شراب ایرانی

شراب ایرانی (یا شراب پارسی) که با نام‌های می و باده نیز شناخته می‌شود، از نمادهای تاریخی و باستانی ایرانی است و جایگاه درخور توجهی در اساطیر، ادبیات و نگارگری ایرانی داشته‌است.

شراب در نقاشی دربار صفوی، قرن ۱۷ اصفهان.

تاریخچه

مک‌گاورن در تپه حاجی فیروز در شمال غربی ایران، قفسه‌های شرابی را پیدا کرد که ساخت دوران پیش از تاریخ هستند. در آن زمان، در این منطقه از ایران، شراب را در ظرف‌هایی در بسته، به شکلی که هوا وارد آن نشود، نگهداری می‌کردند. احتمال استفاده از پسته به عنوان مزه در آن دوران، اعلام شده‌است. مک‌گاورن و هیئت تحقیقاتی او، تقریباً در همگی آشپزخانه‌های آن دهکده، به بقایای ظروفی که در آنان، شراب نگهداری می‌شده‌است، برخوردند. مک گاورن بر این باور بود که نوشیدن الکل در آن منطقه از ایران، امتیاز ویژه‌ای برای مرفهین نبوده و تمام مردان و زنان، می‌توانستند که نوشیدنی الکلی مصرف کنند.[1]

مک گاورن همچنین در گودین تپه در ایران، با نخستین منبع آبجو، که مربوط به بیش از ۵۵۰۰ سال پیش است، روبرو شد. هنگام ساخت آبجو، سنگ‌هایی هم شکل می‌گیرند که باید آن را از آبجو جدا کرد؛ اما ظرف‌هایی که در ایران کهن، در گودین تپه در آن آبجو تهیه می‌شد، به گونه‌ای ساخته شده بودند که در هنگام ریختن آبجو، سنگ‌ها به بیرون نریزند.[1]

اشپیگل آنلاین در مقاله‌ای نوشت: «جالب است که کشوری که امروزه در آن نوشیدن مشروب ممنوع است و مجازات به همراه دارد، در واقع، از قدیمی‌ترین تولیدکنندگان نوشیدنی‌های الکلی بوده‌است».[1]

پژوهش‌های اخیر باستان‌شناسی تاریخ منشأ شراب‌گیری در ایران را بسیار پیش‌تر از آنچه نویسندگان قرن بیستم گمان می‌کنند، نشان می‌دهد. برای مثال، کاوش و حفاری در محوطه گودین تپه در کوه‌های زاگرس[2] نشان دهنده وجود سفال‌هایی با قدمت تاریخی ۲۹۰۰–۳۱۰۰ پیش از میلاد، حاوی تارتاریک اسید است که تقریباً به‌طور قطع نشان دهنده حضور شراب در آن سالیان می‌باشد. حتی شواهدی مبنی بر حضور قدیمی تر شراب در تپه حاجی فیروز در اطراف شهر ارومیه[3] نیز به دست آمده‌است.

مک گاورن و همکارانش (۱۹۹۶) با استفاده از آزمایش‌ها و آنالیزهایی بر روی کوزه‌ای نوسنگی که قدمت آن به ۵۰۰۰–۵۴۰۰ پیش از میلاد می‌رسد، وجود مقادیر بالایی از تارتاریک اسید را به اثبات رساندند.[4]

کشف شراب در ایران از کشف آن در فرانسه دیرین‌تر است. با توجه به گفتهٔ باستان شناسان فرانسوی، نخستین شواهد استفاده از شراب در فرانسه تنها به ۵۰۰ سال پیش از میلاد بازمی‌گردد.[5]

به نقل از کتاب سرزمین جاوید، در زمان هخامنشیان و اشکانیان شراب رامیان (شهری در استان گلستان فعلی) شهرت فراوانی در عالم آن زمان داشت که هم‌اکنون شرکتی شراب ساز در کالیفورنیا تحت عنوان شراب رامیان (Ramian Wines) هست؛ و هم‌اکنون هم شراب شیراز شهرت جهانی دارد.

در ادبیات

در گذشته از این شراب به عنوان دارو نیز استفاده می‌کردند؛ به عنوان نمونه، در این بیت از شعر حافظ: شراب تلخ می‌خواهم که مردافکن بود زورش - که تا یک دم بیاسایم ز دنیا و شر و شورش. به آن اشاره شده‌است.[6]

جستارهای وابسته

منابع
  1. Welle (www.dw.com)، Deutsche. «الکل نوشیدنی چگونه کشف شد؟ | DW | 17.01.2010». DW.COM. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۸ مه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۸.
  2. بدلر ۱۹۹۵، مک گاورن و مایکل ۱۹۹۵، مک گاورن ۲۰۰۳
  3. Noble Wilford, John (June 6, 1996). "For Wine, 5000 B.C. Was Quite a Year". New York Times. Retrieved Dec 7, 2016.
  4. "New York Times Article, "For Wine, 5000 BC Was Quite a Year", June 6, 1996"
  5. "New York Times Article, "Iran finds 7,000-year-old liquor habit is tough to break", April 3, 2006"
  6. «غزل شماره 278 حافظ». گنجور.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.