ستاره افغان
ستارهٔ افغان (به انگلیسی: Afghan Star)؛ (به پشتو: د افغان ستوری) مسابقهٔ آوازخوانی و کشف استعداد خوانندگی جوانان اهل افغانستان است که از سوی تلویزیون طلوع در افغانستان راه‌اندازی شده‌است. ستارهٔ افغان یکی از برنامه‌های پرآوازهٔ تلویزیون طلوع است؛ جوانان افغانستان با علاقه‌مندی ویژه این برنامهٔ محبوب را از طریق تلویزیون، فیسبوک، یوتیوب و رسانه‌های جمعی دنبال می‌کنند. کانال یوتیوب ستارهٔ افغان پربیننده‌ترین کانال یوتیوب در افغانستان است. طرز انتخاب ستاره‌ها بر حسب نظرات داوران و رأی‌دهی مردم از طریق پیامک و فیسبوک اجرا می‌شود. به ستاره‌ای که مقام اول را می‌گیرد مدال ویژهٔ ستارهٔ افغان اهدا می‌شود. بعضاً شرکت‌هایی که حمایت مالی این برنامه را به‌عهده دارند، جوایزی نیز برای ستاره در نظر می‌گیرند. ستارهٔ افغان یک برنامهٔ موسیقی است، و به همین دلیل قشر مولوی و آخوند از ابتدا تا کنون مخالف آن بوده‌است، اما با آن هم مردم افغانستان با علاقه‌مندی این برنامه را دنبال می‌کنند و آوازخوان‌ها نو این کشور آرزوی شرکت و برنده‌شدن در این برنامه را دارند.
| Afghan Star | |
|---|---|
 Afghan Star Logo | |
| نام‌های دیگر | Sitara-e Afghan |
| سازنده | تلویزیون طلوع |
| مجری | امید نظامی داوود صدیقی مصطفی عزیزیار احمد پوپل سجاد جنتی حسام فرزان |
| داوران | آریانا سعید قَیس اُلفت سَیدا گل ماینا عبید جویندهشهلا زولان |
| سازنده موسیقی متن | Wahid Qasemi (current), Jawad Karimi |
| کشور سازنده | افغانستان |
| زبان اصلی | فارسی افغانستان، زبان پشتو |
| شمار فصل‌ها | ۱۲ |
| تولید | |
| مکان تولید | کابل |
| پخش | |
| شبکهٔ اصلی | تلویزیون طلوع |
| انتشار اولیه | September 2005 – present |
| انتشار | |
| پس از | Superstar |
| پیوندهای بیرونی | |
| Afghan Star | |
دورهٔ پانزدهم ستارهٔ افغان که در بهار ۱۳۹۹ خورشیدی پایان یافت.
توسط داوران جشنواره: شکیب مصدق، سیداگل مینا، میرمفتون و در نهایت جایگزین میرمفتون طلامحمد تخاری، داوری این جشنواره را به عهده داشتند.
مقام اول جشنوارهٔ پانزدهم ستارهٔ افغان: فهیم فنا
مقام دوم: مجتبی خاوری
شکل‌گیری
این برنامه برای نخستین بار در سال ۱۳۸۴ ه.ش آغاز شد. تلویزیون طلوع با الگوگیری از برنامه‌های مشابهی که از تلویزیون‌های بریتانیا و هندوستان پخش می‌شود، این برنامه را ساخته‌است. این برنامه اکنون به یکی از برنامه‌های پرطرفدار در میان خانواده‌های افغانستان و قشر جوان تبدیل شده‌است.
شکل مسابقه
در مرحلهٔ مقدماتی برگزارکنندگان مسابقه به شهرهای مختلف افغانستان رفته و با محک‌زدن جوانان، تعدادی را از هر شهر انتخاب می‌کنند. در مرحلهٔ بعدی با برگزاری مسابقه در کابل از میان این افراد طی چند مرحله ۱۲ نفر انتخاب می‌شوند که به مرحلهٔ نهایی یا دوازده بهترین راه پیدا می‌کنند.
در مرحلهٔ نهایی در هر قسمت شرکت‌کنندگان به هنرنمایی می‌پردازند و تا هفتهٔ آینده با مراجعه به آرای مردم از طریق اس‌ام‌اس یک نفر از دور مسابقه حذف می‌شود و این روند تا باقی ماندن یک نفر به عنوان ستارهٔ افغان ادامه می‌یابد. اما اخیراً می‌توان افزون بر رأی مثبت رأی منفی نیز داد و بینندگان می‌توانند پرسش‌هایی که در ذهنشان دربارهٔ ستاره‌ها ایجاد شده، از همان ستاره بپرسند. از پروسهٔ انتخاب و شایستگی واقعی ستاره انتقادهای نیز وجود دارد، در دور چهاردهم ستارهٔ مقام اول، زهرا الهام را اکثریت مردم شایستهٔ اول شدن نمی‌دانستند، و اصطلاح زهرا الهام به قشر مرد «مردها دِلِشان بِکَفَد» واکنش خوبی در جامعه نداشت، و این حرف باعث تشدید اختلافات و خشونت علیه زن در ولایت‌های ناانکشاف یافته افغانستان گردید.
ستارهٔ افغان و منتقدان آن
ستارهٔ افغان با وجود اینکه علاقمندان فراوان در سراسر افغانستان دارد، منتقدان سرسخت نیز در میان جامعهٔ افغانی دارد؛ بزرگ‌ترین منتقدان برنامهٔ ستارهٔ افغان آگاهان دینی، مولوی‌ها، آخوندها و ملاها می‌باشد. مولوی‌ها به کنایه از ستارهٔ افغان به ستارهٔ شیطان یاد می‌کنند، که منظورشان از شیطانی بودن این برنامه است، یعنی این برنامه مخالف صریح آیات قرآن و سنت نبوی است، اما جوانان با اتکا به جنایات عظیمی که توسط مجاهدین و ملاها در دهه‌های اخیر در کشور صورت گرفته است آن‌ها را از ابراز نظر در این مورد
دوره‌های مسابقه
یکمین دوره
یکمین دورهٔ مسابقهٔ ستارهٔ افغان در سال ۱۳۸۴ خورشیدی برگزار شد.
نتیجه مرحلهٔ نهایی این دوره:
۱. شکیب همدرد شرکت‌کننده از کابل در یکمین دوره به عنوان ستارهٔ افغان برگزیده شد.
۲. عبدالسمیع یوسفزی شرکت‌کننده از هرات مقام دوم را بدست آورد.
۳. سیر ولی‌زاده شرکت‌کننده از کابل مقام سوم این دوره از مسابقات را از آن خود کرد
۴. فرحناز یوسفی، شرکت‌کننده از مزار شریف، مقام بهترین بانوی این دوره را بدست آورد.
در برنامهٔ نهایی یا فینال دور اول منیژه دولت خوانندهٔ سرشناس و پرآوازهٔ تاجیکستان نیز به آوازخوانی و توزیع جوایز پرداخت.
دومین دوره
دومین دورهٔ مسابقهٔ ستارهٔ افغان در سال ۱۳۸۵ خورشیدی برگزار شد و در این دوره نجیب محمودی اشتراک‌کننده‌ای از شهر مزارشریف لقب ستارهٔ افغان را کسب کرد. یکی از علت‌های محبوبیت او شباهت صدایش با احمد ظاهر خوانندهٔ درگذشتهٔ افغانستان بود.
نتیجه مرحلهٔ نهایی این دوره:
۱. نجیب محمودی شرکت‌کننده از مزار شریف
۲. سروش نوا کابل
۳. مهدی افشار شرکت‌کننده از هرات
سومین دوره
سومین دورهٔ مسابقهٔ ستارهٔ افغان در نیمهٔ دوم سال ۱۳۸۶ خورشیدی برگزار شد و در انتها رفیع ناب‌زاده اشتراک‌کننده‌ای از شهر مزارشریف لقب ستارهٔ افغان را کسب کرد. حمید سخی‌زاده از کابل نیز عنوان دومی را کسب کرد.
نتیجه مرحلهٔ نهایی این دوره:
۱. رفیع ناب‌زاده شرکت‌کننده از فاریاب
۲. حمید سخی‌زاده شرکت‌کننده از کابل
۳. لیمه سحر شرکت‌کننده از قندهار ۴. خالد خلوت
۵. طاهر شوقی (هراتی) از مهاجران افغان مقیم تهران
۶. امید نظامی
۷. هارون یوسفی
چهارمین دوره
در این دوره از مسابقات که در سال ۱۳۸۷ برگزار شد برندهٔ نهایی مسابقه نوید فروغ از کابل بود و نفرات دوم و سوم به ترتیب مهران گلزار و نوید صابرپور بودند.نفرات چهارم تا هشتم به ترتیب:حبیب پوپل . فیاض حمید.مصطفی صوفی.امید پارسا.الهه سرور
پنجمین دوره
پنجمین دوره از این مسابقه با پیروزی نهایی ولی سازش دانش‌آموزی از[هرات] به پایان رسید. رتبه دوم:(حبیب الله شباب) رتبه سوم:عبدالله (میلاد کبیری)
ششمین دوره
این دوره در نیمهٔ دوم سال ۱۳۸۹ آغاز شد و برندهٔ نهایی این دوره امید الطاف بود که برندهٔ جایزهٔ یک خودرو شرکت نیسان شد.
هفتمین دوره
رضا رضایی برندهٔ نهایی این دوره از مسابقات ستارهٔ افغان بود که نفرات بعدی به ترتیب متین الکوزای و الماس فراهی بودند. در این دوره به نفر اول مسابقه یک دستگاه خودروی تویوتا کرولا و به دو نفر بعدی دو دستگاه موتورسیکلت هدیه داده‌شد.
هشتمین دوره
در این دوره که در سال ۱۳۹۱ برگزار شد، اختلاف نظر زیادی میان داوران مسابقه بود که در نهایت ساجید حسین جنتی، هارون اندشوار و جمشید سخی به‌ترتیب نفرات برنده اول تا سوم مسابقه بودند.
نهمین دوره
این دوره در نیمهٔ دوم سال ۱۳۹۲ برگزارشد. ستارهٔ این دوره ربيع الله بهزاد بود و برندگان بعدی به ترتیب نایب نایاب و آرش بارز بودند.
دهمین دوره
دهمین دوره از مسابقه در آبان‌ماه سال ۱۳۹۳ برگزار شد و در اسفندماه همان سال به پایان رسید که برندگان این دوره به‌ترتیب علی ساقی، پنج‌شنبه مفتون و الیاس ایثار بودند.
یازدهمین دوره
یازدهمین دوره در آبان‌ماه سال ۱۳۹۴ برگزار شد درحالی‌که دو اتفاق نو نسبت به دوره‌های پیشین اتفاق افتاده بود؛ نخستین اتفاق نو این بود که بخشی از مسابقه در خارج از افغانستان و در استرالیا برگزار شد و دومین اتفاق نو، حضور یک خوانندهٔ رپ به‌نام زیبا حمیدی در مسابقه برای نخستین بار بود. برندگان این دوره به ترتیب حبیب‌الله فانى از مزارشریف، اشکان عرب از هرات و راشد آریا بودند.
دوازدهمین دوره
در دوازدهمین دور ستارهٔ افغان که در سال ۱۳۹۵ برگزار شد، تعداد زیادی از جوانان علاقمند به موسیقی در این برنامه شرکت کردند و در نهایت از آن میان دوازده نفر به مرحلهٔ دوازده بهترین راه یافتند. از ستاره‌های مشهور این دور می‌توانیم از خلیل یوسفی، زلاله، سید جمال مبارز، بابک محمدی و ... نام ببریم. سید جمال مبارز و زلاله هاشمی از فینالیستان این برنامه بودند. مبارز نخستین رپری بود که در مرحلهٔ نهایی رسیده بود و همچنان زلاله هاشمی نخستین بانویی بود که در این مرحله حضور یافته بود. در آخر سید جمال مبارز با داشتن رأی بیشتر نسبت به زلاله هاشمی ستارهٔ افغان دور دوازدهم این برنامه شد.
سیزدهمین دوره
این دور ستارهٔ افغان در آغاز با مشکلات زیادی روبرو شد. داوران ستارهٔ افغان به نسبت امنیت بد به شهر جلال آباد رفته نتوانستند. در هرات نیز آخوندها و ملاها تظاهراتی را برای جلوگیری از برگزاری این برنامه به راه انداخته بودند. با همهٔ این مشکلات بازهم ستارهٔ افغان توانست استعدادهای خوبی را از سراسر افغانستان جمع‌آوری کند. از ستاره‌های مشهور این دور می‌توان از مصطفی هنرجو و منصور جلال نام برد. در این برنامه هیچ نماینده‌ای از طبقهٔ اناث نبود. در مرحلهٔ نهایی این برنامه که به‌طور زنده از تلویزیون طلوع به پخش می‌رسید مصطفی هنرجو با کسب بیشترین رأی عنوان ستارهٔ افغان را از آن خود کرد.
چهاردهمین دوره
چهاردهمین دورهٔ ستارهٔ افغان تنها در شهر کابل آغاز به کشف استعدادها کرد و عبدالسلام مفتون در جایگاه چهارم قرار گرفت و زهرا الهام، فیروز فاضل و وسیم انوری به دور سه بهترین راه یافتند که از این میان فیروز فاضل جایگاه سوم را بدست آورد و برای نخستین‌بار یک زن یعنی زهرا الهام جایگاه نخست را به دست آورد و تاریخ‌ساز شد.[1]
مجریان
- امید نظامی
- مصطفی عزیزیار
- حسام فرزان
- احمد پوپل
داوران
- آریانا سعید و گاهی شهلا زلاند
- قَیس اُلفت
- سَیدا گل مینا
- عبید جوینده
برآیندها
این مسابقه تا حدود زیادی توانسته‌است در معرفی چهره‌های نو موسیقی کامیاب باشد. تعدادی از شرکت‌کننده‌های این مسابقه همانند آرش بارز، شکیب همدرد و نجیب محمودی توانستند کار خوانندگی را ادامه دهند و آلبوم‌هایی را ارائه دهند. در مقابل بسیاری نیز همانند سمیع یوسفزی که در نخستین دورهٔ این مسابقه رتبهٔ دوم را بدست آورده بود چندان فعالیت هنری‌ای نداشتند. به‌جز فریده ترانه سایر بانوان شرکت‌کننده نیز چندان درخششی در فعالیت حرفه‌ای نداشتند.
منابع
- «هفت رویداد فرهنگی خبرساز نودوهفت افغانستان». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۷ مارس ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۹.
- وبگاه برنامه ستاره افغان
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Afghan Star». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲ آوریل ۲۰۱۸.