زرافه گردنکوتاه
زرافه گردنکوتاه یا اُکاپی (نام علمی: Okapia johnstoni) پستاندار سمشکافتهای از خانواده نوعی زرافگان است. هرچند بدن راهراه این حیوان به گورخر شباهت بیشتری دارد اما زرافه نزدیکترین خویشاوند اکاپی است هرچند برخلاف زرافه گردن بسیار کوتاهی دارد. این پستاندار بومی جنگلهای بارانی شمال جمهوری دموکراتیک کنگو میباشد و با توجه به تخریب زیستگاه بر اثر جنگلزدایی و گسترش سکونتگاههای انسانی و همینطور شکار بیرویه در خطر انقراض قرار گرفته و تنها ۱۰ تا ۲۰ هزار از این حیوان در حیات وحش وجود دارد.
اُکاپی | |
---|---|
یک اکاپی در قلمرو حیوانات دیزنی | |
وضعیت بقا | |
آرایهشناسی | |
فرمانرو: | جانوران |
شاخه: | طنابداران |
رده: | پستانداران |
راسته: | جفتسمان |
تیره: | زرافهسانان |
سرده: | Okapia لنکستر, ۱۹۰۱ |
گونه: | O. johnstoni |
نام علمی | |
Okapia johnstoni (P.L. Sclater, 1901) | |
محدوده پراکندگی |
زرافه گردنکوتاه حیوانی عمدتاً روزگرد است که در جنگلهای انبوه سایباندار زندگی میکند. حیوانی منزوی است و زندگی انفرادی دارد و فقط در فصل جفتگیری روابط اجتماعی برقرار میکند. زرافههای گردنکپوته گیاهخوارند و از برگ و شکوفه درختان، علوفه، میوهها، سرخسها و قارچها تغذیه میکنند و با زبان کبود و خمیدهاش برگها را جمع میکند.[2]
مشخصات
دوره بارداری آنها بسیار طولانی است و حدود ۱۵ ماه طول میکشد و معمولاً تکقلو میزایند. طول بدن این حیوان تا ۲.۵ متر و ارتفاع آن در شانه تا ۱.۵ متر میرسد و بین ۲۰۰ تا ۳۵۰ کیلو وزن دارند. پشت زرافه گردنکوتاه قرمز تیره است، پشت ساق پاهایشان به وضوح دارای راهراه افقی است که از دور مانند گورخر به نظر میآید. این نوع راهراه هم به زرافههای گردنکوتاه کوچک کمک میکند تا در بارانهای شدید جنگلی مادرشان را دنبال کنند و هم نوعی استتار محسوب میشود.
بدن زرافه گردنکوتاه به زرافه شبیه و البته گردنش کوتاهتر است. این جانور گونه و پیشانی برجستهای دارند که آنها را از زرافه متمایز میکند. اما وجه شباهت زرافههای گردنکوتاه و زرافهها طرز راه رفتن آنهاست یعنی هر دو به هنگام راهرفتن پای جلو و عقب یک سمت را همزمان حرکت میدهد. هر دو دارای زبانی بسیار دراز در حدود ۳۰ سانتیمتر هستند که بسیار قابل انعطاف و آبی رنگ است و با آن به راحتی میتوانند برگ و غنچه را از درختان جدا کنند. زبانش به حدی دراز است که میتوان پلک و داخل و بیرون گوشش را تمیز کند و در واقع تنها حیوانی است که قادر است گوش خود را بلیسد. نوع نر زرافه گردنکوتاه شاخهای کوچکی دارد که با پوست پوشیده شدهاست.
گوشهای بزرگی دارند که آنها را در تشخیص شکارچیشان یعنی پلنگ یاری میدهد. زرافه گردنکوتاه حیوان منزوی است و تنها برای تولیدمثل در کنار همنوع خود قرار میگیرد. نرها کمی از مادهها بزرگترند. آنها ترجیح میدهند به تنهایی در محوطههای بزرگ زندگی کند که به جمعیت آنها صدمه زدهاست زیرا امروزه قلمرو آنان تکهتکه شده و آنها که به زندگی اجتماعی عادت ندارند مجبور شدهاند گاهی در کنار هم قرار بگیرند.
آنها برای مشخص کردن قلمرو خود راههای متفاوتی دارند از قبیل بوی مادهای که از ردپایشان بجا میماند و قیرمانند است و همچنین از بوی ادرارشان. نرها از قلمرو خود محافظت میکنند اما گاهی به مادهها اجازه میدهند برای یافتن علوفه از قلمروشان عبور کنند.
زرافه گردنکوتاه گیاهخوار است اما خیلی از انواع گیاهانی که میخورد برای انسان سمی محسوب میشود. آنها همچنین زغال چوب درختان را که از سوختن چوب درخت توسط صاعقه بوجود امده میخورند و برای تأمین منابع معدنی خود نوع خاک رس گوگرددار، نمکین و قرمز را که در نزدیکی رودخانه یافت میشود، میخورند.
نگارخانه
پانویس
- IUCN SSC Antelope Specialist Group (2008). Okapia johnstoni. 2008 IUCN Red List of Threatened Species. IUCN 2008. Retrieved on 10 April 2009 Database entry includes a brief justification of why this species is of near threatened.
- استیو پارکر و مارتین والترز (۱۳۸۴)، دائرةالمعارف شگفتیها: پستانداران، جانوران، آبزیان و پرندگان، ترجمهٔ صدیقه ابراهیمی فخار و مهرزاده مینانژاد، به کوشش جلد اول.، تهران: پنجره، ص. صفحه ۳۰
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ زرافه گردنکوتاه موجود است. |