از ابتدای ورود شاه سیفالله قتال جد سید عبد الرحیم معروف به سید بزرگ و فرزندان وی و همچنین سید کمال که قبر ایشان نیز در قبرستان وسط رمکان که به نام قبرستان سید کمال معروف شده موجود است.
محصولات کشاورزی
بهطور کلی دهستان رمکان در خوش آب هواترین و بالاترین نقطه در سطح جزیره قرار گرفتهاست و در گذشته منبع تأمین محصولات کشاورزی سطح جزیره بوده و حتی به خارج از جزیره نیز صادر میشدهاست. مهمترین محصولات این منطقه از سبزیجات: گرگا، خندل، گشنیز، تره، جعفری، گزر (نوعی هویچ محلی)، فندال (سیب زمینی محلی)، گوجه فرنگی، تربچه، و غیره؛ و از میوهها: خربزه محلی، گارمزنگی، انبه، زیتون، انگور، انجیر، هندوانه و غیره …. بودهاست.
منابع
- کامله، القاسمی، بنت شیخ عبدالله، (تاریخ لنجة) مکتبة دبی للتوزیع، الامارات:، چاب دوم، انتشار سال ۱۹۹۳ میلادی. (به عربی).
پانویس
- «درگاه ملی آمار». www.amar.org.ir. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۱-۱۴.