شهرداری مشهد
شهرداری مشهد سازمانی است که در ۱۳ اسفند ۱۲۸۶ خورشیدی تاسیس شده و مسئولیت اداره شهر مشهد را به عهده دارد و سومین شهرداری قدیمی ایران پس از تبریز و تهران محسوب می شود.[1] مدیریت این سازمان با شهردار مشهد است که پیش از این با حکم وزیر کشور ایران منصوب می‌گردید؛ ولی، اکنون از طریق آرای شورای شهر مشهد انتخاب می‌شود ولی حکم وی توسط وزیر کشور ابلاغ می‌شود. شهرداری مشهد، شامل ۱۳ منطقه‌است که اداره هر منطقه به عهده مدیر آن منطقه می‌باشد. در ۲۷ آبان ۱۳۹۷ محمدرضا کلایی به عنوان شهردار مشهد انتخاب و تأیید گردید.[2]
 لوگوی شهرداری مشهد | |
| شعار | مشهد، شهر امید و زندگی |
|---|---|
| بنیانگذاری | ۱۲۸۶ |
| گونه | دولتی |
| ستاد | مشهد |
ساختمان شهرداری مشهد
طرح احداث ساختمان فعلی شهرداری مشهد که توسط مهندسان آلمانی و در چهار طبقه طراحی شده‌است به قبل از سال ۱۳۲۰ شمسی بر می‌گردد، اما اجرای آن به دلیل بروز پاره‌ای مسائل، با تعویض چند ساله، با احداث تدریجی زیر زمین و طبقه همکف و اول آغاز شد. در سال ۱۳۳۲ محل شهرداری مشهد به ساختمان فعلی منتقل شد و سمت غربی ساختمان در قبال احداث طبقات دوم و سوم به مدت پنج سال توسط شهردار وقت عبدالوهاب اقبال به اداره کشاورزی واگذار گردید.
پس از گذشت ۲۰ سال، حدود سال ۱۳۵۲ طبقات دوم و سوم شرقی بنا، توسط شرکت ساختمانی «مالون» و با نظارت «مهندس اَلستی» احداث گردید. ساختمان مذکور تا سال ۱۳۴۸ دارای ۴۶۴۶ مترمربع مساحت بود که شهرداری با خرید منازل اطراف اقدام به توسعه بنا نمود. در حال حاضر عرصه ساختمان شهرداری ۷۰/۵۹۱۵ مترمربع و مساحت اعیان هر طبقه ۹۰/۱۸۷۷ مترمربع می‌باشد و موقعیت زمین سه بر و نوع سازه ساختمان قدیمی اسکلت بتنی با نمای سنگ است.
جهت تأمین فضای مورد نیاز برای عملکرد خدماتی و ستادی از ساختمان جدید با نام توسعه شهرداری استفاده می‌شود .
این ساختمان در ارتباط با ساختمان فعلی و هماهنگ با آن، با حجمی ساده ایجاد شده و نمای آن ترکیبی از خطوط شیشه و سنگ است. جنس خطوط سنگی در ساختمان جدید، همچون ساختمان شهرداری از تراورن سفید است و بازی سنگ شیشه در خطوط افقی ،تنوع لازم را برای نمای این ساختمان بزرگ فراهم آورده است. این ساختمان در هفت تراز با زیربنایی حدود ۷۳۰۰متر مربع ساخته شده که عملیات اجرایی آن زمستان سال ۱۳۸۳ آغاز شد و هم‌اکنون در حال بهره‌برداری است.[3]
ساختمان توسعه شهرداری در سال ۱۳۸۵ نیز به عنوان ساختمان برتر به لحاظ جلوگیری از اتلاف انرژی معرفی شده و از اولین پروژه‌هایی که است که در طرح میدان شهدا به بهره‌برداری رسیده‌است.[4]
شهرداران قبلی مشهد
ساختار سازمانی
حوزه شهردار
- مدیرکل حوزه شهردار و امور هماهنگی مناطق شهرداری
- اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل
- پروژه دائمی نمایشگاه تاریخ و توسعه شهری
- امور مرکز اسناد
- امور کتابخانه
- اداره اطلاع رسانی و مراسم
- امور مراسمات
- امور تبلیغات محیطی
- امور طراحی و گرافیک
- اداره ارتباطات مردمی
- امور مرکز ارتباطات مردمی ۱۳۷
- امورافکار سنحی وملاقات
- اداره ارتباطات رسانه ای
- امور خبر
- امور ارتباط با رسانه ها
- امور فضای مجازی
- امورمستند سازی
- اداره ارتباطات بین الملل
- اداره هماهنگی امورمعاونتها ، سازمانها ومناطق
- امور هماهنگی مناطق
- امور هماهنگی معاونتها و سازمانها
- پروژه چشم شهر
- پروژه دائمی نمایشگاه تاریخ و توسعه شهری
- اداره کل حقوقی
- اداره کل بازرسی و پاسخگویی به شکایات
- اداره کل حراست
- هسته گزینش
- مدیریت امور شورای شهر و شهرداری
- مدیریت اجرائیات و انتظامات
- مدیریت ساماندهی و مهندسی بحران
- اداره کل روابط عمومی و امور بین الملل
معاونت برنامه‌ریزی و توسعه
معاونت برنامه ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری مشهد، ابتدا به عنوان دفتر برنامه ریزی و پژوهش شهرداری مشهد فعالیت خودرا آغاز نمود و پس از موافقت شورای اسلامی شهر مشهد در سال ۱۳۸۳ به عنوان معاونت برنامه ریزی و توسعه فعالیت خود را به عنوان یکی از معاونین رسما فعالیت نمود. https://planning.mashhad.ir/
مدیریت‌ها
- گروه همکاری‌های بین‌المللی علمی و تخصصی
- دفتر آمار، پژوهش و مطالعات راهبردی
- دفتر نوسازی و تحول سازمانی
- دفتر برنامه، بودجه و ارزیابی عملکرد
- اداره کل منابع انسانی
- دبیرخانه کمیسیون معاونان برنامه ریزی شهرداری های کلان شهرها
سازمانها
- سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات (فاوا)
- تولید و بهره‌برداری از حجم عظیم اطلاعات شهری با استفاده از روش‌های نوین و برنامه‌ریزی برای‌توسعه فن‌آوری اطلاعات و ارتباطات در شهرداری‌ها و توزیع و توسعه خدمات شهری که امری تخصصی و پیچیده است یکی از مهمترین دغدغه‌هایی است که همواره توجه مدیران شهرداری مشهد را به خود معطوف کرده است. لذا به منظور ارائه خدمات پشتیبانی و پیمانکاری مربوط به امور رایانه‌ای سازمان آمار، اطلاعات و خدمات کامپیوتری شهرداری مشهد در سال 1376 تأسیس شد و بیشترین فعالیت سازمان در بخش‌های بازرگانی، سخت‌افزاری، طراحی نرم‌افزاری و پشتیبانی متمرکز گردید. پس از استقرار اولین شورای اسلامی شهر عملکرد سازمان دگرگون و استراتژی جدیدی برای فعالیت ترسیم شد و عملکرد راهبردی، مشاوره‌ای، نظارتی، پشتیبانی و گریز از تصدی‌گری به منظور تقویت بخش خصوصی سرلوحه شرح وظایف سازمان قرار گرفت. [https://fava.mashhad.ir/]
مدیریت‌ها
- مدیریت منابع انسانی و پشتیبانی و رفاه
- مدیریت امور مالی
- مدیریت درآمدهای عمومی
- مدیریت املاک
- مدیریت امور مجامع و حسابرسی
مدیریت‌ها
- مدیریت خدمات شهری
شهرداری به عنوان متولی اداره شهر و مسئول عمران ، آبادانی ، توسعه و تامین امکانات و تسهیلات خدماتی–رفاهی و حوزه معاونت خدمات و محیط زیست شهری نیز بعنوان مجری طرحها و پروژه های خدماتی و رفاهی، وظیفه برنامه ریزی ، هماهنگی و نظارت بر امور خدمات شهری و رفاهی را در راستای وظایف ومسئولیت شهرداری برعهده دارد که در این ارتباط، تلاش نموده است با افزایش اعتبارات، جلب مشارکت عمومی، تقویت سازمانها وبهره گیری از همکاری مراکز علمی به عنوان یکی از ضرورت های زندگی شهرنشینی و پارامترهای پژوهشی در جهت بهبود محیط زیست شهری و ارتقای کیفی و کمی خدمات شهری که امروزه به اصل سنجش رفاه عمومی شناخته می شود، اقدامات موثری انجام دهد.
- مدیریت نظارت بر امور پارک‌ها و فضای سبز
- مدیریت ساماندهی مشاغل مزاحم
- مدیریت روابط عمومی و مشارکت‌های عمومی
- مدیریت کمربند سبز
- مدیریت محیط زیست شهری و توسعه پایدار
- مدیریت امور حقوقی
سازمانها
- سازمان آتش نشانی و خدمات ایمنی
- سازمان مدیریت پسماند (مپ)
- سازمان فردوس‌ها
- سازمان میادین میوه و تره‌بار
- سازمان پارک‌ها و فضای سبز
مدیریت‌های عمران
- مدیریت هماهنگی و برنامه‌ریزی امور عمرانی
- مدیریت نظارت بر پروژه‌های عمرانی
سازمان‌های عمران
- سازمان عمران
- شرکت ساخت قطارشهری مشهد
گروه‌های حمل و نقل و ترافیک
- گروه مطالعات و طراحی سیستم‌های حمل و نقل و ترافیک
- گروه نظارت بر حمل و نقل
سازمان‌های حمل و نقل و ترافیک
- سازمان حمل و نقل و ترافیک
- سازمان اتوبوسرانی مشهد و حومه
- سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی
سازمان تاکسیرانی مشهد در سال ۱۳۷۶ براساس مصوبه مجلس شورای اسلامی ایران تشکیل گردید. [ https://taxi.mashhad.ir/]
سامانه رفاهی تاکسیرانان مشهد در سال ۱۳۹۸ رونمایی گردید.
- سازمان پایانه‌های مسافربری
- سازمان مدیریت حمل و نقل بار درون‌شهری و حومه
- شرکت بهره‌برداری قطارشهری مشهد
- شرکت الیت
مدیریت‌ها
- نهاد مطالعات طرح‌های توسعه و عمران شهری
- مرکز طراحی و مطالعات پروژه‌های شهری
- مدیریت کمسیون‌های ماده صد و نظارت بر ساخت و سازها
- مدیریت زیباسازی و بهسازی محیط شهری
- مدیریت طرح‌های توسعه شهری
- مدیریت نظارت بر اجرای مقررات ملی ساختمان
- مدیریت ساماندهی بافت‌های فرسوده و سکونتگاه‌های غیر رسمی
- مدیریت اجرایی انتقال پادگان ها
- شرکت گردشگری توسعه و عمران هفت حوض
سازمانها
- سازمان زیباسازی
مدیریت‌ها
- مدیریت امور فرهنگی و گردشگری
- مدیریت امور تربیت بدنی همگانی
- مدیریت ارزشیابی و نظارت بر فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی
- مدیریت امور هنری
مدیریت‌ها
- مدیریت سرمایه‌گذاری و مشارکت‌ها
- مدیریت برنامه‌ریزی و مطالعات اقتصادی
- مدیریت بازاریابی و بهره‌برداری
- مدیریت اداری، مالی و پشتیبانی
- مدیریت تامین دارایی‌های مالی
- اداره حقوقی
- اداره بررسی فرصت‌های سرمایه‌گذاری خارجی
- اداره روابط عمومی
- اداره مولدسازی دارایی ها
سازمانها
- سازمان زمین و مسکن
منطقه‌ها
شهرداری مشهد دارای سیزده منطقهٔ شهری و شهرداری مستقل است که از آن میان منطقهٔ ۱۳ (ثامن) مسئولیت رسیدگی به عمران و نوسازی بافت اطراف حرم علی بن موسی‌الرضا را به عهده دارد.
منطقهٔ ثامن
پرتال منطقهٔ ثامن شهرداری مشهد
منطقهٔ یک
منطقهٔ دو
شهرداری منطقهٔ سه با شعار مناسب برای گردشگری و مستعد سرمایه‌گذاری در مرکز شهر مشهد و همجوار با آرامگاه خواجه ربیع، باغ نادری و ایستگاه بزرگ راه‌آهن مشهد وظیفهٔ ساماندهی به امور زائران و گردشگران ریلی مشهد را برعهده دارد.
این منطقه مشتمل بر ۴ ناحیه است و وسعتی بالغ بر ۳۲ هکتار دارد که طبق سرشماری سال ۱۳۹۵ ه.ش هم‌اکنون جمعیتی بالغ بر ۴۰۰ هزار نفر را در خود جای داده‌است. از این میان نزدیک به ۷۰ درصد این جمعیت در محلات پیرامونی و کم برخوردار زندگی می‌کنند.
ناحیهٔ یک حد فاصل چهارراه شهدا تا خیابان رسالت جنوبی، چهارراه گاز تا میدان شهدا است که استقرار میدان راه‌آهن در این محدوده به عنوان مهمترین ورودی ریلی شرق کشور حائز اهمیت است.
ناحیهٔ ۲ از تقاطع بلوار رسالت و گاز آغاز و بار دربرگرفتن محلات دروی و طبرسی شمالی به محدودهٔ سیس آباد منتهی می‌شود. بافت فرسوده و غیراستاندارد در این محدوده مهمترین چالش مدیریت شهری است.
ناحیهٔ ۳ از میدان امام حسین آغاز و مشتمل بر محلات بلال، خواجه ربیع و بهمن می‌شود که وجود آرامگاه خواجه ربیع در این ناحیه و آمدوشد زائران و گردشگران برای بازدید آن مهمترین نقطهٔ قابل تمرکز کاری در آن محدوده است.
ناحیهٔ منفصل قُرقی و شهرک مهرگان با جمعیتی بالغ بر ۴۵ هزار نفر نیز از سال ۱۳۹۲ به مجموعهٔ شهرداری منطقخ ۳ مشهد افزوده شده‌است.
منطقهٔ چهار
پرتال منطقهٔ چهار شهرداری مشهد
منطقهٔ پنج
شهرداری منطقهٔ ۵ با هدف اجرای طرح کارگزارن محله در سال ۱۳۷۴ بنیانگذاری شده‌است.
محدودهٔ قانونی منطقهٔ پنج:
از لحاظ موقعیت جغرافیایی این منطقه در شمال شرق مشهد واقع شده‌است و یکی از مناطق با بافت قدیمی و مجاور حرم مطهر رضوی می‌باشد که در
محدودهٔ شمالی: شامل اراضی کشاورزی انتهای گلشهر
محدودهٔ غربی: از پنجراه بلوار وحدت – بلوار امت- صد متری و جادهٔ نیزه (شهید آوینی)
محدودهٔ شرقی: کال اقبال – جادهٔ کنویست
و محدودهٔ جنوبی: از پنجراه خیابان سرخس تا کال اقبال – ۷۵ متری رضوی و از کال تا جادهٔ کنویست[7]
منطقهٔ شش
منطقهٔ هفت
منطقهٔ هشت
منطقهٔ نه
منطقهٔ ده
منطقهٔ یازده
منطقهٔ یازدهٔ شهرداری مشهد، در سال ۱۳۷۸ و در راستای دسترسی سریع‌تر و راحت‌تر شهروندان به خدمات شهری از منطقهٔ ۱۰ تفکیک شد. این منطقه در حال حاضر وسعتی معادل ۱٬۵۳۶ هکتار دارد که مقام هشتم را در میان مناطق دارا می‌باشد و همچنین ۴/۳ درصد از وسعت شهر را دارد. این منطقه در راستای اجرای سیاست طرح ناحیه‌محوری و در راستای تکریم ارباب رجوع و شهروندان به ۲ ناحیه تقسیم شده و حدود ۲۰۰٬۱۶۱ نفر جمعیت را در خود جای داده‌است. این منطقه از شمال به میدان قائم، بزرگراه امام علی، از شرق به میدان قائم، بزرگراه آزادی، میدان آزادی، از جنوب به میدان آزادی، بلوار وکیل‌آباد و از غرب به بلوار نمایشگاه محدود می‌شود و ناحیهٔ یک آن شامل محلات زیباشهر، آزادشهر، رضوی، سیدرضی، فرهنگ و ناحیهٔ دو شامل دانشجو، تربیت، شریف و فارغ‌التحصیلان می‌باشد. ساختمان این منطقه در بلوار فرهنگ، فرهنگ ۴۲ واقع شده‌است. پرتال منطقهٔ یازدهٔ شهرداری مشهد
منطقهٔ دوازده
پانویس
- «تاریخچه تاسیس شهرداری در مشهد». www.mashhad.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۸.
- «کلایی شهردار مشهد شد». ایسنا | خراسان رضوی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۹-۱۸.
- «ساختمان شهرداری مشهد». استانداری خراسان رضوی.
- «ساختمان توسعه شهرداری». shohada-sq.mashhad.ir. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۷-۲۶.
- «معاونت‌های شهرداری مشهد». شهرداری مشهد.
- «سازمان اقتصادی، سرمایه گذاری و مشارکت های شهرداری مشهد». سازمان اقتصادی، سرمایه گذاری و مشارکت های شهرداری مشهد.
- «معرفی منطقهٔ پنج شهرداری مشهد:». zone5.mashhad.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ آوریل ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۶-۰۸-۰۱.